Емен ата : -Жарайсыңдар, балалар, менің сұрақтарыма жауап бергендеріңе  рахмет, сау болыңдар!  Тәрбиеші

«Тоқтаңдар,тоқтаңдар!Мен сендердің құпия 
достарыңмын.Егер менің кім екенімді білгілерің 
келсе, менің сұрақтарыма жауап берулеріңді 
сұраймын»
-Балалар,қазір жылдың қай мезгілі?
-Күз мезгілінде неше ай бар?
-Кәне, бәріміз бірге айтайықшы.
-Қазір күз мезгілінің қай айы?
Күз мезгіліне байланысты тақпақ білесіңдер ме?
(Осы кезде әдемі қораптан Күз Ханшасы шыға 
келеді).
Күз ханшасы:
-Жарайсыңдар,балалар!
Сәлеметсіңдер ме? 
Сендер өте ақылды,білімдібалаларға 
ұқсайсыңдар.Менде сендермен бірге оқу іс-
әрекетіне қатыссам бола ма?
-Күз мезгілі.
-Үш айы бар.
-Қыркүйек,қазан,қараша.
-Қазан айы.
Балалар күз мезгіліне арнап тақпақ айтады.
Алтын сары ,қызыл-көк,
Алуан-алуан жапырақ.
Күзгі бақта күлімдеп,
Көз тартады атырап.
Оқу іс-әрекетіне қызығушылықтары 
оянады,көңіл-күйлері көтеріңкі болады.
-Сәлеметсізбе,Күз Ханшасы!
-Әрине болады.
Ұйымдастырушы
лық ізденіс кезеңі
-Балалар, біз бүгін Күз Ханшасымен бірге 
математика әлеміне саяхаттайтын боламыз.Олай 
болса экранға назар аударайық.
1-тапсырма:
«Математикалық аукцион»
Экрандағы суреттерді сандармен сәйкестендіру 
қажет.
2-тапсырма:
«Дұрыс жамауын тап»
Балаларға үлестірмелі материалдар таратылып 
беріледі.(Экраннан пішіндер көрсетіліп,атаулары 
айтылады).
3-тапсырма:
Ойын: «Ұстап анықта»
Ойын шарты түсіндіріледі.
Жауабы дұрыс болса,балаларға сұрақтар қойылады.
-«Мына көкөніс туралы не білесің?»
(Басқа жемістер мен көкністер туралы да осындай 
сұрақтар қойылады).
4-Логикалық тапсырмалар:
Аспанда неше күн бар?
Сиырда неше мүйіз бар?
Бағдаршамда неше көз бар?
Машинада неше дөңгелек бар?
Жұлдызшаның неше бұрышы бар?
Сергіту сәті:
Сырға-сырға сырғалар,құлағымда ырғалар,
Оң қолымда білезік,сол қолымда білезік.
Саусақтарда сақина,санап көрші қанеки?
Бір-екі-үш,бір-екі-үш,демалайық жинап күш.
5-тапсырма:
(Бейне ролик көрсету).
«Сұрақ-жауап»
1-сұрақ: 1 санының көршісі қай сан?
2-сұрақ: 5 санының алдында қай сан тұрады?
3-сұрақ: 1-ден 5-ке дейін тура және кері санап 
беріңдер.
Билингвалдық компонент: 
күз-осень-autumn,
бір-один-one,
екі-два-two,
үш-три-three,
төрт-четыре-four,
бес-пять-five.
Зейін қойып тыңдайды
Балалар экранға қарайды. 
Балалар суреттерге қарап қолдарындағы 
сандарды көрсетеді.
Балалар пішіні жағынан етіктің жыртығына 
сәйкес  келетін жамауларды тауып сызық 
арқылы қосады.
Балалар қораптан көкөніс немесе жемісті 
алып көрмей ұстап қарап атын 
айтады,дұрыс айтпаса орнына салады.
Балалар сипаттап береді.
-Мынау сәбіз,оның түсі сары,сопақша 
пішінді,оны тамақ пісіргенде,салаттар 
жасағанда пайдаланамыз,т.б. 
ерекшеліктерін атайды.
Бір
Екі
Үш
Төрт
Бес
Балалар қимыл-қозғалыстар 
жасап,бойларын сергітеді.
Балалардың жауаптары тыңдалады.
Қайталайды.
Оқу іс-әрекетті
бақылау кезеңі
Күз Ханшасы:
-Балалар мен сендермен бірге математика әлеміне 
саяхат жасап,сендердің білімдеріңді 
көрдім,жарайсыңдар!Менің қайтатын уақытым боп 
қалды.Басқада балабақшаларды 
аралапқайтайын.Алтын күз мерекесіде кездескенше
сау болыңдар!
Балалар Күз Ханшасын шығарып салады.
Сұрақтарға жауап береді.
154

-Балалар,бүгінгі оқу іс-әрекетіне ұнады ма?
-Біздің тобымызға кім келеді?
Балаларды мадақтап,жұлдызшалар таратып беру.
  Күтілетін нәтиже:
Нені біледі:заттарды санмен сәйкестендіруді,геометриялық пішіндердің атауын,ойын шартын сақтай біледі.Қойылған 
сұрақтарға дұрыс жауап бере біледі. 
Қандай түсініктерді игереді:пішіндерді ажыратып ақпараттарды құрылымдау жолдарын,жұмыс жасау дағдыларын 
меңгереді.Тапсырманы кезеңімен орындау жолдарына үйренеді. 
Меңгерген дағдылары мен іскерліктері:ойлау қабілетін пайдалана отырып,тапсырмаларды орындап, үлестірмелі 
материалмен  жұмыс жасай  алады,беске дейін санайды. 
*****
  Батыс Қазақстан облысы, Казталов ауданы,  Нұрсай ауылы
 «Жігер» бөбекжай-балабақшасының
тәрбиешісі  Аспет Газизова Кумаровна
«Ертегілер еліндегі қызықты математика»
Білім саласы: Таным
Ұйымдастырылған оқу қызметі:  Қарапайым математикалық ұғымдарын қалыптастыру
Мақсаты: Баланың қарапайым математикалық түсініктерден алған білімін тиянақтау, геометриялық пішіндерді танып, 
ажырата білуін жетілдіру, қарапайым сан мен санау түсініктерін қалыптастыру, апта күндерін ажырата білуге үйрету.
Ойынның шартын сақтап ойнауға, ұйымшыл, көпшіл, шыдамды, сабырлы, шапшаң болуға тәрбиелеу.
Сандарды тура, кері санауға үйрету, логикалық ойын арқылы баланың қиялын, ой - өрісін, есте сақтау қабілетін дамыту.
Қолданылатын көрнекіліктер, құрал-жабдықтар: Геометриялық пішіндер, тура, кері санауға арналған сандар, санауға 
арналған қонжық маскалары, алма ағашының макеті, шығармашылық ойынға арналған пішіндер салынған кілемшелер, 
алманың муляжы, үйшік макеті, ертегі кейіпкерлері, слайд.
Әдіс-тәсілдер: Көрсету, түсіндіру, сұрақ-жауап, ойын,  көрнекілік.
Алдын-ала жүргізілетін жұмыстар: цифрларды таныстыру.
Билингвальді компонент: сан-цифр-number, бір-один-one,  екі-два-two, үш-три-three,  төрт-четыре-four, бес-пять-five
Оқу қызметі 
кезеңдері
Тәрбиешінің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық-
қозғаушылық
Үлкенге де сіз
Кішіге де сіз
Иіліп сәлем береміз
Сәлем, сәлем, сәлем!
Амандасып алсақ балалар  бір бірімізге күн шуағы арқылы жылы 
лебіздерімізді білдірейік
Күніміз жарық болсын
Еліміз тыныш болсын 
Деніміз сау болсын
-Жылдың қай мезгілі?
Көктем мезгілінің ерекшеліктері қандай?
Балалар амандасып, күн 
шуағы арқылы бір біріне ақ 
тілектерін жолдайды. 
Күніміз жарық болсын!
Еліміз тыныш болсын!
Деніміз сау болсын!
Балабақшамыз жайнай берсін!
Көктем мезгілі 
Ұйымдастыруш
ылық-
Сендер ертегілер еліндегі қызықты математика әлеміне 
барғыларың келе ме?
Ендеше кәне бәріміз пойызбен  барайық.
Бірақ балалар пойызға міну  үшін мына түрлі-түсті пойыздын 
вагонындағы заттары шашылып қалыпты көмектесеміз бе?
Бұл пойыздың вогондары қандай түстерден тұрады екен?
Жарайсыңдар, балалар сендер дұрыс орындадыңдар.
Ал міне, келіп те қалдық!
Маша: О, шіркін? Менің мынадай сарайымда көп достарым болса 
ғой! Мен олармен бірге есеп шығарып, ойнап көңіл көтерер едім. 
Әлгі менің аңдарым да жоқ
Сәлеметсіздер ме, балалар! 
Балалар сендер де менің мектебіме келдіңдер ме?
Мен жаңа ертегідегі аю, қоян, әтеш, түлкіге тапсырмалар бердім. 
Әлі келмей жатыр шамасы тапсырманы орындай алмай жүр-ау 
деймін.
Мен сендерді сынап көрейін!
1-5 ке дейін тура және кері санау.
Үш тілде санау.
Санамақтар айту.
Қандай сан болса, сонша алманы ағашқа орналастырасың.
иа
Сәлеметсіз бе!
Балалар Машаның мектебіне 
келгенін айтады.
Машаның тапсырмаларын 
орындайды.
Балалар аңдарға қарап таң 
155

ізденіс
Маша: жарайсыңдар, балалар 
Осы кезде есік қағылып, қабақтары түсулі аңдар келеді:
-Ой сәлеметсіздер ме,  балалар !
Не болды сендерге ?
Біз Машаның тапсырмаларын орындай алмадық.
Мүмкін сендер көмектесетін шығарсыңдар?
Тәрбиеші:
Көмектесеміз бе, балалар?  Ендеше аңдардың суреті арқылы 
топтарға бөліне  отыра қояйық
-Ал кәне, сендерде бірге өз топтарыңа бара қойыңдар
1-топ
Аюға көмектеседі

«Тауыққа көмектес»

«Заттың санын түсіне байланысты бояу»

«Пішіндерден әр түрлі заттар құрастыру»

 «Қай аңның құйрығы?»
2-топ 
Қоянға көмектеседі

«Үйшіктегі санның көршісін тап»

«Түсіне санына байланысты дөңгелекке скрипканы 
орналастыр»

«Пішіндерден әр түрлі заттар құрастыру»

 «Қай аңның құйрығы?»
3-топ
Түлкіге көмектеседі

«Вагонның терезелеріндегі сандардың көршісін тап»

«Заттың санын түсіне байланысты бояу»

«Пішіндерден әр түрлі заттар құрастыру»

 «Қай аңның құйрығы?»
Сергіту сәті
Ұзын мұртты құмырсқа,
Бара жатты жұмысқа.
Допты алды қолына,
Допты қойды жолына.
Оңға қарады, солға қарады.
Үлкен тау деп ойлады.
Балалар әрі қарай тапсырмаларды орындайды
Балалар сендер сан мен түсті өте жақсы біледі екенсіңдер. Менің 
сендергі тағы бір тапсырмам бар 
«Кеңістікте дұрыс орналастыр»  ойыны
Маша:  Ой, балалар сендер өте білімді, зерек балалар екенсіңдер. 
Аю, қоян, түлкі:  Рахмет, сендерге алғысымызды мына бояғыштар
арқылы білдіргіміз келеді.
Ал Маша қыз, біздің балалардың балабақшаға қайтатын уақыты 
болды. Ал кәне, балалар кеттік пойызымызға отырып тобымызға 
қайтайық.
қалады, амандасады.
Иа иа көмектесеміз
Балалар топтарға бөлініп 
тапсырмаларды орындайды.
Сергіту сәтін қимылмен 
орындайды.
Тақтада ілінген үйдің 
ортасына, жанына жоғарына, 
оңына, солына  керекті 
суреттерді орналастырады.
Аңдармен қоштасады.
Рефлексиялық-
түзетушілік
Өзін-өзі бақылау және өзі атқарған жұмысқа баға береді.
«Қағып алып, жауап бер»
-Қайда саяхатқа бардыңдар?
- Кімді көрдіңдер?
-Қандай аңдарға көмектестіңдер?
-Қандай тапсырмалар орындадыңдар?
-Бүгінгі оқу іс-әрекеті сендерге ұнады ма?
 Педагог балаларды оқу іс-әрекетінде белсенділік танытқаны үшін 
мадақтайды.
Балалар өздерінің оқу іс- 
әрекетінен алған білімдерін 
допты қағып алып жауап беру 
арқылы орындайды.
Ұнады.
Күтілетін нәтиже:
Нені біледі: Сандарды  ретімен санауға, тура және кері санауды,  көрші санды табуды, орысша санауды, ағылшынша 
санауды,  кеңістікті бағдарлауды меңгерді.
Нені игереді: Заттың орналасқан орнын анықтауды; үшбұрыш, тіктөртбұрыш сияқты геометриялық фигураларды. 
Нені меңгереді: Берілген дамытушы ойындарды, тапсырмаларды дұрыс, үш тілде санауды,  орындауға, сұраққа жауап 
беруге, пішіндерден әртүрлі заттар құрастыруды.
 Казталов ауданының білім беру бөлімінің  «Айгөлек»  бөбекжайы МКҚК
Орындаған: Алипкалиева Ансаган Ершатовна
156

Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы
Білім беру саласы: Денсаулық 
Бөлімі:  Дене шынықтыру
Тақырыбы: «Допты алысқа лақтыру»
Мақсаты: 
А)Балаларға  қарсы тұрып допты лақтыру түрлерін үйрету.
Ә) Балалардың  бұлшық  еттерін дамыту және  денелерін шынықтыру,ойынға деген қызығушылықтарын арттыру.
Б) Салауатты өмір салтын насихаттауға тәрбиелеу.
Алдын ала жүргізілетін жұмыс:Сапқа тұрғызып үйрету. 
Әдіс – тәсілдері:Түсіндіру,сұрақ-жауап, ойындар ойнату.
Көрнекіліктер:  Доптар.
Билингвалдық компонент: Доп – мяч - ball, Лақтыру – бросать - throw.
  Іс-әрекет кезеңдері
       Тәрбиешінің іс-әрекеті
 Балалардың іс-әрекеті
Себепті 
қызығушылығын 
ояту кезеңі
Сәлеметсіздер ме, балалар!
Көңіл-күйлерің қалай? 
Енді шеңбер құрып, бір бірімізге тілектер тілейік.
        Жылулық шеңбері:
       Армысың асыл күн!
      Армысың асыл жыл,
     Армысың көк аспан!
     Армысың жан досым.
     Жылуыма жылу қос,
     Болайықшы жақсы дос.
Сәлеметсіз бе!
Жақсы.
Жылулық шеңберін орындай 
отырып, туған өлке табиғатына 
сүйіспеншіліктерін білдірді.
Ұйымдастырушылық 
іздену кезеңі
 Ал, қане, балалар, енді сап құрып тұрайық та, 
денемізге арналған қыздыру жаттығуларын орындап 
алайықшы: 
1.Қолымызды белімізге қойып, мойнымызды оңға, 
солға бұрамыз.
2.Екі қолымызды алға созып, жұдырықтарымызды 
ашып-жұмамыз.
3.Қолымызды белімізге ұстап, оңға, солға иіліп, 
жаттығамыз. 
4.Енді аяқтарымызды шынықтырамыз.
Жарайсыңдар, балалар. 
Біз бүгін дене шынықтыру оқу іс-әрекетінен  «Допты 
алысқа лақтыруды» үйренетін боламыз. Алдымен 
балалар сапқа тұрайық, мен қазір допты қалай лақтыру
керектігін көрсетемін. Ол үшін екі қолымызды допты 
қолымызға алып, желкемізден жоғары көтеріп,алға 
қарай барынша алысқа лақтыруға тырысамыз. Өте 
жақсы, балалар- сендер тапсырманы жақсы орындап 
жатырсыздар. 
Ендеше барлығымыз шеңберге тұрып, бойымызды бір 
сергітіп алайық. 
Балалар сендер шаршаған боларсыңдар, кәне 
орнымыздан тұрып бойымызды сергітіп алайықшы.  
             Сергіту сәті:
   Қырғауыл боп ұшамыз,   ұшамыз.
  Түлкi болып қашамыз, қашамыз,
   Қырғауылдай тапқыр боп, тапқыр боп,
   Орнымызға қонамыз.
        Сөздікпен жұмыс:
Доп – мяч - ball, Лақтыру – бросать - throw.
     Дидактикалық ойын: 
           Не артық?
Мақсаты: Балаларды суретке қарап,оларды 
топтастыруға үйрету. Құстар мен жануарлардың жеке 
және жалпы аттарын айтқызу. Оларды қорғауға 
қамқоршы болуға тәрбиелеу.
Көрнекіліктер:Әр түрлі құстар мен үй жануарлары 
бейнеленген суреттер.
Ойын шарты: Үлгідегідей әр-түрлі берілген 
суреттерден ненін артық екенін табады.Берілген 
суретті топтастырып,олардың жалпы атауын 
айтады.Неліктен артық екені түсіндіріледі.Жеке және 
Балалар бірнеше қайталап, 
жаттығуды  орындады.
Балалар мұқият қарап, допты бір –
бірден лақтырып көрсетеді. 
Допты алысқа қалай лақтыру 
керектігін үйренді.
(Екi қолымен қанат жасап ұшады)
(Бiр орындарында тұрып жүгiредi)
(Бәрi орындарына отырады).
Балалар сөздіктерді 2-3 рет 
қайталап айтады.
Балалар дидактикалық ойынды 
қызығушылықпен ойнады.
Балалар қимылды ойынды қызыға
157

