Тақырыбы: Философияның қалыптасуы, пәні және қызметтері. Дүниетаным типтері. Философия болмысты рухани игерудің жаңа түрі есебінде ежелгі мәдениеттің үш түрлі ошағында Үнді, Қытай, Грецияда



Дата05.09.2023
өлшемі1,22 Mb.
#106145

Тақырыбы: Философияның қалыптасуы, пәні және қызметтері. Дүниетаным типтері.
Философия
Философия болмысты рухани игерудің жаңа түрі есебінде ежелгі мәдениеттің үш түрлі ошағында Үнді, Қытай, Грецияда (б.з.д. VII-VI ғғ.) бір уақытта пайда болды.Бұл кезеңді Карл Ясперс «тарихтың осьтік уақыты» деп атады.
Философия (грекше филео –махаббат, құштарлық, софия - даналық) даналыққа құштарлық, даналықты сүю мағынасын береді.
Философия - адам және болмыс туралы тәжірибелік, теориялық және практикалық білімдер жиынтығы
Дүниетаным түрлері
1.Мифология
2.Дін
3.Философия

1. Мифология – аңыз-ертегіге, қиялиобраздарға негізделген ең алғашқы дүниетаным.

  • 1. Мифология – аңыз-ертегіге, қиялиобраздарға негізделген ең алғашқы дүниетаным.
  • 2. Діни дүниетаным – негізгі атрибуты сенім. Адамзаттан, табиғаттан жоғары тұрған жаратушы күшке деген сенім.
  • 3. Философия – ойлаудың болмысқа, рухтың материяға қатынасын зерделейтін, нақты дәлелдер мен дәйекке сүйенетін, өзіндік әдістері мен категориялары нақытланған алғашқы ғылыми дүниетаным.

Философия
Бұдан 2500 жыл бұрын (б.з.д. V ғасыр шамасында) Афин қаласындағы грек демократиясында классикалық түрге ие болып, ерекше білім ретінде қалыптасты.
«мәңгілік» сұрақтарға жауап іздеу – философияның міндеті.
Қытайда, Үнді елінде, Египетте, Вавилонда пайда болды

Әрбір ғылым білімнің бөлшегі болып табылса, яғни, болмысты жеке сала ретінде қарастырса, Ф-я әлем, болмыс туралы бүтін, тұтас білім береді. Ол барлық ғылыми білімдерді интеграциялап, әлем туралы білімдер жүйесін жасайды.

  • Әрбір ғылым білімнің бөлшегі болып табылса, яғни, болмысты жеке сала ретінде қарастырса, Ф-я әлем, болмыс туралы бүтін, тұтас білім береді. Ол барлық ғылыми білімдерді интеграциялап, әлем туралы білімдер жүйесін жасайды.
  • Ф. – болмыстың жалпы принциптері (онтология), адами қоғамның мәні мен дамуы (әлеуметтік ф. және тарих ф-сы), адам және оның әлемдегі орны (ф-қ антропология), таным теориясы (гносеология), этика, эстетика және философия тарихын қамтиды.
  • Ф-ң пәні – барлық мәнділіктің, болмыстың мазмұны мен мағынасы. Болмыс – бізді қоршап тұрған реалды шындықтың біртұтас жиынтығы.

Философия – көзқарастың бір түрі. Ертеде әр нәрсенің себебін білігісі келгендер, діни ұғымдар мен жай ұғымдарға қанағаттанбай құбылыстардың түбіне үңіліп, сол туралы өзіндік пікір айтты. Оларды - «философ» деп атайды. «Философ» деген сөзді алғашқы рет гректің, ойшыл, математигі Пифагор (580-500 б.ғ.д) енгізді. Бұл термин Еуропа мәдениетінде Платонның (427-347 б.ғ.д) атымен тығыз байланысты. Philo - сүйемін, sophia- даналық, яғни даналықты сүйемін деген мағынаны береді. Араб тілінде «фәлсәфа» деп аталады.

  • Философия – көзқарастың бір түрі. Ертеде әр нәрсенің себебін білігісі келгендер, діни ұғымдар мен жай ұғымдарға қанағаттанбай құбылыстардың түбіне үңіліп, сол туралы өзіндік пікір айтты. Оларды - «философ» деп атайды. «Философ» деген сөзді алғашқы рет гректің, ойшыл, математигі Пифагор (580-500 б.ғ.д) енгізді. Бұл термин Еуропа мәдениетінде Платонның (427-347 б.ғ.д) атымен тығыз байланысты. Philo - сүйемін, sophia- даналық, яғни даналықты сүйемін деген мағынаны береді. Араб тілінде «фәлсәфа» деп аталады.
    • Дүниеде рационалдық-теориялық тәсілдер арқылы бейімделу, адамзат практикасының және мәдениетінің барлық түрі интеграциясының салдары

Дүниетанымдылық

Гносеологиялық
    • Теориялық ізденіс қызметін, оның принциптерін, қабілетін, нормаларын құрастыру

Методологиялық

Әлеуметтік
    • Әлеуметтік сенімдік байлықтарды, стандарттарды, идеалдарды қоғамдық, жеке қарым-қатынастардың көп түрін регламенттеу арқылы нақтылау

Аксиологиялық
    • Философияның басты мақсаты-адам болу үшін қандай болу керек екендігін көрсету И. Кант

Гуманистік
Философияның функциялары
Философия ілімінің негізгі әдістері:
Диалектика - болмыс пен танымның, заттар мен даму құбылыстардың, ойлаудың жалпы заңдылықтарының өзара байланысын, ішкі қайшылықтарын зерттейтін философиялық әдіс.
Метафизика - диалектикаға қарама-қарсы таным әдісі, мұнда заттар мен құбылыстар бір-біріне байланыссыз, ішкі қайшылықсыз, тұрақты түрде өзгеріп отырады деп түсіндіріледі.
Әмбебапты логика - ежелгі шығыста қалыптасқан әдіс, бұл әдіс әлемді алуантүрлікте және қарама-қайшылықтардың абсолюттік бірлігінде қарастырады.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет