БЕТ-ЖАҚСҮЙЕК АЙМАҒЫ ЖҰМСАҚ ТІНДЕРІНІҢ ЗАҚЫМДАНУЛАРЫ Бет-жақсүйек аймағы жұмсақ тіндерінің зақымданулары барлақ беттің жарақаттарының 70% құрайды. Бет-жақсүйек аймақтарының механикалық жарақаттары (беттің жұмсақ тіндерінің, тілдің, сілекей бездерің, ірі жүйке тармақтары және қан тамырларының, сүйектердің: төменгі және жоғарғы жақ сүйектердің, бет сүйек және мұрын сүйектердің, екі және көп жерден); жаралану сипатына қарай (өтпелі, тұйық, жанаспалы, ауыз қуысына өтпелі және беткей, гаймор қойнауына немесе мұрын қуысына өтпелі); зақымданыну механизіміне қарай (оқтан, оқтан емес, ашық және жабық); бірлескен (сочетанный) және аралас (комбинированный). Беттің жұмсақ тіндерін жарақаттаушы факторлары: өткір, өтпейтін, қатты заттар, көлік, жоғарғы температура (жалын, ертінділер), оқ қаружарақтар және бірлескен зақымданушы факторлар. Беттің зақымдану сипатына, клиникалық ағымы мен ақырғы нәтижесіне, сондай-ақ тіндердің анатомиялық және физиологиялық ерекшеліктеріне, жарақаттаушы фактордың түрі мен әсерінің күшіне және жараланған орынға байланысты.
Аралас жарақат (сочетанный) – бір немесе бірнеше анатомиялық аймақтың бір немесе бірнеше жарақатаушы факторларымен зақымдануы.
Бірлескен жарақат (комбинированный) – бірнеше жарақаттаушы факторларымен қоса радиациямен зақымдану.
Бет-жақсүйек жұмсақ тіндердің жарақаттануларын екі топқа бөлінеді: жұмсақ тіндердің жеке жарақаттанулары (терінің немесе шырышты қабықтың бүтіндігі бұзылмаған). Олар:
- соғылу (тері жамылғысы мен ауыз қуысы шырышты қабығының бүтіндігі бұзылмаған);
- сыдырылу және жаралар (тері жамылғысы мен ауыз қуысы шырышты қабығының бүтіндігі бұзылған);
- беттің жұмсақ тіндерімен қоса бет сүйек қаңқасының зақымданулары.