Мемлекеттік емтихан сұрақтары ХХ ғасырдың басындағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайы
Қазақ қоғам қайраткерлерінің индустриализация мәселесіне байланысты ұстанымы (1925-1939 жж.)
жүктеу/скачать 206,77 Kb.
|
| Қазақ қоғам қайраткерлерінің индустриализация мәселесіне байланысты ұстанымы (1925-1939 жж.).
Жауабы: Қазақстандағы тоталитарлық жүйенің нығаюы 1925 жылдың күзінде аймақтық партия ұйымының басшысы болып тағайындалған Ф. Голощекиннің есімімен байланысты. Кәсіби революционер Ф. Голощекин Қызыл-Ордаға келгеннен кейін бірден ауылда кеңес өкіметі жоқ, бірақ байдың үстемдігі бар екенін мәлімдеді. Көп ұзамай Голощекин өзінің басты идеясын жариялады: "Мен біздің ауылда"кіші қазанмен" жүру керек деп мәлімдеймін. Ауылдағы экономикалық жағдайды өзгерту керек. Байға қарсы таптық күресте кедейлерге көмектесу керек, егер бұл азаматтық соғыс болса, біз ол үшін боламыз". Голощекин 1925 жылдың күзінде облыстық партия ұйымының басшысы болып сайланды. Кіші Қазан міндеті: дәстүрлі h/z қауымдастығын әлеуметтік жоюға рұқсат беру. қазақтардың отырықшылыққа жаппай көшуі. Гощекин өзінің көзқарастарымен бөліспейтін партия жетекшілерімен күресті бастады.Олар: Сәдуақасов, Ходжанов, Сейфуллин, Нұрмақов, Менделеев. 1928 жылдың соңында Голощекиннің саяси қарсыластары – Байтұрсынов, Дулатов, Аймауытов, Жұмабаев алғашқы тұтқындалады. 1926-27 жылдары егістік және жайылымдық жерлерді қайта бөлу жүзеге асырылды. Шамамен 1360 мың. ондық, шабындық және 1250 мың егістік бай шаруашылықтардан алынып, кедейлер мен орташаларға берілді. Малдың болмауына байланысты шабындықтар, жайылымдар кері қайтарылды. Келесі қадам: ірі мал иелерінің мүлкін тәркілеу, оларды отбасыларымен бірге тұрғылықты жерінен тыс жерлерге шығару. Ауыл шаруашылығының көп бөлігін төлеуге мәжбүр болған ауқатты фермаларға қатысты салық баспасөзі күшейе түсті. 20-жылдардың соңында ұжымдастыру бағыты алынды-шаруаларды өндіріс құралдарынан толығымен иеліктен шығаратын және осы өндірістің нәтижелерін тарататын ұжымдық фермалар жүйесін құру. Кең ауқымды геноцидке бағыт алынды. 27-28 ж. разразился хлебозаготовительный дағдарыс.К-не ұжымдастыру науқаны 1932 жылға қарай аяқталуы тиіс еді, 28 жылы шаруашылықтардың 2% – ы, 30 жылы – 50% - ы, 31 жылы-65% - ы ұжымдастырылды. Егін жинау науқаны болды. Астық қоры, тұқым қоры, жаппай мал сою алынды. 30-31 жылдары кулактарды жою аясында республикадан тыс жерлерге шамамен 6800 адам жіберілді. КСРО-ның басқа аймақтарынан 180 мың адам көшірілді. Қатыгез репрессиялық шаралар жүргізілді. 22-33 жылдары билікке қарсылық көрсеткені және астық пен етті дайындамадан жасыруға тырысқаны үшін 33000-нан астам адам сотталды.нәтижесі: 1931 жылдың көктемінде Алматыға аштық туралы ақпарат келді, билік тек әкімшілік қысымды күшейтті. Нәтижесінде 1931-33 жылдар ішінде шамамен 2 млн. қазақ және 200-250 мың басқа ұлт қайтыс болды. Этнос саны екі есе азайды. Демек, бірқатар толқулар мен қарулы көтерілістер. Қазақстанды индустрияландырудың жолдары мен әдістері туралы пікірталастар. Индустрияландыру мәселесі бойынша қазақ қоғам қайраткерлерінің ұстанымдары. 1925 жылы желтоқсанда Бүкілодақтық Коммунистік партияның (большевиктер) XIV съезі индустрияландыру бағытын жариялады (КСРО құрылғаннан кейін қайта аталды). Съезде КСРО-ны машиналар мен жабдықтарды әкелетін елден оларды өндіретін елге айналдыру қажеттілігі туралы айтылды. Индустрияландыру саясатының басталуы 1927 жылы сәуірде КСРО кеңестерінің IV съезімен заңды түрде бекітілді. Индустрияландыру саясаты үш басты міндетті (буынды) қамтыды: 1) индустрияландыру, яғни елді аграрлық саладан өнеркәсіптік дамыған, индустриялық бағытқа үдемелі түрде айналдыру; 2)ұжымдастыру-Социалистік ұжымдық ауыл шаруашылығын құру; 3) мәдени революция - сауаттылықпен күресу, білім, ғылым, мәдениет жүйесін құру, жаңа социалистік интеллигенцияны тәрбиелеу және жаңа өмір салтын бекіту. жүктеу/скачать 206,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|