Қазақстан тарихы Сессия билеттері Қазақстан аумағындағытасғасырынақатыстыархеологиялықескерткіштердіңашылуы. Қазақстан там дәуірініңзерттелутарихын археолог Ж.Қ. Таймағамбетов «Палеолит Казахстана

жүктеу/скачать 213,34 Kb. бет 1/20 Дата 04.01.2023 өлшемі 213,34 Kb. #60359 түрі Диссертация

Бұл бет үшін навигация:

• ЕРТЕ ПАЛЕОЛИТ ⊙Бөріқазған мен Шабақты
• Шақпақата мен Арыстанды.
• Қазанғап, Тәңірқазған. Орналасуы: Оңт. Қаз. 2. ОРТА ПАЛЕОЛИТ. ⊙Обалысай.
• Мұзбел. Орналасуы: Орт. Қаз. ⊙Қанай. Орналасуы: Шығ. Қаз. ⊙Ш. Уәлиханов атындағы көпқабатты тұрақ
• КЕЙІНГІ ПАЛЕОЛИТ . ⊙Батпақ. Орналасуы: Орт. Қаз. Ерекшелігі: 300-ге жуықтас құрал табылған. ⊙Шульбинка.
• Семізбұғы. Орналасуы: Орт. Қаз. Ерекшелігі: түзу, кейдеқайқы ас пышақсияқтықырғыштартабылды. ⊙Қарабас, Ангренсор . Орналасуы: Орт. Қаз. ⊙Бұқтырма, Шүлбі
• Ащысай. Орналасуы: Оңт. Қаз. Ерекшелігі: бизон, арқар, жабайы жылқы сияқты жануарлардың сүйектері жәнепышақтәріздітілгіштертабылды. ⊙Майбұлақ.
• МЕЗОЛИТ (ОРТА ТАС ДӘУІРІ).
• Тельман. Орналасуы: Атбасар маңы. ⊙Ерейментау. Орналасуы: Ақмола. ⊙Әкімбек, Қарағанды. Орналасуы: Қарағандымаңы. ⊙Қызылсу.
• НЕОЛИТ. 150-ге жуықтұрақ, көнекеншығару, жерлеуорындары. ⊙Жезқазған өңірі.
• Усть-Нарым. Орналасуы: Шығ. Қаз. Ерекшелігі: құрал-саймандарғаөте бай, өткір, ұсақсынатастаркөптабылды. ⊙Зеленая Балка, Қарағанды.
• Пеньки. Орналасуы: Солт. Қаз Ерекшелігі: тасшапқылар, жалпақ пышақтар, жаңқадан жасалғанқырғыштаркөптепкездеседі. ⊙Сексеуіл.

