Штангалық ұңғымалық сорғылар Сорғылар бусыз немесе құбырлы және салмалы болып бөлінеді. Олардың негізгі ерекшеліктері келесіден тұрады (сурет. 100).
1 - айдауклапандары, 2 - цилиндрлер, 3 - плунжерлер; 4 - келте құбырлар-ұзартқыштар, 5 - сорғыш клапандар, 6 - конустардың ершігі, 7 - қармауыш шток, 8 - екінші айдауклапаны, 9 - ұстағыш, 10 - клапанды қармауға арналған ұштама; в - НГВ-1 типті салмалы сорғы: 1 - штанга, 2 - СКҚ, 3 - қондыру конусы, 4 - құлып тіреуіш, 5 - цилиндр, 6 - плунжер, 7 - бағыттаушы құбыр; а - нгн-1 типті шток бар бума емес сорғы; Б - нгн-2 типті ұстағышы бар бума емес сорғы
Сурет 100 – Ұңғымалық штангалық сорғылардың принципті сұлбасы
Салынбайтын сораптар. Цилиндр плунжерсіз сорғы құбырларында ұңғымаға түсіріледі. Плунжер сорғы штангаларында жеке түсіріледі. Плунжер цилиндрге плунжерге ілінген сорғыш клапанмен бірге енгізіледі. Плунжерді сорғы цилиндріне құбыр арқылы зақым келтірмей жеткізу үшін, соңғылардың ішкі диаметрі плунжердің сыртқы диаметрінен артық болуы тиіс (шамамен 6 мм). Бусыз сорғыны ауыстыру немесе жөндеу кезінде алу үшін алдымен штангаларды олардың соңында ілініп тұрған плунжері бар, содан кейін сорғы цилиндрі олардың соңында ілініп тұрған сорғы құбырларын алу қажет.
Салынатын сораптар. Плунжермен және клапандармен жинақталған Цилиндр штангамен түсіріледі. Бұл жағдайда сорғы құбырларының соңында алдын ала арнайы отырғызу құрылғысы - сорғының қонуы мен нығыздалуы жүргізілетін құлып тірегі орнатылады. Салмалы сорғыны алу үшін жөндеу кезінде тек штангаларды алып тастау жеткілікті, онымен бірге барлық сорғы алынады.
Осы диаметрдегі құбырлар арқылы қондырмалы сорғыда плунжер ғана емес, сонымен қатар цилиндр қаптамамен бірге өткізілетіндіктен, салмалы сорғының плунжерінің диаметрі құбыр диаметрінен әлдеқайда аз болуы тиіс. Сондықтан осы диаметрдегі құбырлар кезінде кірістірілген сорғыны беру бусыз берілістен аз.
