Некоммерческое акционерно
жүктеу/скачать 47,33 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық медицина университеті» Коммерциялық емес акционерлік қоғамы
- Қазіргі Қазақстанның үшінші жаңғыруын жүзеге асырудағы философияның рөлі
ЭССЕ Такырып: Қазіргі Қазақстанның үшінші жаңғыруын жүзеге асырудағы философияның рөлі Орындаған:Тахир Б. Тексерген: Абдразакова Н Қазіргі Қазақстанның үшінші жаңғыруын жүзеге асырудағы философияның рөлі Адамдар табиғат әлеміне үлкен қысым жасайды. Тіршілік ету орталары мен түрлері тек өнеркәсіп пен технологияның әсерінен болатын экологиялық өзгерістерден ғана емес, сонымен қатар соңғы 50 жылда екі есеге өсіп, тез өсіп келе жатқан әлемдегі жаппай адам санының әсерінен туындайды. Сонымен қатар, адамдардың денсаулығы мен әл-ауқаты үлкен экологиялық проблемаларға тап болады. Барған сайын бұл қиындықтар климаттың өзгеруін, мұхиттардың қышқылдануын, тұщы судың, отынның және басқа да табиғи ресурстардың жетіспеушілігін қоздыратын парниктік газдардың тоқтаусыз көтерілуі сияқты жаһандық ауқымға ие. Ластанған су және өндірістік ластану сияқты жергілікті экологиялық проблемалар адам денсаулығына да әсер етеді және дамушы елдер мен халықтың әлсіз топтары арасындағы осал топтардың арасында ең өткір болып табылады. Бұл мәселелердің шешімдері ұлттық және әлемдік деңгейдегі саяси және институционалдық өзгерістерді, қоршаған ортаға деген адамдардың қажеттіліктерін азайтуды, сумен, отынмен және басқа ресурстармен қамтамасыз етудің жақсы технологияларын қамтитын көпқырлы болуы керек. Синтетикалық биологияның генетикалық және нонгенетикалық түрлері (жасанды және ықтимал бейорганикалық тіршілік формаларын құру) - бұл адамдарға және планетаға пайда әкелуі мүмкін технологиялар, бірақ олар үлкен қауіп-қатерге де әкелуі мүмкін. Егер біз, мысалы, бензин алу үшін балдырлардың түрін өзгерте алсақ, солай емес пе? Оны қоршаған ортаға енгізу экожүйелер мен адам денсаулығы үшін күтпеген салдарға әкеп соқтырады ма? Жаңа технологиялар туралы дұрыс шешім қабылдау біз оларды қалай бағалайтынымызды тереңірек ойластыруды қажет етеді. Қандай тәуекел деп есептеледі, ал пайдаға не жатады? Әрқайсысын қаншалықты өлшеу керек? Егер біз іс-әрекетті немесе сақтықты насихаттасақ, болашақта жақсы бола аламыз ба? Қазақ халқының бүгінгі мәдениеті мен дүниетанымын тереңі-нен әрі жан-жақты түсіну үшін оның қайнарларын халқымыздың архетиптік санасындағы іздерінен іздеу яғни түріктер мен арғы-қазақ мифологиясынан бастап, ілкі түркілер мен ежелгі қазақ-тардың дәстүрлі мәдениетінен табу керек. Қазақ халқының дүние-танымы мен дәстүрлі мәдениетінің рухани тамырлары мен бастау көздері ежелгі сақ, ғұн және ортағасырлық түркі мәдениетінде екенін отандық зерттеушілер бүгінгі күні дәлелдеп, түйіндей тү-суде. Әсіресе, ортағасырда барлық түркі халықтарының бірігіп, бір суперэтносқа ұйысқан кезеңнің орны бөлек. Елбасы Н. Назарбаев ғасырлар тоғысының Түркі қағанатының 1450 жыл толуы қар-саңында жазылған «Тарих толқынында» еңбегінде былай деп жазды: «Біздің бәріміздің де мақтаныш етуімізге тұрарлық мол мұрамыз