“Қазақстан-Ресей медициналық университеті”
Реферат
Тақырып: Стоиктер мен эпикуршылардың этикалық көзқарастарын салыстыру.
Орындаған: Қалбаев С.
Қабылдаған: Оразхан Т.
Кафедра/топ: Фармация, 202А
Алматы-2023
Жоспар
I Кіріспе
II Негізі бөлім
Этика дегеніміз не?
Стоиктердің және эпикуршылардың этикалық көзқарастары
Стоицизмнің негізгі принциптері
Эпикуризмнің негізгі принциптері
Ұқсастықтары мен айырмашылықтары
III Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе Этика – моральдың, жақсылық пен жамандықтың нормалары мен принциптерін зерттейтін философияның маңызды аспектісі. Екі атақты ежелгі философиялық ағым - стоицизм және эпикуризм, этикаға айтарлықтай ерекшеленетін, бірақ ортақ белгілері бар өзіндік ерекше тәсілдерін ұсынды. Бұл рефератта біз олардың негізгі принциптерін қарастырамыз және бақыттың табиғаты, өмірдің мақсаты және сыртқы әсерлерге деген көзқарастары туралы көзқарастарын салыстырамыз.
Негізгі бөлім Антикалық философияның үшінші кезеңі римдік –эллиндік кезең ( б.д.д. 3ғ – б.д. 6ғ.). Платон мен Аристотельдің философияға енгізген орасан зор еңбектері мен жаңалықтарынан кейін философия айтарлықтай беделге ие болып, дәрежесі өсе бастады. Бұл жағдай «Эллиндік дәуірдің» өркендеп, гректік ойлау ерекшелігінің Жерорта теңізінің барлық территориясына таралуына септігін тигізген еді. Мұнымен қоса, Александр Македонскийдің бірнеше елді мекендерді жаулап, сол жерлерде жаңа мәдениетті жасауы боды.
Аннотация «Стоиктердің және эпикуршылардың этикалық көзқарастарын салыстыру»
«Стоиктердің және эпикуршылардың этикалық көзқарастарын салыстыру»
Стоиктердің және эпикуршылардың этикалық ілімдерін түсінуге ұмтылу антикалық философияның дамуына айтарлықтай әсер еткен екі философиялық ағымды қызықты зерттеуге әкеледі. Бұл ілімдерді зерттеу этикаға, бақыт пен әл-ауқатқа деген көзқарастардағы айырмашылықтар мен ұқсастықтарды түсінуге мүмкіндік береді.
Стоицизмнің негізгі белгілерінің бірі - тағдыр мен тағдыр туралы ілім. Стоиктер адам сыртқы жағдайларды басқара алмайды, бірақ оның реакциялары мен шешімдерін басқара алады деп есептеді. Олар ішкі даналық пен ізгілікті дамытуға, эмоциялар мен құмарлықтар адамның санасы мен шешімдеріне әсер етпейтін апатия жағдайына ұмтылуға үлкен мән берді.
Екінші жағынан, эпикуршылар ләззатқа ең жоғары игілік ретінде үлкен мән берді. Олар адам ауыртпалықтан аулақ болу керек және шектен шығудан және құмарлыққа жол бермей, қалыпты қанағаттануға ұмтылу керек деп үйретті. Эпикуршылар сондай-ақ ләззат алуда достық пен байсалдылықтың маңыздылығын атап өтті.
Осы екі философиялық ұғымды салыстыра отырып, бірнеше негізгі айырмашылықтар мен ұқсастықтарды анықтауға болады. Стоиктер рухани дамуға, ішкі даналыққа және жан тыныштығына көбірек көңіл бөлді, ал эпикуршылар ләззат алуға, өмірдің жердегі аспектілеріне көбірек көңіл бөлді. Екі мектеп те әртүрлі контексте болса да, модерацияның маңыздылығын атап өтті.
Олардың көзқарасындағы айырмашылықтарға қарамастан, стоицизм де, эпикуризм де бүкіл әлемдегі адамдарды шабыттандырады. Олар өмірдің мәнін, бақыт пен адамгершілік құндылықтарды түсінуге әртүрлі көзқарастар береді. Бұл философиялық қозғалыстардың арасындағы таңдау әр адамның жеке сенімі мен қалауына байланысты.
Нәтижесінде стоиктер мен эпикуршылардың этикалық көзқарастарын салыстыру ежелгі дәуірдегі философиялық ойлау мен өмірге деген көзқарастардың алуан түрлілігін жақсы түсінуге, сондай-ақ олардың идеяларының қазіргі әлемде қолдану мүмкіндігін табуға көмектеседі.
Философия тарихында көптеген әртүрлі этикалық ілімдер бар, олардың әрқайсысы мораль мен өмірдің мәні туралы өзіндік бірегей көзқарасты ұсынады. Екі атақты ежелгі философиялық ағым – стоицизм және эпикуризм – бұл мәселелерге әртүрлі көзқарастар ұсынды.
1. Стоицизмнің негізгі принциптері:
Стоицизм шынайы бақыт ішкі үйлесімділік пен тепе-теңдік арқылы жүзеге асады деп есептейді. Стоиктердің мақсаты апатияға жету, яғни сыртқы оқиғалар мен эмоцияларға немқұрайлы қарау. Олар адам сыртқы жағдайларға тәуелді болмау керек және оған өзінің реакциясын бақылау керек деп үйретеді. Стоикалық бақыт – ізгілік пен даналықтың дамуы арқылы қол жеткізілетін бейбітшілік пен тыныштық күйі.
2. Эпикуризмнің негізгі принциптері:
Эпикуризм өмірдің мақсаты ләззат алуды арттыру және азапты азайту екенін айтады. Эпикуршылардың негізгі қағидасы – ләззат пен достықтағы модерация. Олар физикалық және эмоционалдық ләззаттардың адам өмірі мен бақыты үшін маңызды екенін мойындайды. Ауырсынудан және қорқыныштан аулақ болу, қалыпты, бірақ тұрақты қанағаттануға ұмтылу және достық қарым-қатынас орнату маңызды.
3. Ұқсастықтары мен айырмашылықтары
Екі қозғалыс те модерация мен өмірге саналы көзқарастың маңыздылығын атап көрсетеді. Дегенмен, стоицизм ішкі бақылауға және сыртқы оқиғаларға немқұрайлы қарауға назар аударады, ал эпикуризм ләззат алуға және ауырсынудан аулақ болуға баса назар аударады. Екі тәсіл де әртүрлі әдістер арқылы бақыт пен қанағаттануды мақсат етеді.
Стоицизм - Кайон, Зенон және басқа антика философтарының идеяларына негізделген философиялық ілім. Стоиктер өмірдің мақсаты эudaimonia - жанның әл-ауқатына жету деп есептеді, оған ішкі даналық пен ізгілікті дамыту арқылы қол жеткізуге болады. Олар адам байлық, кедейлік, денсаулық немесе ауру сияқты сыртқы оқиғаларды немқұрайлылықпен қабылдап, өмірін қоғамға және жоғары құндылықтарға қызмет етуге арнауы керек деп үйретті.
Стоицизм: