Үй жұмысы
1.
“Серке”/Петербургте/, “Қазақ газеті”/Троицк/,
“Қазақстан”/Орда, Орал/, “Айқап” журналы/Троицк/,
“Қазақ”/Орынбор/.
2.
А.Байтұрсынов, М.Дулатов,М.Көпеев, С.Көбеев,
С.Торайғыров,М.Сералин, С.Дөнентаев т.б.
3.
1872 ж.5 қыркүйекте Қостанай обл,Торғай атырабы,Ақкөл
жағасында дүниеге келген.
4.
“Қырық мысал”/1909 ж.Петербургте/, “Маса”/1911
ж.Орынборда/, “Әдебиет танытқыш”/1926 ж.Ташкентте/
5.
1909 ж. Қазанда- “Оян,қазақ!”
1910 ж. Қазанда – “Бақытсыз Жамал” романы
1913 ж. Орынборда- “Азамат” өлеңдер жинағы
1915 ж.- “Терме” кітабы.
Қазағым,қақтықпа.қамалма!
Ел болар қамайды амалда!
Кетті түн, ағып таң, шығып күн
Сал малды, сал жанды аянба!
Жүсіпбек Аймауытов
(1889- 1931)
жазушы
ақын
аудармашы
драматург
публицист
сыншы
Өмір жолы
1. 1889 ж. Павлодар уезі, Қызылту болысы
2. Жүсіпбектің ауыл молдасынан ескіше оқыды
(Жүніс қожа, Шәймерден қожа, Қожахмет молда, Қапар қажы, Мұхамеджан
деген кісіден сабақ алады.)
3. 1907ж. Баянауылда оқыған.
4. 1911ж. Керекуде екі класты орыс
-
қазақ мектебінде оқиды.
5. 1914 -
1919ж. Семейдегі мұғалімдер семинариясында оқыған. Қ.
Сәтбаев, М. Әуезовпен танысып бірге оқиды.
6.1919 -
1920ж. Семей губерниялық Атқару комитетінің бөлім меңгерушісі,
«Кедей таңы»атты газетінің редакторы болып жұмыс істейді.
7.1921ж. «Қазақ тілі»газетінің редакторы.
8. 1922ж. Мұғалімдік қызметке ауысқан.
9.1929 ж. басталған кеңестік қуғын
-
сүргін кезінде Қазақстандағы
ұлтшылдық ұйыммен байланысы бар деген жаламен тұтқындалып, ұзақ
тергеуден кейін 1931 жылы ату жазасына сырттай үкім шығарылған.
Шығармашылығы
Поэмасы: «Нұр күйі»
Шағын пьесалары: «Мансапқорлар», «Қанапия-Шарбану»,
«Шернияз».
Романдары: «Қартқожа», «Ақбілек».
Повесть: «Күнікейдің жазығы»
Аудармалары: А.С.Пушкин «Тасмейман», «Сараң сері»,
Д.Лондонның «Телегей теңіз», «Орыс тарихы» т.б.
Әндері: «Екі жирен», «Шәмші-хамар », «Балқурай» т.б.
Кітаптары: «Психология», «Жан жүйесі мен ӛнер таңдау».
Ӛлеңдері: «Ұран», «Ұршық», «Кӛшу», «Жәмила», «Әскер
марсельезасы» т.б.
Тапсырма
Топтық жұмыс.
1топ. Жүсіпбек – ақын
2 топ. Жүсіпбек – прозашы
3топ. Жүсіпбек - драматург
тақырыбында слайд жоба қорғау.
Ой толғау
«Жүсіпбектің әдеби мұралары –
ұлттық құндылығымыз»
Өмір жолы
Бейімбет Майлин (1894- 1938)
-1894 жылы қазіргі Қостанай обл, Тобыл ауданында туған.
- атасы Майлы, әкесі Жармағамбет кедей адамдар болған.Әкеден жастай
жетім қалғандықтан, шешесі Гүлғизар
мен әжесі Бойдастың қолында ӛседі.
-алғашқыда ауыл молдасынан оқиды. 1910 ж Арғынбаев Әбдірахман
дегеннің медресесінде оқиды.
-1913-14 ж.ж Троицкідегі «Уазифа» мектебінде, кейін Уфа қаласында
«Ғалия» медресесінде оқиды.
- 1916-21 ж.ж ауылда мұғалімдік қызмет атқарады.
« Әкесінен хат», «Садақбайға» ӛлеңдерін жазады
-1922-23 ж.ж «Еңбекші қазақ» газетінде қызмет жасайды. «Кедейге»,
«Құтты болсын мейрамың» ӛлеңдері жазылады.
-1923-25 ж. Қостанай қаласындағы «Ауыл» газетінде редактордың
орынбасары әрі хатшысы болып істейді.
Бұл газетте жазушының «Айранбай» әңгімесі мен «Раушан- коммунист»
повесі жарық кӛрді.
-1923-37 жылдарда елуге жуық кітап, жинақ жариялаған.
-1938 жылы Сталиндік репрессияға ұшырап қайтыс болған.
Шығармалары
Повесі : «Шұғаның белгісі», «Он бес үй».
Әңгімелері: «Қара шелек», « Даудың басы-
Дайрабайдың кӛк сиыры», «Арыстанбайдың
Мұқышы», «Колхоз қорасында»
Романы: «Азамат Азаматович »
Драмалары: «Ауыл мектебі», «Неке қияр», «Шаншар
молда», «Біздің жігіттер», «Амангелді».
Ӛлеңдері: «Кедейге», «Қысқы түнде»,
«Мырқымбай», « Қараша үй», «Қыздың сәлемі»
Сәкен Сейфуллин (1894
- 1938)
-1894 жылы қазіргі Қарағанды обл, Жаңаарқа ауданында туған.
- әкесі Сейфолла мен шешесі Жамал азан шақырып қойған Сәдуақас деген есімнің орнына еркелетіп
Сәкен деп атап кеткен.
Ауыл молдасынан арабша хат таныған соң , ата-анасы оны « Орысша тіл үйрен, орысша оқу үйрен»,-
деп Нілді зауытына жібереді.
-1908- 1913 жылдары Ақмолада Приходская школада, қалалық училищеде оқиды.1913- 16 жылдары
Омбы мұғалімдер семинариясында оқиды.
-1914 жылы 20 жасар Сәкеннің «Ӛткен күндер» атты ӛлеңдер жинағы Қазан қаласында басылып
шығады.
-1917 жылы жазылған «Бақыт жолында» драмасы 1918 жылы Ақмола жастарының күшімен сахнада
қойылады.
- 1918 жылдың шілдесінде Сәкенді басқа күрескерлермен бірге қол- аяғын байлап, Колчак түрмесіне
отырғызады. Кейін Анненковтың азап вагонында кӛп қиыншылық кӛреді.
-1919 жылы наурыз айында Омбы тұтқын лагерінен қашып шығады.Мыңдаған шақырым жаяу
жүріп, ол ақырыТүркістаннан ӛтіп, Әулиеата( қазіргі Тараз) қаласына барып, Кеңес жұмыстарына
қатысады.
-1922-25 жылдары «Еңбекші қазақ»( қазіргі «Егемен Қазақстан»), «Әдебиет майданы» (қазіргі
«Жұлдыз») журналының редакторы болып еңбек етеді.
-1925- 37 жылдары Жазушылар одағында кейін Жоғарғы оқу орындарында ұстаздық етеді. -
1936 жылы кӛзі тірісінде Сәкенге әдеби қызметінің 20 жылдығы тойланып, оған Еңбек Қызыл Ту
ордені берілді
- 1938 жылы репрессияға ұшырап, қайтыс болды
Шығармашылығы
Ӛлең жинақтары: «Асау тұлпар»(1922),
«Домбыра»(1924), «Экспресс»(1926), “Ӛткен
күндер”(1914)
Ӛлеңдері: «Сыр сандық», «Асығып тез
аттандық», «Жолдастар» т.б
Драмалық шығармалары: «Бақыт жолына»,
«Қызыл сұңқарлар»
Поэмасы: «Аққудың айырылуы»(1925),
«Кӛкшетау»( 1925- 28) , «Қызыл ат» (1933)
Мағжан Жұмабаев
-1893 жыл
-Білімі
-1912 жыл
-Қызметі
-1938 жыл
Шығармалары
1.Ӛлеңдері: «Кӛкшетау», «Мен кім?», «Мен жастарға сенемін»,
«Түркістан», «Сүйемін»
2. Поэмалары: «Жүсіп хан», «Қорқыт», «Батыр Баян», «Тоқсанның тобы»,
«Ертек»
3. Аудармалары: «Күннің батуы», «Тұтқын», «Сұңқар жыры», «Жұртын
сүйген жүрек».
4. Ғылыми жұмыстары: «Бастауыш мектепте ана тілін оқыту жолдары»,
«Педагогика», «Сауатты бол»
«Батыр Баян» поэмасындағы кейіпкерлерге талдау.
Достарыңызбен бөлісу: |