1. Басқару психологиясының басқа ғылымдармен байланысын табыңыз Еңбек психологиясы
Іскерлік қарым-қатынастың этикалық ережелерін талдаңыз
жүктеу/скачать 193,51 Kb.
|
Басқару психологиясы 1-18...37-55...73-90 (1)
| 16. Іскерлік қарым-қатынастың этикалық ережелерін талдаңыз
Қарым-қатынас-қоғамдық субъектілердің: әлеуметтік топтардың, қауымдастықтардың немесе тұлғалардың өзара іс-қимыл процесі, онда ақпарат, тәжірибе, қабілет және қызмет нәтижелері алмасады. Іскерлік қарым-қатынастың ерекшелігі оның қандай да бір өнімді өндіруге немесе іскерлік әсерге байланысты қызметтің белгілі бір түрі негізінде және себебі бойынша туындауына байланысты. Бұл ретте іскерлік қарым-қатынас тараптары адамдардың мінез-құлқының қажетті нормалары мен стандарттарын (оның ішінде этикалық) анықтайтын ресми (ресми) мәртебелерде әрекет етеді. Қарым-қатынастың әр түрі сияқты, іскерлік қарым-қатынас тарихи сипатқа ие, ол әлеуметтік жүйенің әртүрлі деңгейлерінде және әр түрлі нысандарда көрінеді. Оның ерекше ерекшелігі-ол өзін-өзі ұстай алмайды, өзін-өзі мақсат емес, басқа мақсаттарға жету үшін құрал болып табылады. Нарықтық қатынастар жағдайында-бұл ең алдымен барынша пайда табу. Іскерлік әңгіме іскерлік қарым-қатынастың ең кең тараған түрі болып табылады. Іскерлік әңгіме өткізу-бұл біздің сұхбаттасушымен байланыс орната білуімізді тексеру, өз ойын анық және сенімді баяндау, әріптесіміздің не айтқанын тыңдау және есту, қарым-қатынаста ең жақсы психологиялық ұстанымды таңдау, іскерлік қарым-қатынас мәдениетін қаншалықты меңгергенімізді тексеру. Іскерлік қарым-қатынас пен іскерлік әңгіме этикасын кәсіпкерлер ғана емес, сонымен қатар, кәсіпкерлер де білуі қажет. Күнделікті өмірде бізде күн сайын ондаған кездесулер болады, біз әр түрлі адамдармен қарым-қатынас жасауға кірісеміз, әр түрлі жағдайларда қарым-қатынас жасаймыз. Егер біз осындай жағдайларда не қабылданғанын немесе қабылданбағанын, қандай сөйлеу формулалары дұрыс екенін, көңілін, қуанышын, жанжалды жағдайда не істеу керектігін білсек, байланыстар тезірек, оңай жолға қойылады. Мұндай қарым-қатынас негіздерін білу адам робот, механикалық және барлық қиындықтардан толық құтылатынын білдірмейді. Тек осындай білім іс-әрекеттің үлкен еркіндігін, табысқа деген үлкен сенім береді. Іскерлік қарым – қатынас-бұл белгілі бір нәтижеге қол жеткізуді, нақты проблеманы шешуді немесе белгілі бір мақсаттарды іске асыруды көздейтін іс-әрекет, Ақпарат және тәжірибе алмасу жүргізілетін өзара байланыс және өзара іс-қимыл процесі. Іскерлік қарым-қатынасты шартты түрде тікелей (тікелей байланысқа) және жанама (әріптестер арасында кеңістік-уақытша қашықтық болғанда) бөлуге болады. Тікелей іскерлік қарым-қатынас нәтижелі, эмоционалдық әсер ету және жанама қарым-қатынас күшінде болады, онда тікелей әлеуметтік-психологиялық тетіктер жұмыс істейді. Жалпы іскерлік қарым-қатынас әдеттегі (бейресми) процесте өз шешімін талап ететін мақсат пен нақты міндеттер қойылуымен ерекшеленеді. Іскерлік қарым-қатынаста біз серіктеспен өзара іс-қимылды тоқтатпаймыз (кем дегенде екі тарап үшін шығынсыз). Әдеттегі достық қарым-қатынаста көбінесе нақты міндеттер қойылмайды, белгілі бір мақсаттар көзделмейді. Мұндай қарым-қатынасты (қатысушылардың қалауы бойынша) кез келген уақытта тоқтатуға болады. Жан-жақты түрде қарым-қатынаста келесі кезеңдерді бөліп көрсетуге болады: байланыс орнату; жағдайға бағдарлау (адамдар, мән-жайлар және т.б.); мәселені немесе проблеманы талқылау; шешім қабылдау; контактіден шығу. Іскерлік әңгіме мәселені немесе проблеманы талқылау кезеңіне жатады. Көбінесе мәселені талқылау және шешу іскерлік әңгіме түрінде болады. Осы кезеңде байланыс орнатылған және келіссөздерге қатысатын іскер адамдардың бір-біріне деген әсерлері қалыптасқан. Іскерлік әңгіменің этикалық қағидаларын сақтау арқылы іскерлік қарым-қатынастың алдын ала сатыларында қалыптасқан жақсы әсерді нығайтуға немесе өзі туралы жағымсыз пікірді жақсартуға және келіссөздердің ерте кезеңдерінде болған қателіктерді толтыруға болады. Мұның бәрі келіссөздерде табысқа жетуге мүмкіндік береді. Іскерлік әңгіме өткізу кезінде іскерлік келіссөздердің сәтсіздігін алдын ала қамтамасыз етуге болатын ілеспелі факторлар маңызды рөл атқарады. Ең алдымен, іскерлік әңгімеге дайындық жүргізу қажет Әңгімеге жалпы дайындық мәселені егжей-тегжейлі зерттеуді көздейді. Әңгіме жүргізу үшін базаны дайындау және келесі сұрақтарға жауаптарды ойластыру қажет: * Сіздің ұсынысыңыздың мәні неде? * Неге сіз осы ұсыныспен осы адамға жүгінесіз? * Сіздің ұсынысыңыз фирма қызметінің басқа тараптарымен қалай байланысты? * Сіздің ұсынысыңызды қабылдаудан Сіздің серіктес қандай пайда алады? * Серіктес үшін бұл ұсыныстың «кемшіліктері» қандай · * Неге сіз өз ұсынысыңызды қабылдауды талап етесіз? * Егер қандай да бір себептермен сіздің ұсынысыңызды іске асыру тоқтатылса, фирма немесе серіктес қандай жағдайда болады? Сонда не істеу керек? Табыс көп жағдайда ұсынысты қалай беруге байланысты болады, ал беру нысанын таңдау өзі жүгінген адамдардың ерекшеліктерімен анықталады. Сондықтан анықтау керек: * Серіктестің құзыреттілігі, яғни ол мәселені шеше алады ма немесе неғұрлым білімді немесе үлкен өкілеттілікке ие болу керек пе · * Фирма немесе ұйым нені білдіреді, онда қандай өзара қарым-қатынас. Бұл білім осы жүйеде дәстүрлі көзқарас аясында әңгіме жүргізуге мүмкіндік береді. * Таныс бизнесмендердің кім осы фирмамен немесе Адаммен ісі болды. Олардың әсері қандай. * Серіктес неге үміттенеді? · Осы мәселе бойынша болжамды ұстаным. Оны білу аргументацияны құруға мүмкіндік береді. Мысалы, егер серіктес қарсы болса, оның позициясын көтере алатын дәлелдерді қосу керек. * Серіктес сипатының ерекшеліктері, ол таңдаған психологиялық ұстаным және оның әңгіме жүргізу мәнері · Бұл маңызды бөлшек, өйткені, егер өзіңізді тиісті түрде теңшеу болмаса, сөйлесуді сәтсіздікке ұшырататын қиын әңгімелесушілер бар. * Серіктестің өмірлік ұстанымдары мен қағидалары · Олар туралы түсінік серіктеске көзқарасты оңай табуға мүмкіндік береді. * Серіктестің қажеттілігі · Серіктестің ұмтылыстары мен ниеттерін білу сіздің ұсыныстарыңызды қаншалықты қызықтыратынын бағалауға және соңғысы тиімді жарықта көрсетуге көмектеседі. Бұл әлі де табысты дәлелдеу үшін қажет. * Серіктестің жасы, отбасылық жағдайы · Оның қызығушылығы, саяси көзқарастары, білімі және т. б. (бұл әріптеспен байланыс орнату үшін қажет.). Тиісті материалдар мен құжаттарды дайындау қажет. Материалдар мен құжаттар әңгімелесушіні іс курсына енгізу және табысты дәлелдеу үшін қажет. Құжаттар сөздерге салмақ береді. Сондай-ақ шарттардың даналарын алдын ала дайындау қажет. Әңгімелесудің оң нәтижесі болған жағдайда, оларға бірден қол қоюға болады. Іскерлік әңгімелесудің табысты болуы үшін өзіңнен: ал серіктес қандай мақсат қоя алады және ол қандай нәтиже қалайды? Сізге алдын ала әңгімелесудің қандай қорытындысын жасағанын, қандай нұсқаны қос тарап үшін қолайлы деп санайтыныңызды алдын ала қарастыру қажет. Іскерлік кездесу өтетін жерде де маңызды. Егер сізде болса, онда қонақты кіре берісте күтіп алуға, өткізуге, шешінуге, шай немесе кофе ішуге ұсыныс беруге қамқорлық жасау керек. Қонақтың негізгі қамқорлығы-кешікпеу, өзіңізді күтпеу. Киім мен сыртқы түрге қатысты белгілі бір ережелерді сақтау қажет. Өте сәнді костюм өте қиын. Ол лайықты күйде болуы маңызды. Іскер адамның талғампаздығын өзі әкелген костюмдердің саны емес, көйлек, галстук және бәтеңке анықтайды. Сондай-ақ іскерлік әңгіме өтетін орынды дұрыс таңдау қажет. Егер сіз серіктес сіздің ықпалды сезінгенін қаласаңыз, ең жақсы кездесу орны-кабинет, ал сіз-жұмыс үстелінде. Егер жағдай неғұрлым жылы және аз ресми болғанын қаласаңыз, креслоларда, шай немесе кофе үстінде сөйлесуге болады. Мұндай орынды таңдау жағдайға байланысты. Іскерлік сұхбаттың оңтайлы сценарийі, әдетте, келесі кезеңдерді қамтиды: * кіріспе бөлімі (танысу және байланыс орнату үшін қажет); * іс немесе ұсыныс туралы ақпарат беру, мұнда мазмұндау ретін ойластыру керек; * дәлелдеме (ұсыныс негіздемесі, ойластыру, дәлелдер, тәсілдер, сенімдер, мүмкін қарсылықтар); * сұрақтарға жауаптар және қарсылықтарды бейтараптандыру; * келісімге қол жеткізу, құжаттарға қол қою; * қорытынды бөлім, оған да сөйлесудің кез келген нәтижесі бойынша дайындалуы керек, серіктестің қазір немесе одан әрі ынтымақтасқысы келмеу үшін, өзі туралы жақсы әсер қалдыруы керек жүктеу/скачать 193,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|