жалпы ұғым туралы мағына береді.
           Қимылды ойын:
     «Байланған орамал»
Орамалды допқа ұқсатып орап байлайды. Бір ойыншы 
ортада тұрады, ал қалғандары оны қоршап айналып 
тұрады. Дабыл бергеннен кейін қатысушылар жан - 
жаққа жүгіріп, ортадағы ойыншыға ұстатпай, бір - 
біріне орамалды лақтырады. Ортадағы ойыншы 
«допты» қағып алуы керек. Орамалдан айырылып 
қалған ойыншы ортадағымен орын ауыстырады.
ойнап шықты.
Оқу іс -әрекетін 
бақылау кезеңі
Балалар бүгін біз оқу іс-әрекетінен не үйрендік?
Балалар бүгінгі оқу іс -әрекеті сендерге ұнады ма?
Балалар сендерге  ойындар ұнады ма?
Оқу іс-әрекетіне қатысқан балаларды мақтау,мадақтау.
«Допты алысқа лақтыруды» 
үйрендік.
-Ия, ұнады.
-Әрине ұнады.
Күтілетін нәтиже: Оқу іс-әрекеті өз мақсатына жетті.
Баланың білгені: Балалар допты алысқа лақтыру білді.
Бала қандай түсініктерді игерді: Сөздіктерді қайталап айтуды үйренді.
Меңгерген дағдылары мен түсініктері: Қимылды ойынды қалай ойнау керектігін түсінді.
*****
 Батыс Қазақстан облысы Казталов ауданы Әжібай ауылы
«Ақтілек» бөбекжайы  Әдіскер-психолог  ІІ-санатты
Алтаева Жаухар Кабдоллаевна
Балалардың  танымдық  қабілетін  дамыту үшін ойын-жаттығулар.
(Мектеппен сабақтастық жоспары бойынша)
Мақсаты: Балалар арасындағы өзара іс-әрекеттерді қалыптастыру, зейін, қиял, ойлауды 
дамыту, танымдылық пен  сезімдердің ерікті көрінуіне үйрету.
Кіріспе:    Шаттық шеңбер.                                                                                                                
Күн күлімдеп нұр төкті, бізге жолдап                                                                                                  
Сәлем!                                                                                                                                                     
Жақсы сөздер нұр септі, бізге жолдап                                                                                                 
Сәлем!                                                                                                                                                     
Есте сақтап кеңесті, достарға сыйла            Сәлем!                                                                                                                                
 Кел, қосылып айтайық бір-бірімізге           Сәлем!                                                                                                                                
Жүргізуші: Балалар, қараңдаршы, біздің арамызда ерекше бір әдемі кейіпкер жүр. Бізге келген кім екен?                                 
Айгөлек: Сәлеметсіздер ме, балалар! Менің атым-Айгөлек.  Мен ертегі кейіпкерімін. Мен сендердің зейін, қиял, ойлау 
қабілеттеріңнің  деңгейін білейін деп ойын ойнатуға келдім. Келісесіңдер ме?
(Бөлме іші ертегіге сай безендірілген)
Жасыл орман ішінде                                                                                                                   
 Үлкен емес үйшік тұр                                                                                                                                               
 Кірген кезде                                                                                                                             
 Күміспен әрленген, қоңырауша ілінген                                                                                                   
 Егер сен, жайлап қоңыраулатсаң                                                                                                       
Саған үйдегі әжей оянады                                                                                                                                                     
Аппақ-аппақ шашты әжей                                                                                                                        
Есігін бірден ашады                                                                                                                      
Әжей мейірлене сөйлейді:  - Кіре ғой, достым, ұялма                                                                    
Үстелге самаурын қояды, пешке пирогын да пісіреді                                                                                                                
Сенімен бірге отырып, қараңғы түскенше шай ішеді                                                                                  
Және де жақсы ертегі,  саған әдемілеп айтып береді.                                               
Бірақ сен егер де, егер де                                                                                                                           
 Осы жайлы үйдің есігін                                                                                                                                                             
Жұдырығыңмен тарсылдатып,                                                                                                                                     
Қоңыраушаны сілкілеп шу шығарсаң                                                                                       

жүктеу/скачать 8,73 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: