Призма. Екі жағы параллель жазықтықтарда жататын өзара тең көпбұрыштар, ал қалған жақтары осы көпбұрыштармен ортақ қабырғаларыбар параллелограмдар болып келген көпжақты призма



Дата06.01.2022
өлшемі128,83 Kb.
#13421

Призма.

Екі жағы параллель жазықтықтарда жататын өзара тең көпбұрыштар, ал қалған жақтары осы көпбұрыштармен ортақ қабырғаларыбар параллелограмдар болып келген көпжақты призма деп атайды.

Табандары-тең көпбұрыштар,

Бүйір жақтары-параллелограмдар,

Бүйір қырлары -өзара параллель.

V=SH


Sб.б=PL, L-бүйір қыры

Sт.б= Sб.б+2Sтаб



Тік призма деп бүйір қырлары табандарына перпендикуляр призмаларды атайды.

L=H, V=SH, Sб.б=PH

1

Төртбұрышты дұрыс призма шарға іштей сызылған. Шардың радиусы 5 см, ал призманың табанының қабырғасы 6 см болса, онда призманың биіктігін табыңыз.



AB=6 cм, AO=5 cм, Hпризма-?

AC=6

Rшар=(+Rтаб2



Rтаб=AC:2=3
625=(+(3)2

H2=28



H=2

2 Тік призманың табаны-ромб, ал призманың диогоналдары 8см және 5 см. Призма биіктігі 2 см. Табан қабырғасын табыңыз.



AP=8, BN=5, CP=2

AB-?


AC2=AP2-CP2

AC2=64-4=60

AC=4

BD2=BN2-BD2



BD2=25-4=21

BD=


AB=
№3 Үшбұрышты тік призманың барлық қырлары өзара тең. Оның бүйір бетінің ауданы

48 см2. Биіктігін табыңыз.



Sб.б=48 см2.

Sб.б=PH

3a*a=48


a2= 16

a=4


H=4cм

4 Тік үшбұрышты призманың табанының қабырғалары 10см, 17см, 21 см, ал призма биіктігі 18 см. Призманың бүйір қыры мен табаының кіші биіктігінен өтетін қиманың ауданын табыңыз.



p=

S=

S=AB*CH

CH=2S:AB


CH= 168:21=8cм
№5 Үшбұрышты дұрыс призманың табанының ауданы 12 тең. Егер призманың биіктігі табанының қабырғасынан 2 есе үлкен болса, онда призманың көлемін табыңыз

Sтаб=12

MA=2AB

Sтаб=



=12
a2=48 a=4

MA=2*4=8


V=12*8=288 cм3

6



Дұрыс төртбұрышты призманың бүйір бетінің ауданы 32м2, ал толық бетінің ауданы 40м2. Биіктігін табыңыз.

Sб.б=32м2, Sт.б=40м2

Sт.б= Sб.б+2 Sтаб

Sтаб==4

Sтаб=a2

a2=4, a=2

Sб.б=PH


P=4*2=8cм

H= Sб.б:P

H=32:8=4cм

7

Тік призманың табанында төбесіндегі бұрышы болып келетін тең бүйірлі үшбұрыш жатады. Осы бұрышқа қарсы жатқан жағының диогоналі L ге тең және табан жазықтығымен бұрышын жасайды. Призманың көлемін табыңыз

Үшбұрыш AEC:



, AE=L sin, AC=Lcos

Үшбұрыш ABC:

AH=AC= Lcos

=ctg

BH= Lcos ctg

SABC=AC* BH= Lcos* Lcos ctg

S=L2 cos2 ctg

V=L2 cos2 ctg* L sin =L3 sin2cos ctg

8 Көлбеу үшбұрышты призманың бүйір қырларының ара қашықтығы 10см, 17 см, 21см, ал бүйір қыры 18 см. Призманың көлемін табыңыз



AB=10, BC=17, AC=21,

L-бүйір қыры, L=18
p=

S=

V=SABC*L, L-бүйір қыры

V=84*18=1512cм3


№9 Дұрыс төртбұрышты призманың диогоналі мен бүйір жағының арасындағы бұрыш 300, ал табанының қабырғасы а-ға тең. Призманың көлемін табыңыз.

0, AB=a V-?

TM=a, MA=2a

MA2=a2+a2+h2

h2=4a2-2a2=2a2

h=a

SABC=a2



V= SABC*h=a2*a=a3

10

Төртбұрышты дұрыс призманың диогоналі бүйір жағымен 300 бұрыш жасап көлбейді. Диогоналінің табан жазықтығымен жасайтын бұрышын табыңыз.

0, AB=a V-?

TM=a, AM=2a

AC=a

cos= =450



11 Үшбұрышты дұрыс призманың табан қабырғасы мен оған қарсы жатқан қырының ортасы арқылы өтетін жазықтық табан жазықтығымен 450 бұрыш жасайды.Табан қабырғасы а-ға тең болса, призманың бүйір бетінің ауданын табыңыз.

AB=a, 0

Sб.б-?

OC2=BC2-OB2

OC=

=tg450

KC=


H=2*=a

P=3a


Sб.б=PH=3a* a=3a3

12 Тік призманың табанында жатқан үшбұрыштың бір қабырғасы 2м, ал қалғандары 3м-ге тең. Призманың бүйір қыры 4м. Осы призмамен көлемдері бірдей кубтың қырын табыңыз.

AB=2м, AC=BC=3м, AM=4м,

Vпризма=Vкуб

P=

S=

Vпризма=SH=2*4=8
Vкуб=a3 a3=8 a=2

13 А(2;0;0), В(0;0;0), С(0;2;0) В1(0;0;2) АВСА1В1С1 призманың төбелері болса, С1 нүктесінің координатасын табыңыз.C1(0;2;2)


14 Дұрыс төртбұрышты призманың табанының диогоналі 4см, бүйір жағының диогоналі



5 см. Осы призмаға іштей сызылған цилиндрдің бүйір бетінің ауданын табыңыз.

AC=4см


AT=5 см

Sб.б-цилиндр-?

Sб.б=2RH

AC2=AB2+BC2

2AB2=32

AB2=16



AB=4

AP2=AT2-PT2=25-16=9



AP=3 см
R=AC:2=4:2=2

Sб.б=2RH=2*2*3=12 см2

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет