Диплома в республиканском конкурсе «Наследие наших предков сохраним и приумножим»
жүктеу/скачать 2,72 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Обладатель диплома в республиканском конкурсе «Наследие наших предков сохраним и приумножим» Касымова Айгерим ученица 8 класса
- БАЙДОЛДАКЫЗЫ Акбал, учитель технологии СШ № 16 имени Толегена Айбергенова
- ИСКУССТВА И УМЕНИЯ И
- Дүкенбаева|Айжан, 9 сынып оі;у
- Ж у р н а л К а з а х с т а н Р е с п у б л и к а м
- МЕКТЕПТЕГІ ь д М ә д е н и е т , а қ п а р а т ж эн е қ о г а м д и қ
- » 3 0 6 9 - Ж к у ә л і г і б ө р і л г е н . Ж у р н а л п о с т а в л е н н а у ч е т в
- Р е с п у б л и к и К а з а х с т а н С в и д е т е л ь с т в о № 3 0 6 9 -Ж от 3 и ю л я 2 0 0 2 г о д а .
- IT АП
- Б.А. Әлмұхамбетов
- К.A. Дүйсенбаев
- Б. Қалназаров
- Ж. Пшукова
- Н.Р. Шаметов
- Құрылтайшысы: «Н¥Р» өндірістік - мәдени дизайн орталығы ЖШС Учредитель: Т О О ПКДЦ «Н ¥Р »
- «М ект епт егі технология. Технология в школе»
- Редакцияға арналған хаттар мен мақаланы мына адреске жолдаңыздар: 050010, Алматы қаласы 010, абонент жәшігі
- Құралбай К Ө М Е К¥Л Ы , Қазақстан Р есп уб л и кас ы н ы ң білім беру ісінің үздігі, № 2 М ектеп ар ал ы қ о қу -ө н д ір іс тік
- «Мектептегі технология. Технология в школе» №7/2010 4
- «Мектептегі технология. Технология в школе» №7/2010
| Ай сайын шығатын республикалық әдістемелік журнал Ежемесячный республиканский методический журнал ZlÜlQ ш В Е Ш Е З ® Ж @ о т ш р и р ш ш ГЧ
I SSN 1 8 1 9 - 2 5 6 4 9 7 7 1 8 1 9 2 5 6 0 0 1
И
ИСКУССТВА И УМЕНИЯ И i l
Жамал ПШУКОВА, т ^НБЕ' t_ :y. '
жалпы білім беретін ортцректебі технология пәнінің мұғалімі, 1 Дүкенбаева|Айжан, 9 сынып оі;у ШттштШштШЁШШЁШШшттй В т Ы Н ДЭ f I*. i i
I
АЙ САЙЫ Н ШЫҒАТЫН Р Е С П У Б Л И КА Л Ы Қ Ә ДІС ТЕ М Е ЛЖ Ж УР Н А Л С .Ь .Ш С С МЕКТЕПТЕГІ ь д М ә д е н и е т , а қ п а р а т ж эн е қ о г а м д и қ көлісіи м и н и с т р л і г і н д ө 2 0 0 2 жылы 3 ш і л д е д е е с е п к е т і р к е л і п , » 3 0 6 9 - Ж к у ә л і г і б ө р і л г е н . Ж у р н а л п о с т а в л е н н а у ч е т в М и н и с т е р с т в е к у л ь т у р ы , и н ф о р м а ц и и и о б щ е с т в е н н о г о с о г л а с и я Р е с п у б л и к и К а з а х с т а н С в и д е т е л ь с т в о № 3 0 6 9 -Ж от 3 и ю л я 2 0 0 2 г о д а . î f I * IT АП Х А М А
ТЕХНОЛОГИЯ В ШКОЛЕ ЕЖ ЕМ ЕСЯЧНЫ Й РЕСП УБЛИ КАНСКИЙ М Е ТО Д И Ч Е С КИ Й Ж УРНАЛ Ақылдастар алқасы Редакционный совет Б.А. Әлмұхамбетов - педагогика ғылымының докторы
Л.А. Вильданова - Теміртау қаласындағы №27 орта мектептің технология пәнінің жоғарғы санатты мұғалімі
докторы, профессор М.М. Жалелов - Алматы облыстық мамандар кәсібін дамыту институтының технология білім саласының бас маманы
техникалық колледж інің жоғарғы
санатты технология пәні әдіскер-оқытушысы Б. Қалназаров - ҚР
білім беру ісінің үздігі К.Ө. Өстеміров - педагогика ғылымдары ның докторы, профессор Ж. Пшукова - Алматы қаласының №93 жалпы білім беретін мектептің технология пәні мұғалімі Д.И. Үркінбаева - Алматы идустриалды-педагоги- калық академиясының «Кәсіптік педагогика және психология» кафедрасының меңгерушісі
гикалық академиясының ректоры Бас редакторы - Әбиева Фарида Бейбітқызы 8 7016770738 Редакцияның телефоны - 8 727 397 73 64 Құрылтайшысы: «Н¥Р» өндірістік - мәдени дизайн орталығы ЖШС Учредитель: Т О О ПКДЦ «Н ¥Р » Көшіріп басуда «М ект епт егі технология. Технология в школе» журналына сілтеме жасаңыз. Редакция ж арнам алы қ мат ериал- дардың мазмуны мен дұрыст ығына жауап бермейді, қолжазба мен фотосуреттер рецензияланбайды жэне қайтарылмайды. Редакцияға арналған хаттар мен мақаланы мына адреске жолдаңыздар: 050010, Алматы қаласы 010, абонент жәшігі Ns62 «Мектептегі технология. Технология в школе» журналыньщ редакциясына E-m ail: tehnokaz@ rambler.ru Меншік иесі: «Н¥Р» өндірістік - мэдени дизайн орталыгы ЖШС РЕДАКЦИЯНЫҢ МЕКЕНЖАЙЫ: Алматы қаласы, Л. Хамиди көшесі (М.Мақатаев көшесімен қиылысында) 2003ЖЫЛДЫҢҚАҢТАР АЙЫНАН №7
( 9 1 ) 2 0 1 0 ШЫҒА БАСТАДЫ ИЗДАЕТСЯ С ЯНВАРЯ 2003 ГОДА Қ. К ө м е к ү л ы О қуш ыларды кәсіпке баулу - заман та л а б ы .............. 2 М. М а х а м а д и е в а Технология пәнін жаңаш а оқытудағы әд істер...........4 Г. Қ а п а р о в а О қуш ыларды еңбекке тәрбиелеудегі еңбек сабағының алатын ор ы ны ................................................. 5 Р.К. С е й тб е ко ва ¥лтты қ баскиім - кимеш ек.............. 6 Л. К а зен ов а Қазақты ң ул тты қ киімдерінің сырлары...8 Д .Ә . Ә текеева Түксіз кілем - гобел ен ........................... 10 Н.Ш . З а р у б е ко в а Ө рнек салып шым ши тоқу............. 11 Г. С е р и кб а е в а Тұнгі көйлектің сызбасын жасау. Масш табы 1:4 Түнгі көйлекті модельдеу................... 12 Н.Ж. А л ж а п б а р о в а Сән ұғымы. С ти ль........................ 14 Г.Е. А бил Костю мдер ком позиц иясы .......................... 15 Р.Н. Б е ке н о в а Бұйы мдар конструкциясы. Көйлек сы збасы н жасау ұшін қажетті өлш емдер....16 Э.Т. Ж а р д е ко в а Ж иһазға арналған жастықша тігу. 17 С. С а ркее ва Үй бұйымын безендіру............................... 19 Ү.Е. К а зи зо ва Су монш ақпен алқа тоқу.......................... 20 З.Ә. Н а р ге л о в а Қурақты ң жасалу ж о лд ар ы ................20 К.Р. М и зам б ае ва “Керемет ж е тіл ік"............................21 Қ.А. Д а у тб е ко в а “Қонақ күту - с а л т ы м ы з ".............. 22 Н.К. Ш а л ғы м б а е в а Үгілмелі қамырдан өнімдер пісіру, дайы ндау...........23 Г.С. А кту р и н а Еттен қырыққабат орамасын дайы ндау........................24 Ж.Ә, С м ағұл 5-6 сы ныптарға арналған «Қолданбалы өнер курсының» бағдарлам асы ...........26 А.Т. Ш а й хи н Қамшы өру................................................ 32 Е. Б а й д р а х м а н о в Металды көркемдеп өңдеу......33 М. Ж аң аб е к Технология сабағында сызба жұм ы стары ны ң м аңы зы ...................................35 Н.Ә. Ү м б е т б е ко в Қаңылтыр бетіне ою сызып, оны шекіме әдісімен оюлау.......................................... 36 С. Р оки тен ец О беспечение организацио нно-педагогических условий для осущ еств ления предпрофильной подготовки и профиль ного образования ш кольников в условиях новой модели ш колы .......................................................... 38 Б.И. М ам а н ов Сохранить и привить традиции д екора тивно-пр и кл ад ного искусства как из ведущих задач на уроках технологии............ 43 Т.П. К а л и н и н а Здоровый образ жизни на уроках техн ол оги и ..........44 Э.Д. Б е кб а е в а Выбор проф ессии.................................45 А. Б а й д о л д а к ы з ы «■«■то в жизни не достается без тр у д а......................48 Б а й м а га м б е т о в а олнение плоской а п п л и к а ц и и ............................... 50 type «Ю НАЯ ХО ЗЯ Ю Ш КА» среди 6 классов.. .51 . С е й тб е ко ва Үлтты қ ки ім д е р .............................. 52 Н а р е но в Вы пиливание л о б зи ко м ......................54 Г и м а т у д и н о в эражение ф игуры чело ве ка в скул ь п тур е........ 56 2 ^ й е х н о л о ги я Оқушыларды кәсіпке баулу - заман талабы
Е л ім ізд ің білім беру мен ғы лы м ды д ам ы ту ж о спарл ары н Е лбасы Н ур сул та н Н азарбаев әрдайым өзінің басты назарында ұстап келеді. Білім саласында еліміз тәуелсіздік алғалы бері көптеген ауқымды ж ум ы стар атқарылды. 2007 жылы қабы лданған «Білім туралы » заң білім берудің қалыпты жумыс істеуіне оң ықпал етті. Д е ге н м е н , бул
с а л а д а осы
р е ф о р м а ке зе ң д е р ін д е гі м ін д е тте р то л ы ққа н д ы ж үзе ге асқан жоқ, шешімін табуды қажет етіп отырған бірталай өзекті мәселелер әлі де жетерлік. Қ а за қс та н Р е с п у б л и ка с ы н д а б іл ім беруді д а м ы т у д ы ң 2 0 0 5 -2 0 1 0 ж ы л д а р ға а р н а л ға н мемлекеттік бағдарламасы толық іске асқан жоқ. Сондықтан 12 жы лдық жалпы орта білім беруге көшу кейінге шегерілді, яғни 2020-жылға қарай іс к е а су ж о с п а р л а н ы п о ты р . М ә ж іл іс т ің әлеуметтік-мәдени даму комитетінің төрайымы Д ин а р Н өкета ева 12 ж ы л д ы қ оқы туға көш уді кейінге қалды руға себеп болған ж а ғд а й л а р ға муқият талдау жасап, осы мәселелердің оңтайлы шешімін жасау үшін кешенді шаралар белгілеу қа ж е т д е й д і. Қ а з ір д е н б а с т а п б а л а л а р д ы сыныптан кейін қабілеттеріне қарай гуманитарлық жаратылыстану-математикалық оқуға бейімдеп, гимназия, лицейлерге оқытуды, ал техникалы қ к ә с іп т ік б іл ім а л у ға б е й ім д е р ін б е й ін д ік (п р о ф и л ь д і) б іл ім б е р у д і б а с т а ға н ж өн д еп санайды, ол үшін мектепаралық оқу-өндірістік орталықтарын ашса деген ұсыныс пікір айтады. Сонда балалар 11-сыныпты бітіргенде белгілі бір мамандық иесі болады, яғни 12 жылдық оқытуға көшуді жоғары сыныптардан бастаған жөн дегенді білдірді. Бұл 12 жылдық жалпы орта білім беруге көшудіңкөшпелі кезеңініңбазасы н құрып, аталған бағдарламаны те зір е к ж үзеге асы руға септігін тигізер деген оймен тұж ы ры мдайды . Осындай ойд ы О ҚО о б л ы с ты ң б іл ім д е п а р т а м е н т ін ің б а с ш ы с ы Б а л қи я К ө м е к б а й қ ы з ы да
журналистерге берген сұхбатында мектептердің м ате р иа л д ы қ те х н и ка л ы қ б а за сы н ны ғайты п, оларды заманауи техникалармен қамтамасыз ету жоспарланғанын, сала мамандарының пікірлерін ескеріп, м е кте п те р д ің ж а ны нан о қу-ө нд ір істік о р та л ы қта р ы н аш ы п, б а л а л а р д ы б е л гіл і бір кәсіпке б ей ім д еу ш аралары н қазірден бастап қолға алу ке р е ктігін , ал бул өз орайы нда 12 ж ы л д ы қ ж алпы б іл ім беру б а ғд а р л а м а сы н ы ң тезірек жүзеге асырылуына септігін тигізетінін алға тартты. Кәсіптік білім берудің бағдарламасы да 2015- жылға қарай бекітіледі деп күтілуде. 12 ж ы л д ы қ о қ ы т у ж ү й е с і қ о л д а н ы с қ а енгізілгенде жастар белгілі бір кәсіпті мектеп табалдырығында жүріп-ақ меңгеретін болады. О сы м ә с е л е л е р ге б а й л а н ы с ты Ш ы м ке н т қ а л а с ы н ы ң о қу б ө л ім ін е қа р а с т ы № 2 м е к т е п а р а л ы қ о қ у -ө н д ір іс т ік ко м б и н а ты н ы ң қ а з ір гі т а ң д а а т қ а р ы п о ты р ға н іс- тәжірибелерімізбен таныстыруды жөн санадым. О қу-ө н д ір істік ком бин аты м ы зда 1985-жылдан бері жоғары сынып оқуш ы лары мына кәсіптер бойынша білім алады: 1. «Көлік ici» м ам анды ғы «В», «ВС» білікті ж үр гізуш ісі; 2. «А втоэлектрик» м ам анды ғы «В» білікті ж үр гізуш ісім ен бірге; 3. «Киім дизайны » мамандығы; 4. «Тігінш і-модельер» мамандығы; 5. «Кіші медбике» мамандығы; 6. «Тәрбиеші педагог» мамандығы; 7. « Қ о л д а н б а л ы қ о л ө н е р д и за й н ы » мамандығы; 8. «Көлік жөндеуш і» мамандығы; 9. «ЭЕМ операторы» мамандығы; 10.
« М а р к е т и н г ж э н е м е н е д ж м е н т » мамандығы шағын бизнес бойынша; 11. «Бухгалтерлік есеп» мамандығы; 12. «Мал ш аруаш ылығының механизаторы» мамандығы; 1 3 .« К ө к ө н іс ш а р у а ш ы л ы ғы н ы ң м е х а н и заторы» мамандығы; 14. «Тракторша-машинист» мамандығы. Кейінгі үш м а м а нд ы қ ж е р гіл ікті совхозд ы ң таралуына байланысты жабылып қалды. О қу ш ы л а р д ы м а м а н д ы ққа о қы та оты ры п оларға кәсіптік бағдар беріледі. Кәсіби білім беру соңы біліктілік сынақтарын тапсырып мамандық ту р а л ы ку ә л ік б е р у м е н а я қт а л а д ы . К ә с іп тік бағдардың маңызы туралы мақалам “Мектептегі технология” журналдарының 2005-жылғы №1 санында жарық көрген, сондағы ұсыныс, пікір,
% Й е х н о л о г и я 3 кезқарас қазіргі таңда өз ем ірш еңдігін көрсетіп отыр. Алайда айта кететін жайт, Қазақстандағы кеңестер ө кім е тін ің түсы нда өркендеп тұрған м ектепаралық оқу-ө н д ір істік ком бинаттары ны ң б ір а зы ж а б ы л ы п , б ір а з ы б а с қа м а қс а тт а р ға па йдалануда. О ған себеп “А т а м у р а ” баспасы қа б ы л д а ға н пә н д е р д е б ұр ы н ғы е ң б е к қа зір гі технология пәніне берілген жүктеменің төмендеп 2 сағатпен ш ектелуі, ал 2 с а ға т кә сіптік білім беруге жеткіліксіз. Бұған қоса, қабылданған білім за ң д а р ы н д а м е к т е п а р а л ы қ о қ у - е н д ір іс т ік к о м б и н а т т а р ы н ы ң а т қ а р ы п о т ы р ға н ж ұ м ы с т а р ы н ы ң к ә с іп т ік б іл ім б е р у д е маңыздылығынаайтарлықтай мән бермей мектеп к а т е го р и я с ы м е н б ір ге а т а л м а у ы . Ал
жанымыздағы Ресейде осындай мектепаралық о қ у -ө н д ір іс т ік к о м б и н а т ы н а аса м ән б е р іп , оларды ң м атериалды қ те хни ка л ы қ базаларын заманауи жаңа технологиялық оқу қуралдармен тол ы қты ры л уд а. Ал Б аты с Еуропа елдерін де бұрынғы еңбек пәні жаңа оқу пәні технологиямен б ір іктір іл е ж а са ға н ж аңа ә д істе м е м е н ж ум ы с істеуде. Кәсіптік бағдар жұмыстары оқуш ының ж е ке т ү л ға р е т ін д е ж а н -ж а қ т ы д а м у ы н а бағытталған. Аталған кәсіптердің түрлерін нарық сұраны сы на қарай б ейім д еп басқа кәсіптерді ашуға мүмкіндік бар. Оған мектептің техникалық базасын нығайта отырып жетуге әбден болады. К о м б и н а т ы м ы з қ а з ір г і т а ң д а Қ а з а қс т а н Р е с п у б л и к а с ы н ы ң Б іл ім ж ә н е Ғ ы л ы м министрлігінің Қазақстан Республикасының білім б е р у
ү й ы м д а р ы н д а к ө л ік қ ұ р а л д а р ы н ж ү р гіз у ш іл е р д і д а я р л а у ту р а л ы м и н и с тр Ж .Т ү й м е б а е в т ы ң б ү й ы р ы ғы н н а қты л ы іске а сы р ы п о т ы р ға н б ір д е н б ір о қу о р н ы . Бүл б ұй р ы қта м е м л е ке т б а с ш ы с ы н ы ң Қ а за қс та н Республикасы қауіпсіздік кеңесінің 2006-жылғы 1 3 -қ а р а ш а д а ғы о т ы р ы с ы н д а б е р ге н тапсырмасын орындау үшін шыққан, онда: 1. Білім және Ғылым министрінің 2002-жылғы 2 4 -қы р күй е кте гі № 693 б үй р ы ғы м е н бе кітіл ге н Жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартындағы типтік оқу жоспарының 10-11 сыныптарға арналған технология пәні және « Т а ң д а у ку р с т а р ы » в а р и а н т и в т і б ө л ігі сағаттарының есебінен 2009-2010 оқу жылынан бастап жалпы орта білім беру үйымдарында көлік қүралдары н ж үр гізуш іл е р д і д а я р л а у курстары енгізілсін. 2. О б л ы с ты қ, А с т а н а ж э н е А л м а ты қал ал ары ны ң б іл ім б а сқа р м а л а р ы Қ аза қстан Р еспуб л икасы ны ң Ішкі істер м инистрінің 2006 жылғы 10-шілдедегі № 341 бүйрығымен бекітілген к ө л ік қ ү р а л д а р ы н ж ү р гіз у ш іл е р д і д а я р л а у е р е ж е сіне сә й ке с оқы туд ы ж үзе ге асы рсы н - делінген. Қазіргі та ңда ком б ин а ты м ы з аудандағы 10 м ектептің оқуш ы лары на көлік қүралдарын осы е р е ж е л е р ге с ә й к е с о қ ы т у д ы ң м е м л е к е т т ік стандартын жүзеге асырып отыр. Қ о р ы т а а й т қ а н д а , с а л а м а м а н д а р ы н ы ң с а р а п т а у л а р ы н а с ү й е н е о т ы р ы п м ы н а д а й ұсыныстарды айтуды жөн көрдім: 1. М ектепаралық оқу-өндірістік бірлестіктерін мектептер кеп шоғырланған қалада , ал ауылдық ж ағдайда м ектеп ж а ны н а н аш са болады. Бұл эко н о м и ка л ы қ тү р ғы с ы н а да кә с іп т ік б іл ім нің берілу сапасына да оңтайлы; 2. К ә с іп т ік б іл ім д е р д ің іс -т ә ж ір и б е л е р ін ж е р гіл ікті түрлі б а за л ы қ ш а руаш ы л ы қтар мен ө н д ір іс о р ы нд а р ы н а , аудан, қала ә кім д е р ін ің ш е ш ім д е р ім е н ө т к із у т у р а л ы ш а р а л а р ы н қа у л ы м е н б е кіту . Б ұл іс « б а л а т ә р б и е с і - баршамызға ортақ» - деген аталы сөзіміздің іспен жалғасқан өнегесі болар еді; 3. Қ азір гі ж о ға р ғы оқу ор ы н д а р ы на н келіп жатқан ең б е к п ә н ін ің м үға л ім д ер і тә ж ірибесіз және мамандықтың егжей-тегжейін біле бермейді. Сондықтан педагогикалық қабілеті бар инженер, т.б. маман иелерін арнаулы курстардан өткізіп тәлімгер ретінде жүмысқа тарту; 4. Білім және Ғылым м ин истрл ігініңтиптікоқу ж о с п а р ы н ы ң 10-11 с ы н ы п т а р ға а р н а л ға н т е х н о л о ги я п ә н і ж ә н е « Т а ң д а у ку р с та р ы » в а р и а н т и в т і б ө л іг і с а ға т т а р ы к ә с іп т ік мамандықтардың ерекш еліктерін ескере отырып қайта қаралса. 5. М атериалды қ-техникалық базаны нығайта о т ы р ы п , ж а ң а б а ғд а р л а м а мен о қ у л ы қ т а р әзірлеу, на ры қ ж а ғд а й ы н а бейім д еліп өзге де сүранысқа ие кәсіптерді ашуды игеру. Өз басым сөзден іске көш іп жаңа жүйемен қадам басу жас - ш әкірттердің еліміздің ертеңіне д е ге н с е н ім д е р ін а р тты р а д ы д еп ойлайм ы н. М е кте п қ а б ы р ға с ы н д а б іл ім ала о ты р ы п , о қ у ш ы н ы ң б ір к ә с іп к е ие б о л у ы д а м ы ға н е л д е р м е н т е ң б о л ы п , ж а һ а н д а н у б а сп а л д а қта р ы н д а б ә с е ке ге қа б іл е ттіл ігім ізд і қалыптастырады. Аталған үсыныс пікірлер тиісті м екем елерге жетіп, оң ш еш ім ін тауып жатса, оқушыларға берілген білім мазмүнының сапасы артары сөзсіз. «Мектептегі технология. Технология в школе» №7/2010 4 ^ ^ Е Х Н О Л О Г И Я Технология пәнін жаңаша оқытудағы әдістер Мадина М АХАМ АДИЕВА, Б. Қосынов аты ндағы орта м ектептің технология пәні мүғалімі. Әйтей ауылы, Қарасай ауданы Т ехнология пәнін оқы туда - еңбек етудің алғышарттарын үйрету арқылы оқушыны жеке тұлға ретінде тә р б и е л е у м ақсаты кө зд е л е д і. Осы мақсатты жүзеге асыру барысында, оқушыларға берілетін тәлім-тәрбие үрдісін жетілдіру, жүмыс мәдениетін, адамдар арасындағы ад ам герш ілік қарым-қатынастарды жаңарту, еңбек біліктілігін қалыптастыру арқылы еңбекке қызығушылығын ояту, еңбек өнімділігін арттыруға ынталандыру міндеттерін мүғалімге жүктейді. X XI ға с ы р д а Қ а з а қ с т а н н ы ң б іл ім б е р у жүйесіндегі жалпы жэне орта 12 жылдық білім беру жүйесінің енгізілуі заман талабы болып отыр. С о н д ы қта н , ж а с ү р п а қт ы қо ға м д ы қ ө м ір ге , отбасындағы қызметке, кәсіпке даярлау, үнемі өзгеріп отыратын әлемде емір сүретін! туралы түсінікті қалыптастыруды міндеттейді. Бұған жету үш ін б а сқа р уд ы д а м ы ту ға б а ғы тта л ға н ж аңа м одель керек. Е л д ің д а м у д е ң ге й і де, б іл ім берумен елшенеді. Елбасы Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауында:«Негізгі мақсатымыз - Қазақстанның әлемнің елу дамыған елдерінің қатарына енуі» д е л ін ге н . С ол с е б е п т і, әр о қ у ш ы ға о н ы ң қабілеттеріне сәйкес келетін білім беру ерісі қажет. Б үкіл д ү н и е ж ү з ін д е гі д а м ы ға н ел д ер си яқты Қ а за қс т а н Р е с п у б л и к а с ы да е ге м е н д і ел болғанша қиындықтарды бастан кешірді. Өндіріс оры ндары н қайта жаңарту, ауы л ш аруаш ы л ы қ енімдерін молайту жолында келелі өзгерістер болды.
А д ам ға ең б ір ін ш і е м ір л ік қаж еті - е ң б е к екенін уақыт дәлелдеуде. Адам емірі үшін аса қажетті, әрі өмір бойы тоқтаусыз білім беретін пән «Еңбекке баулу», бүгінгі технология оқу пәні үнемі жетілдірілуде. Бүл пәнге Англия мен Ресейде бір жылғы оқу уақытыны ң 10-15 пайызы белінген Дания, Ж а п о н и я, Ш веция, Ч ехия, И талия е л д е р ін ің тәжірибесіненде кәсіпке баулу жолдарын көруге болады.
