Есмагамбет Ысмайылов. Драматургия мэселесь «Эдебиет жэне искусство», 1939, №7

112
Дандай ЫСКАЦУЛЫ
кердь 1937 жылы Пушкиннщ елгенше жуз жыл толуына байланысты тек осы жылы гана 
республикалык баспасез б етвде елу шакты макала (казак, орыс тщ дервде) жарияланган. 
Буларда Пушкиннщ орыс эдебиетшде алатын орны, енерпаздык ерекш елт, езшен кешнп 
орыс эдебиетшщ дамуына еткен ыкпалы, казак акын-жазушыларына типзген acepi сез 
болды. С.Мукановтыц183, 1.Жансупровтщ184, М.Каратаевтьщ185, т.б. макалаларында Пушкин 
творчествосыньщ казак эдебиетше acepi жан-жакты эцпмелендь М.Каратаев «Пушкин ез 
заманында Байронньщ шэюрп болып, кешн ез жолына тусш кеткен болса, Абай да сондай 
Пушкиншн шэю рй болып, кешн ез жолына тусш, жаца улт эдебиетш, улттык эдеби тш 
орнатушы болды» деп жазды.
Осы жылдары аударма мэселес1 кеп эцпмелене бастады. Муньщ ce
6
e
6
i 30-шы жылдары 
орыс эдебиетшщ, баска халыктар эдебиетшщ озык улгшер
1
казак тш н е кептеп аударылды. 
Пушкиннщ казак тш нде уш томдык шыгармаларыньщ жарык 
Kepyi 
аударма юшдеп улкен 
окига болды. Эрине, аудармалардын керкемдк сапасы турлш е болды. М.Эуезов А.С.Пуш- 
киннщ «Евгений Онегин» романын 1.Жансупров жаксы зерттеп, аударды деп багалады. 
Мухтар аудармашыльщтын киын жактарын 1лиястын аудармасындагы жет1ст1ктерд1, кем- 
штктерд1 кещнен талдай отырып ортага салган. Р.Жаманкулов Пушкин аудармаларыньщ 
ш ш д еп «ен жаксы у л п с Ь деп «Евгений Онегшад атаган186. К-втепов «Мыс салт атты» 
поэмасын М.Дэулетбаевтьщ нашар аударганын сынайды187.
Отызыншы жылдары Б.Майлиннщ (1932), К-Эбдкадыровтьщ (1935), С.Сейфуллиннщ 
(1936), Ж.Жабаевтын (1938) мушел тойлары болып етй . Бул окигалар жекелеген акын- 
жазушылардьщ шыгармашылыктарын жан-жакты жете багалауга кемектесть Каламгерлер­
дщ жазушылык кызметше арналып жазылган (гумырнама, жазушы портрет, сын макала) 
макалалардан сыншылдык ой-пшрдщ даму дэрежелер! айкын к е р в д ь
Б.Майлин шыгармашылыгыньщ жиырма жылдыгына арналып жазылган макалаларда 
турпайы социологиялык эд к тщ эсерщен жазушынын эдебиет
1
м
1
здеп орны, енерпаздык 
езгешелктер1 женд1 аныкталмады. Ал, С.Сейфуллиннщ жазушылык, революциялык кыз- 
MeTi жогары багаланды. С.Мукановтын, М .Эуезовтщ, ЕЖ ансупровтщ , Е.Тогжановтын, 
Р.Жаманкуловтьщ т.б. макалаларында С.Сейфуллиннщ шыгармашылык жолына жан-жакты 
талдаулар бершген.
1936 жылы 3 нилдеде болып еткен Сэкеннщ мерекел
1
тойында С.М уканов жазушы 
шыгармашьшыгы жайлы баяндама жасап, оны когамдык, революциялык кызмет
1
мен тыгыз 
байланысты алып карады. С.Сейфуллинд1 «Казактыц осы Октябрьден кешн туган совет 
эдебиетшщ 

жүктеу/скачать 31,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: