ЖАСөСПІРІМДЕР  ПСИХОЛОГИЯ-

қалыптасуында кейбір айрықша бай- 

қалатын анатомиялық – физиология- 

лық  ерекшеліктеріне  қарай  өтпе  дә- 

уірдің балалары деп те атауға болады.

Бізде  төртінші  сыныптан  бастап  ба- 

лаларға жалпы білімнің негіздері оқы- 

тыла  бастайды.  Енді  бастауыш  сы- 

ныптардағыдай  сабақты  бір  мұғалім 

бермей,  қатарынан  бірнеше  мұғалім 

оқытатын  болады.  Бұл  айтылғандар 

балалардың оқу мотивтеріне әсер етіп, 

оларды  жаңа  жағдайға  бейімдеуге 

мәжбүр етеді.

Жасөспірімдік  кезеңнің  негізгі  бір 

ерекшелігі – жыныс мүшелерінің же- 

тілуі. Осыған қоса бала организмінің 

бұл  кезеңдегі  жеделдетіле  өсуі  оқу- 

шының  жоғары  жүйке  қызметіне  де 

тиісінше әсер етеді. Мәселен, өздері- 

не бұрынғыша бала деп қарағандарға 

осқырына  қарайды,  тез  әсерленгіш, 

қозғыш,  импульсивті  келеді.  Бұл  от- 

басы  мен  мектептің  оған  жасайтын 

қарым-қатынасын қиындатады. Оқу- 

шы  басында  туындайтын  кейбір  кө- 

мескі ойлар да (жыныс мүшелерінің 

жетілуіне  орай)  бұған  қосымша  се- 

беп  болады.  Жас  жағынан  алып  қа- 

рағанда  бұлар  балалықтан  ересектік 

дәуірге  ауысудың  аралық  кезеңінде 

тұрады.  Жасөспірімдер  енді  біз  бұ- 

рын  санаса  бермейтін  кішкене  бала 

емес, әйтсе де оның қоғамдағы жағ- 

дайына  қарап,  үлкендер  оны  әлі  де 

бала  санайды.  Ал  бала  болса  есей-

гендігін  айтып,  өзін  жеке  адам  ре- 

тінде көрсетуге тырысады, кейде өзім-