Мектеп/Бағыт Негізгі өкілдері Негізгі идеялары



Дата08.10.2024
өлшемі14,58 Kb.
#147231
Байланысты:
Социология бөж


1

Мектеп/Бағыт

Негізгі өкілдері

Негізгі идеялары

Негізгі еңбектері

Функционализм

Эмиль Дюркгейм, Талкотт Парсонс

Қоғамның әрбір бөлігі өзара байланысты және тұрақтылық пен тәртіпті қамтамасыз ету үшін қызмет етеді

Э. Дюркгейм – “Өзін-өзі өлтіру”, Т. Парсонс – “Әлеуметтік жүйелер”

Қақтығыстар теориясы

Карл Маркс, Ральф Дарендорф

Қоғамдағы өзгерістердің негізгі себебі – әлеуметтік топтар арасындағы қақтығыстар, олар ресурстар мен билік үшін күрестен туындайды

К. Маркс – “Капитал”, Р. Дарендорф – “Қоғам және қақтығыс”

Символикалық интеракционизм

Джордж Герберт Мид, Герберт Блумер

Қоғамдағы өзара әрекет символдар мен белгілер арқылы жүзеге асады, адам мінез-құлқы олардың мағынасына байланысты

Дж. Мид – “Ақыл мен қоғам”, Г. Блумер – “Символикалық интеракционизм”

Құрылымдық теория

Клод Леви-Стросс

Қоғамның мәдениеті мен құрылымдары жасырын және терең деңгейде орналасқан, бұл құрылымдарды талдау арқылы қоғамды түсінуге болады

К. Леви-Стросс – “Құрылымдық антропология”

Феноменология

Альфред Шюц, Эдмунд Гуссерль

Әлеуметтік әлем – адамдардың күнделікті өміріндегі субъективті тәжірибелердің жиынтығы, олар арқылы қоғамның мәнін түсіну керек

А. Шюц – “Әлеуметтік әлемді құру”

Әлеуметтік алмасу теориясы

Джордж Хоманс, Питер Блау

Әлеуметтік қарым-қатынастар пайда мен шығынға негізделген алмасу процесі арқылы қалыптасады

Дж. Хоманс – “Әлеуметтік мінез-құлық туралы теория”, П. Блау – “Әлеуметтік алмасу теориясы”



2

Эссе: Жеке адамдар – әлеуметтік тіршілік иелері ретінде

Әрбір жеке адам қоғамның бір бөлігі болып табылады. Қоғам, негізінде, осы жеке адамдардан құралғандықтан, жеке тұлғалардың мінез-құлқы мен қасиеттері қоғамның жалпы көрінісін айқындайды. Әлеуметтік құрылымдар мен қатынастар жеке адамдардың өмір сүруіне және дамуына әсер етеді.

Әр адамның өзіндік даму тарихы бар. Жеке тұлға тек қана биологиялық тұрғыда емес, сонымен қатар психологиялық және әлеуметтік тұрғыда да дамиды. Қоршаған орта, отбасы, мектеп, достар, жұмыс – бәрі жеке тұлғаның мінезі мен құндылықтарының қалыптасуына ықпал етеді. Әлеуметтік ғалымдардың зерттеулері бойынша, жеке тұлға қоғамның ықпалымен әлеуметтенеді, яғни қоғамдағы құндылықтар, ережелер, қатынастар арқылы жеке тұлға өзін таниды, дамиды.Жеке адам өз ортасынан қолдау, махаббат, қажетті ақпарат пен тәжірибені алып отырса, оның әлеуметтену деңгейі жоғары болады. Мұндай адам өз қабілеттерін дамытып, қоғамға пайдалы іс-әрекеттер жасай алады. Керісінше, егер адам қоғамнан қолдау таппаса, оның әлеуметтенуі әлсіз болады, бұл оның дамуына кедергі келтіруі мүмкін.

Жеке тұлға – әлеуметтік тіршілік иесі ретінде, оның құқықтары мен міндеттері бар. Қоғам және мемлекет жеке тұлғаның құқықтарын қорғап, оны қолдауға міндетті. Әлеуметтік қолдау адамға өзіне сенімді болуға, өмірлік мақсаттарға жетуге көмектеседі.



Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет