Микроциркуляторлар Арнайы Тамырлар pptx



Дата17.10.2023
өлшемі3,96 Mb.
#116846

Капиляр


Қылтамыр — ең жіңішке және тым жұқа қабырғалы тамыр. Қылтамыр қан және лимфа қылтамырлары (капиллярлары) болып бөлінеді. Қан қылтамыры қан мен ұлпалар арасындағы зат алмасуды іс жүзіне асырады. Қан қылтамырының арнасы мүшелердің құрылыс ерекшеліктеріне байланысты әртүрлі (4,5 мкм-30 мкм) болады. Оның қабырғасы үш қабаттан: ішкі - эндотелийден, ортаңғы - негіздік жарғақта орналасқан перициттерден, сыртқы - адвентициальды жасушалардан тұрады.
Капиллярлар типтері :
  • Магистральды капиллярлар
  • Бүйір капиллярлар и капиллярлы торлар
  • Кезекші капиллярлар (25%)
  • Плазматикалық капиллярлар (10%)
  • Үнсіз капиллярлар (65%)
  • Соматикалық
  • Висцеральды немесе фенестрирленген

Артериола


Қызылтамырша немесе артериола (артериола); (arteriola, ағылш. ar— aya, terein — ішіндегі) — қызылтамырлар (артериялар) мен қылтамырларды (капиллярлар) жалғастырып тұратын жіңішке артерия қан тамыры. Қызылтамырша — микроойналым арнасының бастама қан тамырларына жатады. Жіңішке етті артериялар — қабықтары жұқарып, диаметрі тарылып, қызылтамыршаға айналады. Оның арнасының диаметрі 50-100 мкм. Олар тарамдалып, диаметрі жіңішкеріп, қабырғалары жұқарып қан капиллярларына ауысады. Қызылтамыршаның қабырғасы үш қабықтан құралған. Ішкі қабығы — интима өз кезегінде үш: эндотелий, эндотелийасты және ішкі эластинді жарғақ (мембрана) қабаттарынан тұрады. Ортаңғы қабығы - медианы 1-2 қабатта жатқан бірыңғай салалы ет ұлпасы миоциттері құрайды. Миоциттердің аралықтарында аздаған эластин талшықтары болады. Медиа мен адвентиция қабықтарының аралықтарында сыртқы эластинлі жарғақ болмайды. Сыртқы қабығы — адвентиция талшықты борпылдақ дөнекер ұлпасынан тұрады.[
  • Здесь при большом увеличении в поле зрения - артериола (I).
  • В артериолах, как и в артериях, имеются три оболочки (t.intima, t.media et t. externa), но они очень тонкие.

Венулалар


Көктамыршалар, венулалар (лат. venula ) — микроайналым арнасының қылтамырлардың (капиллярлардың) қосылуынан түзілетін, жұқа қабырғалы жіңішке қан тамырлары. Көктамыршалардың қабырғалары: ішкі — интима, ортаңғы — медиа (бірыңғай салалы ет ұлпасының бір қабат миоциттерінен тұрады) және сыртқы - адвентиция қабықтардан құралған. Көктамыршалардың кең арналары (30-50 мкм) арқылы қан төменгі қысыммен баяу ағып, ұлпалардағы зат алмасу нәтижесінде түзілген ыдырау өнімдері вена қанына өтеді. Бұлардың кең арналы қуыстарында денедегі қанның қоры сақталады. Көктамыршалардың жұқа қабырғаларындағы саңылаулар арқылы қаннан қоршаған ұлпаларға лейкоциттер өтеді. Көктамыршалар бір-бірімен өзара қосылып, көктамырларды (веналарды) құрайды.
1. Теперь в поле зрения - две венулы (II).
2. а) В мягкой мозговой оболочке и венулы, и более крупные вены
относятся к венам безмышечного типа, т.е. лишены гладких миоцитов.
б) Это значит, что у них фактически
нет средней оболочки.

Артериола және венула


1. Одновременно видны артериола (1) и венула (2).
2. Они вполне соответствуют вышеприведённым описаниям:
артериола отличается "поперечной исчерченностью", обусловленной миоцитами
3. Венула лишена миоцитов, отчего в её просвете хорошо видны эритроциты, расположенные в несколько рядов.

Пайдаланылған әдебиеттер

  • Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А., Нілдібаева Ж.Б.
  • Адам физиологиясы. Алматы, 2005 (225, 226, 266-269 беттер);
  • Алшынбай Рақышев. Адам анатомиясы.
  • https://stud.kz/referat/show/104041#&gid=1&pid=1
  • https://ppt-online.org/487776
  • http://engime.org/soj-tairibi-mikrocirkulyaciya.html?page=9


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет