Модуль Ара шаруашылығының биологиясы Практикалық жұмыс №2 Тақырып 2: Аралар шаруашылығының биологиясы, олардың құрамы. Аралардың морфологиялық ерекшеліктері
жүктеу/скачать 179,81 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1. Ара систематикасы
|
Модуль 1. Ара шаруашылығының биологиясы Практикалық жұмыс №2 Тақырып 2: Аралар шаруашылығының биологиясы, олардың құрамы. Аралардың морфологиялық ерекшеліктері. Сұрақтар: 1. Ара систематикасы 2. Аралар отбасының биологиясы, аралар отбасының құрамы 3. Бал арасы құрылымының морфологиялық ерекшеліктері 1. Ара систематикасы Систематика немесе таксономия — организмдерді жіктеу туралы ғылым. Ол негізінен морфология, физиология және генетика деректеріне негізделген. Қазіргі уақытта өсімдіктердің 300 мыңға жуық түрі белгілі және жыл сайын тағы 4 мыңнан астам жаңа түрі сипатталады. Жануарлардың белгілі түрлерінің саны (жәндіктерсіз) шамамен бір миллионға, жәндіктер үш миллионға, ара түрлерінің саны 20 мыңға тең. Біздің планетамызды мекендейтін жануарлар мен өсімдіктердің алуан түрлілігімен табиғаттағы белгілі бір жануардың (өсімдіктің) жағдайын, оның таксономиясын білмей, биологиядағы ғылыми салаларды дамыту мүмкін болмас еді. Жануарлар мен өсімдіктердің ғылыми систематикасы швед ғалымы Карл Линнейдің (1703-1778) еңбектерінде ең үлкен дамуға қол жеткізді. Ол жануар мен өсімдіктің әр түрін екі латын атауымен белгілеуді ұсынды. Бірінші атау тұқымды, екіншісі — белгілі бір жануардың немесе өсімдіктің түрін білдіреді. Мысалы, бал арасы Apis mellifera деп белгіленеді, мұнда Apis (ара) түрді білдіреді, ал mellifera (бал арасы) түрді білдіреді. Бал арасының жануарлар әлемінің таксономиясындағы орны келесі түрде ұсынылады: артропода түрі (артропода) — буынаяқтылар; insecta класы (инсекта) — жәндіктер; Hymenoptera (гименоптера) отряды-гименоптера; Apidae тұқымдасы (apide) - аралар; Apis тұқымдасы (APIs) — ара; mellifera (mellifera) түрі-бал. Қазіргі уақытта түр бал арасы бірқатар кіші түрлерге немесе нәсілдерге (тұқымдарға) бөлінеді. A. melliferamellifera L.-Орталық орыс немесе қара орман; A. mellifera acervorum Scor.- украин даласы; A. mellifera caucasica Gorb.- сұр тау Кавказ; A. mellifera remipis Gerst. - сары Кавказ; A. mellifera ligustica Spin. - итальяндық; A. mellifera carnica Pollm. – крайинская; A. mellifera carpatica – Карпат; A. mellifera cecropica – грек; A. mellifera anatolica – Анадолы; A. mellifera syriaca – Сирия; A. mellifera cypria – Кипр; A. mellifera intermissa – телен; A. mellifera fasciata – Египет; A. mellifera sahariensis - Сахара Қазіргі ара шаруашылығында итальяндық, Орталық орыс, сұр таулы Кавказ, крайин, Карпат нәсілдері кең таралған. АСД ішінде одан да кіші жүйелі категориялар белгілі: популяциялар мен экотиптер. Осылайша, бүгінгі күні адамзат ұзақ эволюциялық кезеңде қалыптасқан географиялық нәсілдерге немесе кіші түрлерге ие, олар бірқатар морфометриялық, биологиялық және экономикалық пайдалы белгілермен айқын ерекшеленеді. жүктеу/скачать 179,81 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|