Біздің елде еңбекке үйрету - Ы. Алтынсарин 1887-1888 жылдары орыс-қазақ мектебін алғаш ашқанда басталған. Оқушыларды кәсіпкерлікке, қ а з ір гі за м а н т а л а б ы н а сай б а сқа р у, білу, үйымдастыру, іске асыру жүмыстарына бейімдеу басшылыққа негіз болады. Б ір-бірім ен ж а л ғасы п келе жатқан еңбекке баулу,
т е х н о л о ги я о қу
п ә н ін ің б іл ім стандартындағы басты мақсаты - оқушыларды б е л гіл і б ір к ә с іп к е б а ғд а р л а у, о қы ту болы п табылады. Болашақ кәсіпкер: - ез өндірісінен түскен қаржыны жүмсай алатын жеке меншік иесі; - азаматтык, нарыққа қатыса алады; - өз ө н д ір іс ін д е ж ү м ы с б е р уш і, ұй ы м д а с- тырушы;
- жүмыстың сапасына жауап беруші. Ү ж ы м н ы ң ж үм ы с н ә ти ж е с ін д е езіне пайда келтіретін әдіс-тәсілдерді қамтамасыз етуді шешу -
м е к т е п т ің м а т е р и а л д ы қ -т е х н о л о ги я л ы қ б а за с ы н а , а й м а қ е р е к ш е л ігін е ба й л а н ы сты . С оны м ен б ір ге , о қу ш ы л а р д ы кә сіб и ең бекке б а ул у м ү м кін ш іл ік т е р ін зе р тте у арқы л ы іске асыру технологиясын жасау. Ата-ана, ауыл ә кім ш іл ігі мектеп үжымымен б ір іг іп , ж а с т а р д ы к ә с іп к е р л ік к е б а у л у ға бағытталған оқу-тәрбиелік шығармашылық орта құруы қажет. ¥ л т т ы қ к ә с іб и е ң б е кке б а й л а н ы с ты м а ғл ұ м а тта р ы н о қу -тә р б и е ү р д іс ін д е ти ім д і п а й д а л а н у 1-сыныптан бастап еңбекке баулу сабақтарын оқушылардың ойын дамытатын, талғамын және іс к е р л іг ін а р т т ы р ы п , а л ға қо й ға н м а қс а ты н о р ы н д а у ға б а р л ы қ ж іг е р ін ж ұ м с а й т ы н д а й д әреж ед е ж үр гізу керек. Б аланы ң бойындағы са п а л ы қ қа с и е тте р і, е ң б е кке қы зы ғуш ы лы ғы , табиғатты қорғауы, үқы пты лы ғы арқылы еңбек адамын көру. Бастауыш мектептен бастап малды, е с ім д ікті күту, қорғау, кә сіб и іс ке р л ік туралы а у ы л д а ғы кә с іп и е л е р і а л ға ш қ ы ғы л ы м и - т ә ж ір и б е л ік м а ғл ү м а т т а р а л а д ы . Ж о ға р ы с ы н ы п та р д а К о н с т и т у ц и я д а к ә с іп к е р л ік пен еңбектің еркін дам уына кепілдік беретін қүқық қ а р а л ға н ы . П р е з и д е н т т ің ж о л д а у ы н д а б ә с е к е л е с т ікк е сай Қ а за қс та н ға , үл тқа және э к о н о м и к а ға ж о ға р ы м а қ с а т қо й ы л ға н ы н жеткізумен бірге, нақты білім беру қаралған жен. Оқушылар отбасында да түрмыстың әртүрлі енімді еңбегіне қатысады. Сабақтан тыс уақытта « Ш е б е р қо л д а р » , «А та кә с іп » ү й ір м е л е р ін е қатысу арқылы өздерінің өнерге, еңбекке, түрлі к ә с іп т е р г е т а н ы м д ы қ қ ы з ы ғу ш ы л ы қ т а р ы н а р т ты р а д ы . Ж е ке а д а м н ы ң ш ы ға р м а ш ы л ы қ м ү м кін д ікт е р ін д ам ы ту б а р ы сы н д а оқы туд ы ң ж а ңа те х н о л о ги я л а р ы н қ а ш ы қт ы қта н оқыту, ақпараттық-ком м уникациялық технологияларын е н гіз у ж ә н е т и ім д і п а й д а л а н у , б іл ім беруді ақпараттандыру мәселесі қойылып отыр. Қазіргі ке зд е б іл ім б е р у к е ң іс т ігін д е и н н о в а ц и я л ы қ ү р д іс т е р д ің б а ғы т т а р ы н ы ң б ір і - м е кте п ке «Мектептегі технология. Технология в школе» №7/2010 жүктеу/скачать 2,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|