Жүйке жүйесі Орындаған : Боранбай Жәмилә Есенжолқызы

жүктеу/скачать 3,85 Mb.

Дата	27.09.2023
өлшемі	3,85 Mb.
	#110772

Жүйке жүйесі

Орындаған : Боранбай Жәмилә Есенжолқызы

Жүйке жүйе

Жүйке жүйе қимыл қозғалысты , асқортуды , тыныс алуды, зәр шығаруды , қан айналымды және зат алмасуды реттейді .
Жүйке жұйесі орталық және шеткі болп бөлінеді .
Орталық жүйке жүйесіне ми және жұлын жатады.
Шеткі жүйке жүйесі жүйке түйіндері мен жүйке талшықтарынан тұрады.

Жүйке жүйесі туралы түсінік

Адам денесінде болатын жүйке жүйесі жүйке ұлпасынан түзіледі. Жүйке ұлпаларының негізін жүйке жасушалары нейрондар құрайды

Нейрондар құрлысы

Нейронның денесі сома деп аталады ,оның ортасында орналасқан - ядро , ал ұзын өсіндісі
- аксон, қысқасы - дендрит. Аксондар 1 метрге дейін жетіу мүмкін, мысал ретінде аяқтағы жоғары және төмен әсер ететін нейрондарды айтсақ болады . Аксон өткізгіштік жылдамдығын үдету мақсатында үнемі миелин қабықшасымен қапталады , сыртын қоршаған миелин қабықшасы ол ақ май тәрізді зат лепидттерден тұрады. Аксон арқылы жүйке клеткасының денесінен басқа нейрондарға, жұмысшы мүшеге жүйке импульстері тасылынады . Нейронның аксон сияқты басқада қысқа талшықтары бар, олар – дендриттер деп аталады және олар басқа нейрондармен жанасу үшін қажет . Нейронның денесіне қозу ( хабар, сигнал ) – дендриттер арқылы келеді .

Нейрон

Май қабатымен қапталған ұзын өсінділер – ақ затты құрайды

Нейрон денелері мен қысқа өсінділерінің

Жиналуы, ми мен жұлынның - сұр затын құрайды

Аксон

Дендрит

Синапс

Синапс - нейрондардың бір- бірімен байланысы яғыни нейрондар бір - біріне жанаспайды. Екі нейрон арасындағы саңылауды синапс дейді және олар жасушалар арқылы өткен кезде кішкентай кеңістіктер арқылы өтеді .
Синапс екіге бөлінеді : 1) присинапстық (синапстың алдындағы) ; 2)постсинапстық (синасптан кейінгі). Присинапстық бөлімде сыртын қоршайтын мембрана болады.
Синапстың түмешесінің іші синапстық көбікке толы болады . Бұл көбік мкдиатор деп аталатын белсенді химиялық заттан тұрады.

Рефлекс

Организмнің тітіркендіргіштерге жауап реакцияс рефлекс деп аталады.Рефлекс шартты және шартсыз болып екіге бөлінеді .
Шартсыз рефлекс – тұрақты, туа біткен тұқым қуалайтын реакциялар .
Шартты рефлекс — уақытша, белгілі бір ортаның қалыптасуымен бірте бірте дамиды және жүре пайда болатын реакциялар.

Назарларыңызға рахмет!

жүктеу/скачать 3,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: