1. Адам туралы ғылым жүйесіндегі психологияның орны
Психологиялық кеңістік және жалғыздық
жүктеу/скачать 72,01 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өзін — өзі жүзеге асыру
- 21.Уақытша перспектива, өмірлік талаптар және жас күту. 22.Қазақстан дамуының қазіргі кезеңінде кәсіби тұлғаның құндылықтары мен бағдарлары
- Тұлғаның өзін-өзі тануының
| 19.Психологиялық кеңістік және жалғыздық.
20.Тұлғаның өзін-өзі жүзеге асыруы. Тұлғаның өзін-өзі жүзеге асыруы - тұлғаның өзінің жеке және кәсіби мүмкіндіктерін анағұрлым толық айқындауы. Өзін — өзі жүзеге асыру-бұл белгілі бір іс-әрекет арқылы адамның бейімділігінің, оның әлеуеті мен талантының көрінісі. Бұл терминді Екі жазықтықта қарастыруға болады. Бір жағынан-әрекет, екінші жағынан – бұл әрекеттің мақсаты. Адамның әрқашан әрі қарай жүретін жері бар. Яғни, жеке тұлғаның өзін-өзі жүзеге асыруы нақты шеңберге немесе шектеулерге ие емес, сәйкесінше, ең көп жүзеге асырылған адамдар әрқашан әрі қарай дами алады. 21.Уақытша перспектива, өмірлік талаптар және жас күту. 22.Қазақстан дамуының қазіргі кезеңінде кәсіби тұлғаның құндылықтары мен бағдарлары 23.Кәсіби өзін-өзі анықтаудағы тұлғалық құндылықтар мен мағыналар. Өмірдің мағынасы – ол адамның санасындағы субьективті ең маңызды құндылық және оның мінез-құлқының басты реттеушісіне айналған құндылық. Адам дамуының шыңы – осы процесте өз денсаулығының белгісі бойынша адам организімінің, құратын қатынастардың адамгершілік нормаларға сәйкестілік белгісі бойынша тұлғаның еңбектегі және қарым-қатынастағы, сондай-ақ қоршаған орта мен өзін-өзі танудағы сәттіліктер белгісі бойынша іс-әрекет субьектісі ретіндегі қабілеттерінің жететін ең жоғарғы көрсеткіші. Өзгелермен қарым-қатынас барысында қайталанбас тұлға ретінде қалыптасу, басқалармен дұрыс қарым-қатынас жасай білу – баға жетпес байлық. Осы байлыққа ие болған адам қоғамда өз орынын тауып, үйлесімді өмір сүре алады. Оған жету жолы сан түрлі. Соның бірі – өзін-өзі тану. «Өзін-өзі» тану курсы қазіргі таңда ғылыми жаңа бағыт болып табылады. Оның стратегиялық бағдары, тұлға болып қалыптасуы, дүние жүзілік көзқарасын кеңейту, әлеуметтік – экономикалық тапсырмаларды, күнделікті өмірдегі көкейкесті мәселелерді шешу, қарым-қатынас жасауға тағы басқа бағытталған. Тұлғаның өзін-өзі тануының негізгі құрамдас бөліктерін эксперименттік түрде анықтау мақсатымен оның төрт негізгі аумағын және олардың параметрлерін бөліп қарастырсақ, оларды төмендегідей көрсетуге болады. Тұлғаның мотивациялық аумағы: мінез-құлықтың және іс-әрекеттің мотивтері, әлеуметтік қажеттіліктер. Белсенділік аумағы: интерналдылық, инициативтілік, өзіне-өзі сенімділік, өзін-өзі таныту. Тұлғаның құндылықтық-мағыналық аумағы: құндылықтық бағдарлар, өмірдің мағынасы мен мақсаттары. Тұлғаның этникалық өзіндік санасының аумағы – этникалық жаңсақ нанымдардың негізінде қалыптасатын этномәдени сәйкестілік. Өзiн-өзi тану сияқты күрделi психологиялық феноменнiң мазмұнына қатысты әр-түрлi көзқарастар бар. Тұлғаның өзiн-өзi тану теориясының негiзiн салушы К. Маслоудың анықтамасы бойынша, өзiн-өзi танып білуі – адамның өзiнiң барлық тұлғалық мүмкiндiктерi мен шығармашылық қабiлеттерiн толық ашуға және дамытуға үздiксiз ұмтылысы. Р.С. Немов өзiн-өзi тануды психологиялық бiлiм негiзiнде қарастыра, маңызды қайнар көздерiн атап көрсетедi: -Қоршаған орта: ата-ана, туған-туыс, достар т.б баланың іс-әрекетiне қарап баға берiп, ал бала сол берген бағаны сенiм ретiнде қабылдап, қандай да бiр өзiндiк баға бала бойында қалыптасады. -Адам өз iс-әрекетiн өзгелердiң iс-әрекетiмен салыстыра бағалауы. -Өзiн-өзi тану мен өзгенi тану көбiнесе әртүрлi өмiрлiк жағдайлардан, әртүрлi тесттер арқылы жүзеге асыруға болады. жүктеу/скачать 72,01 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|