бар. Өйткені ата-бабаларымыз адамзат тарихында өш-пес із қалдырып кеткен, Еуразия құрылығындағы халықтардың тағдырына орасан зор күшті әсер еткен» Қазіргі өмір шындығының қарама-қайшылықты, екіұштылық сипаты, қызметтің әртүрлі салаларының маңызды өзгерістері, бұрынғы құндылықтар мен мұраттарды қайта бағалау, таныс идеялар мен көзқарастардың жоғалуы сүйемелденетін іргелі мәдени, әлеуметтік экономикалық, саяси өзгерістер әлеуметтік-моральдық жауапкершілік проблемасын әр адам үшін ерекше векті етеді. Экономикалық және саяси қызметтің тәуелсіз және тәуелсіз нысандарымен байланысты әлеуметтік кеңістікті кеңейту бізді ар адамның өзін өзі танытуы туралы ойлануға мәжбүр етеді, сондықтан тарихи дамуда және әлеуметтік шығармашылықта тұлға ретіндегі әр адамның рөлі мен орны туралы ойлануға мәжбүр етеді. Сонымен бірге, адамдарды тоталитарлық және авторитарлық ойлауды басқарудан біртіндеп босату, әлеуметтік қайта құруларды басқарудың командалық-әкімшілік әдістерінен бас тарту, карым катынас процесінде ойлаудың сыни қағидаларын тарату адамның еркін және шығармашылық дамуына жаңа жағдайлар жасауға ықпал етіп қана қоймай, сонымен қатар мүмкіндіктер береді. Жауапкершілікпен қолдау таппайтын, деструктивті негіз болатын жеке Өзін-өзі көрсетудің стихиялық формаларының көріністері ның субъективті әрекеттері. Сондықтан, демократиялық негізде өзін өзі ұйымдастыруға ұмтылатын кез-келген қоғамның маңызды міндеттерінің бірі - адамның өзіндік ерекшелігін нақты әлеуметтік іс әрекетте, басқа адамдармен нақты қарым-қатынаста көрсетуге, өзін шын мәніндегі маңызды, змағыналы әрекеттерде тұлға ретінде көрсетуге мүмкіндік беретін жағдайлар жасау. Әйгілі кенес философы Е.В. Ильенков шынайы адам өмірінің әлеуметтік мәні бар (яғни басқаларға мағынасы бар) ісі шоғырланған, басқаларға көңіл бөлетін, инертті қақтығыстарды үзіп, басқа адамдар үйреніп алды, бұл шертулердің ескіргендігіне қарамастан, адамдар мен адамдар арасындағы қарым-қатынастың жаңа, біртіндеп жетілетін формаларына тап болды . Қазақстандағы саяси модернизация процесін зерделей отырып, бір жеке адамның өмірі мен оның «жеке» мүдделері мен қоғамдық өмірінің арасында қатаң сызық салу мүмкін емес деген пікірге негізделеміз. Менің түсінігім бойынша адамның қоғамдағы өмірі және оның белгілі бір мемлекеттің азаматы ретіндегі орны ер жауапты жеке сана үшін қажетті ойлау объектісі болып табылады. Аристотель атап өткендей, мемлекет «өмір сүру ушін гана емес, жақсы өмір үшін» өмір сүреді және мемлекет байланыс отбасылар мен туыстар арасындағы жақсы өмір үшін, өзі үшін жеткілікті және толыққанды өмір сүру үшін күрылған кезде пайда болады. Тиісінше, кез-келген саяси жүйенің бүкіл қоғам үшін маңызды мәселелерді шешудің тәсілі ретіндегі негізгі элементі - индивидтің адамгершілік қағидаларын жетілдіру мен әлеуметтік өмір сүру тәртібін, әлеуметтік нормалар мен онда жұмыс істейтін институттарды жақсарту арасындағы тікелей байланыс. ```````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````````` жүктеу/скачать 47,33 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||