Зертханалық-практикалық сабақ №4 Тауар сапасының градациясын анықтау (тауар сорттары, нөмірлері, маркалары) Жұмыстың мақсаты - өнім сапасының градацияларын анықтау және олардың ерекше белгілерін зерттеу дағдыларын меңгеру.
Студенттің сабаққа дайындық жұмыстары - «Сапаны бағалау» тақырыбын оқу.
Сабақтарды ұйымдастыру формасы жеке. Студент білуі керек:өнім сапасының градациялары, ассортименті, тауарлық сорттарға бөлу принциптері, ақаулар және олардың жіктелуі.
Студент білуі керек: тауарларды сорттарға бөлу принциптерін анықтау, сапасын бағалау және коммерциялық бағаларды анықтау.
Кәсіптердің болуы: шикізаттық, технологиялық немесе біріктірілген принциптері бойынша тауарлық сорттарға бөлінген әртүрлі өнім түрлеріне арналған стандарттар; тауарлардың табиғи үлгілері. Ең жоғары, бірінші сортты ұн, арпа, күріш, ұнтақ жармасы М, Т, МТ сорттары.
Теориялық бөлім Сапаны бағалау – бұл көрсеткіштер ауқымын таңдау, олардың нақты мәнін анықтау және оларды базалық көрсеткіштермен салыстыру операцияларының жиынтығы. Сапаны бағалау әрекеттері әрқайсысының өзіндік ерекшеліктері бар үш операциядан тұрады.
Тұтыну қасиеттері мен оларды анықтайтын көрсеткіштер қатарын таңдау. Тұтыну қасиеттері мен көрсеткіштерінің ауқымын таңдаған кезде әртүрлі көрсеткіштердің ішінен белгілі бір мақсаттар үшін шешуші болатын көрсеткіштерді дұрыс таңдау өте маңызды.
Сапа көрсеткіштерінің нақты мәндерін анықтау. Сандық және сапалық өлшемдер арқылы жүзеге асырылады. Көрсеткіштердің өлшемін анықтау үшін сандық өлшемдер, өлшемділік үшін сапалық өлшемдер қолданылады.
Өлшенетін көрсеткіштің нақты мәндерін базалық көрсеткішпен салыстыру. Негізгі көрсеткіштер ретінде стандарттардың немесе басқа нормативтік құжаттардың реттелетін мәндері, сондай-ақ үлгілер мен стандарттар алынуы мүмкін.
Градация, класс, разряд – функционалдық қолданысы бірдей, бірақ сапаға қойылатын талаптары әртүрлі объектілерге берілетін санат немесе дәреже.
Градация, класс, разряд сапа талаптарының қамтамасыз етілген немесе белгіленген айырмашылықтарын көрсетеді, бұл өз кезегінде функционалды пайдалану мен шығындар арасындағы байланысты белгілейді.
Өнім барлық таңдалған көрсеткіштер бойынша белгіленген талаптарға сәйкес келсе стандартты болып танылады.
Стандартты емес өнім деп бір немесе бір көрсеткіштер жиынтығы бойынша белгіленген талаптарға сай келмейтін өнімді айтады, бірақ бұл сәйкессіздіктер маңызды емес.
Ақау – бір немесе бір көрсеткіштер жиынтығы бойынша анықталған жойылатын немесе жөнделмейтін сәйкессіздіктері бар өнім. Алынатын және жойылмайтын ақаулар бар. Жөнделмейтін елеулі немесе сыни ақаулары бар ақаулардың түрі қалдықтар болып табылады. Белгіленген талаптарға айтарлықтай сәйкес келмейтін қалдықтар сұйыққа, ал маңызды қалдықтары бар қалдықтар өтімсіз болып жіктеледі.
