Реферат тақырып: Архимед
жүктеу/скачать 435,09 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жоспар I Кіріспе 1.1 Ежелгі грек ғалымы II Негізгі бөлім
|
Абай атындағы қазақ ұлттық педагогикалық университеті Информатика,физика және математика институты РЕФЕРАТ Тақырып:Архимед Қабылдаған: Ақжолова Әлия Орындаған:Сатыбалды Самат Өмірзақ Қуандық Салибай Құдірет Топ:Фек-206 Алматы-2023 Жоспар I Кіріспе 1.1 Ежелгі грек ғалымы II Негізгі бөлім 2.1 Архимедтің өмірі 2.2 Архимедтің білім жолы 2.3 Архимед заңы III Қорытынды IV Пайдаланылған әдебиеттер Архимед (көне грекше: Αρχιμήδης, б.з.б. 287-212) Ежелгі Грекияның ұлы ғалымы, математигі, механигі. Ол Сицилия аралындағы Сиракуз қаласында, туып сонда өмір сүрген. Архимед астроном Фидийдің баласы деген жорамал бар. Архимед сол замандағы ірі мәдениет орталығы – Мысырдыаралап, александриялық ғалымдардан, солардың ішінде Конон мен Эратосфеннен білім алған. Оның математикалық еңбектері өз заманынан озық болған, бұл еңбектері дифференциалдық және интегралдық есептеу ашылғанда (17 ғасыр) дұрыс бағаланған. Архимедтің көптеген математикалық еңбектерінің ішінен қисық сызықтардың ұзындықтарын, әр түрлі фигуралар мен денелердің көлемін және беттердің ауданын есептеу ерекше орын алды. Архимед рычаг заңын, суда өлшеу арқылы қорытпаның құрамын анықтау тәсілін тапқан, өз атымен аталған гидростатика заңын (Архимед заңы) ашқан, жер суаратын механизмдерді, жүк көтеретін рычаг жүйелері мен блоктарды, тас ататын қамал бұзатын соғыс қондырғыларын, т.б. ойлап шығарған. Рычагтың математикалық заңын тапқанда, Архимед “Тіреу нүктесін берсеңдер, Жерді де төңкеріп тастаймын” деп айтқан екен. Архимед шығармаларының көпшілігі сақталмаған, ал оның “Эратосфенге жолдаған” хаты 1906 жылы ғана табылған. 9-11 ғасырларда Архимедтің еңбектері араб тіліне, ал 13 ғасырда олар араб тілінен латын тіліне аударылып, Батыс Еуропа елдеріне тарай бастаған. 1823 жылы Архимедтің “Шар мен цилиндр” және “Дөңгелекті өлшеу және леммалар” атты екі кітабы орыс тіліне аударылған. Алғаш рет Архимедтің өмірбаянын белгілі бір Гераклид сипаттаған, мүмкін оның шәкірті. Ол біздің дәуіріміздің 6 ғасырында болған. Бұл туралы математик Евтокий Аскалонский ежелгі ғалымның еңбектеріне түсініктемелерінде атап өткендей. Архимед туралы бізге жеткен ең алғашқы мәліметтер Полибий тарихында (б.з.б. 200-120) бар. Бұл тарихшы Сиракуз ғалымы жасаған машиналар туралы егжей-тегжейлі айтып береді. 1 ғасырдағы тарихшы Диодор Сикулус Египетте болған кезінде ғалым ойлап тапқан Архимед бұрандасын сипаттайды. Архимедтің математиканы Александрияда оқып, жергілікті ғалымдармен байланысын үзбегені оның еңбектерінде жазылған. Рим жазушысы Тит Ливи Архимедті астроном және тамаша дизайнер және инженер ретінде сипаттайды. Сиракуз ғалымының есімін шешен және саясаткер Цицерон атайды, ол өз сөзімен ғалымның бейітін ашқан. Архимед туралы римдік сәулетші және механик Марк Витрувий Поллио бірнеше рет атап өтеді.Ол Сиракузан туралы құбырлардағы су ағынының заңдылықтарының білгірі, құрылыс механикасы бойынша әлі күнге дейін жетпеген оқу құралдарының авторы ретінде жазады және «Жүзбелі денелер туралы» еңбегіне сілтеме жасайды. Архимед туралы бұрын жарияланбаған дереккөздерден келтірген ең соңғы автор - Плутарх. Рим қолбасшысы Марселлдің өмірбаянында бірнеше бет Архимедке арналған. Бұл, шын мәнінде, Сиракуз ғалымы туралы ежелгі авторлардың дәлелдерін сарқып тастайды. жүктеу/скачать 435,09 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|