Қазақстан тарихы Сессия билеттері 1.Қазақстан аумағындағытасғасырынақатыстыархеологиялықескерткіштердіңашылуы. Қазақстан там дәуірініңзерттелутарихын археолог Ж.Қ. Таймағамбетов «Палеолит Казахстана (основные проблемы)» аттыдокторлықдиссертациясындаүш кезеңге бӛліп қарастырған. Біріншікезеңалғашқымәліметтердіжинақтаудепаталады. Ол ХХ ғасырдың бас кезінен 1950 жылдарғадейінсозылады.Екіншікезеңакадемиялықмекемелердіңтасдәуірісаласынабағытталғанзерттеужұмыстарынжүргізуменсипатталады. Үшіншікезеңі, 1980 жылдарданбасталыпжәнетасдәуірініңескерткіштерінауқымды, кешендітүрдезерттеулеріменжалғасынтабады. Біріншікезеңге, археологияғадеген қызығушылықтары бар ғалымдар (А.П. Симонов 1906, Д.С. Назаров 1907) анықтап, кездейсоқтапқантасдәуірініңартефактілерінжатқызуғаболады. Кеңес кезеңінде кең көлемде жүргізілгенгеологиялықжұмыстартасдәуіріескерткіштерініңашылуынаалыпкелді.Орталық Азия палеолитінзерттеуге – А.П. Окладниковтың 1938 жылыТесіктасүңгіріндемустьекезеңінежататынадамныңсүйекқалдықтарынтабуысебепшіболып, өзықпалынтигізді. ЕкіншікезеңніңбасталуыОрталықҚазақстанархеологиялықэкспедициясыныңжұмыстарыменбайланысты (Ә.Х. Марғұлан 1948), ал кейінненШығысҚазақстанэкспедициясы (С.С. Черников 1951), Қаратау палеолит отряды (Х.А. Алпысбаев 1958), СолтүстікБалқашэкспедициясыныңжұмыстарымен (А.Г. Медоев 1960), соныменқатарОрталықҚазақстанда М.Н. Клапчуктыңзерттеулеріменжалғасынтапты.НегізіненШығысҚазақстанда – Пещера, Ново-Никольское,Нарым, Свинчатка, ОңтүстікҚазақстанда – Бөріқазған, Тәңірқазған, Тоқалы, Ақкөл.Ш.Ш. Уәлихановтұрақтары (Х.А. Алпысбаев 1960-1972) ашылды. А.Г. Медоев СолтүстікБалқашмаңынан қызықты палеолит тұрақтары -Семізбұғыкешендерін, Қызылқайнар (1963, 1963), Ертісмаңында – Қарасор, Құдайкөл (1968) және Маңғышлақта – Шақбақатаны (1970) ашты. Үшінші кезең – Ә.Х. Марғұлан атындағы археология институты және Қ.И. Сәтбаев атындағы геология институтыныңбірігіп, палеолит ескерткіштерінекешендізерттеулержүргізукезеңі. Зерттеулердіңбастыбағытыашылғантұрақтардажаратылыстануғылымыныңтүрліәдістерінқолдануарқылытереңталдауларжүргізу (Ж.Қ. Таймағамбетов 1981 – 1992, О.А. Артюхова 1981 –1990, В.С. Волошин 1981 – 1987, Б.Ж. Аубекеров 1988 – 1990, Б.С. Қожамқұлова 1981 – 1984) болды.Осысәтте, Ш.Ш. Уәлиханов атындағы көп мәдени қабатты палеолит тұрағында (Ж.Қ. Таймағамбетов 1983, 1989 – 1993) жәнеБатпақ, Ангренсорда (В.С. Волошин 1987, 1990 – 1992) зерттеулердіжалғастырудыңмаңызызореді. ТАС ДӘУІРІНІҢ АРХЕОЛОГИЯЛЫҚ ЕСКЕРТКІШТЕРІ. 1.ЕРТЕ ПАЛЕОЛИТ ⊙Бөріқазған мен Шабақты. Орналасуы: Оңт. Қаз. , Жамбыл обл. Ерекшелігі: 5000-ға жуықтасқұралдартабылды, бәрі де қашау мен үшкіртас-р. ⊙Шақпақата мен Арыстанды. Орналасуы: Маңғыстаутүбегі мен Қаратауда. Ерекшелігі: ертетас ғ. тұрақтарының ең көнелері, табылған құралдарШығысАфриканыңОлдувэйсайынантабылғанеңкөнеқұралдарменбірзаманғажатады. ⊙Қазанғап, Тәңірқазған. Орналасуы: Оңт. Қаз. 2. ОРТА ПАЛЕОЛИТ. ⊙Обалысай. Орналасуы: Жезқазған. Ерекшелігі: мустьерліккезеңніңеңежелгітұрағы. ⊙Мұзбел. Орналасуы: Орт. Қаз. ⊙Қанай. Орналасуы: Шығ. Қаз. ⊙Ш. Уәлиханов атындағы көпқабатты тұрақ. Орналасуы: Арыстандыөз. бойында. Ерекшелігі: неғұрлымжақсызерттелген тұрақ. 3.КЕЙІНГІ ПАЛЕОЛИТ. ⊙Батпақ. Орналасуы: Орт. Қаз. Ерекшелігі: 300-ге жуықтас құрал табылған. ⊙Шульбинка. Орналасуы: Шығ. Қаз. Ерекшелігі: 5000 еңбекқұралдартабылды. ⊙Семізбұғы. Орналасуы: Орт. Қаз. Ерекшелігі: түзу, кейдеқайқы ас пышақсияқтықырғыштартабылды. ⊙Қарабас, Ангренсор. Орналасуы: Орт. Қаз. ⊙Бұқтырма, Шүлбі. Орналасуы: Шығ. Қаз. ⊙Ащысай. Орналасуы: Оңт. Қаз. Ерекшелігі: бизон, арқар, жабайы жылқы сияқты жануарлардың сүйектері жәнепышақтәріздітілгіштертабылды. ⊙Майбұлақ. Орналасуы: Жетісу. 4. МЕЗОЛИТ (ОРТА ТАС ДӘУІРІ). Тұрақтар саны (жалпыҚаз. б/ша): 20-дан астам. ⊙Мичурин, Явленко. Орналасуы: Қызылжар қ., Есілөзенібойы. ⊙Дүзбай. Орналасуы: Торғайойпаны ауд. ⊙Тельман. Орналасуы: Атбасар маңы. ⊙Ерейментау. Орналасуы: Ақмола. ⊙Әкімбек, Қарағанды. Орналасуы: Қарағандымаңы. ⊙Қызылсу. Орналасуы: Маңғыстау. 5. НЕОЛИТ. 150-ге жуықтұрақ, көнекеншығару, жерлеуорындары. ⊙Жезқазған өңірі. Ерекшелігі: жерлеуорындарыныңүстінетасүйген, қабірдіңқабырғасытасплиталарменқоршалған, адамныңбасынбатысқақаратып, шалқасынан жатқызды. ⊙Усть-Нарым. Орналасуы: Шығ. Қаз. Ерекшелігі: құрал-саймандарғаөте бай, өткір, ұсақсынатастаркөптабылды. ⊙Зеленая Балка, Қарағанды. Орналасуы: Орт. Қаз. Ерекшелігі: үймалыныңсүйектерітабылды. ⊙Пеньки. Орналасуы: Солт. Қаз Ерекшелігі: тасшапқылар, жалпақ пышақтар, жаңқадан жасалғанқырғыштаркөптепкездеседі. ⊙Сексеуіл. Орналасуы: Қызылорда обл. Ерекшелігі: табылғансүйектердің 80% қойлар мен сиырдікі. ⊙Железинка. Орналасуы: Солт. Қаз. Ерекшелігі: селосыныңмаңындаөліктіңкремациясы (өрттелу) рәсіміорындалып, күлініңжанынаүшқұмыра, жебелер және сүйектердің жасалынған әшекейлер қойылған. ⊙Қараүңгір. Орналасуы: Қаратау. Ерекшелігі: мекенінентабылғанқыш ыдыстардың дөңгелектүптеріқызылбояуменбоялған. жүктеу/скачать 213,34 Kb. Достарыңызбен бөлісу: