1-деңгей Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңы
-деңгей Оқыту – танымдықіс-әрекетініңпсихологиялық-педагогикалықнегіздерінсипаттама
жүктеу/скачать 281,06 Kb.
|
дид ответы акмарал
| 3-деңгей
Оқыту – танымдықіс-әрекетініңпсихологиялық-педагогикалықнегіздерінсипаттама Оқушыныңтанымдықіс-әрекетімұғалімніңбасшылығыменжүзегеасады. Танымқабілетіндамытутуралыкеңестік педагог-ғалымдардың (Н. Дайри, М. И. Махмутов, Л. В. Занков, М. Н. Скаткин, И. А. Лернер, А. И. Пискунов т.б.) тұжырым-дары мен пікірлері бар. Олардыңидеяларыныңмәнімынадай: танымдыққабілеттіңдамуы — бұлмұғалімдердіңбарлықпәндербойыншаоқытупроцесіндегімақсаттылықіс-әрекеттері; оқушыларғабілім беру жәнеобъективтікшындықтытанумәселелеріжайындағыоқулықтыңрөлі; оқытудыңәдістері мен формаларынжетілдіру; мұғалімніңтеориялықдайындығы, педагогикалықшеберлігі, білімдарлығы — оқушылардыңтаныміс-әрекетіндамытудыңшешушіқұралдарыболыптабылады. Тәрбиепроцесіндеойлағанмақсаттарды, белгіленгентәрбиешараларын тез іскеасыру, тексеружәненәтижесінанықтаумүмкінемес. Соныменбіргетәрбиежұмысынөткізугесыртқыфакторларзияндыәсеретеді. Педагогикададиалектиканыңбарлықзаңдарыкөрсетілген .Сондықтанпедагогиканы А.С: Макаренко диалектикалықғылымдепсанады. Оқытужәнетәрбиепроцесініңдиалектикасыоныңөзарабайланысында, үздіксіздамуында, жылжымалығындажәнеқарама-қайшылығындаашылады.[5] ПедагогикалықпроцестіңзаңдылықтарыЮ.К.Бабанскийдің , И.Я. Лернердің, И.Ф. Харламовтыңеңбектеріндекеңкөлемдебаяндалған. Осы тұрғыданпедагогикалық процесс заңдылықтарыноқубағдарласаынегізіндеқысқашасипаттаудықажетдептаптық. Оқытудыңқоғамныңмұқтаждығынажәнежағдайынабайланыстызаңдылығы. Балабақшадабұлзаңдылықтыіскеасыруеліміздіңәлеуметтік-экономикалықдамуынабайланысты. Неғұрлымқоғамныңэкономикалықмүмкіншілігіғылыми-техникалықүдеуге сәйкесдамыпотырса, соғұрлымбалабақшаныңоқу-материалдықжағдайыжақсарады, педагогикалық процесс тиімдіұйымдастырылып , жекеадамныңдамуынаигіәсеретеді. Оқытудың, білімберудіңжәнедамудыңөзарабайланысзаңдылығы. Оқытупроцесі білім беру, тәрбиежәне даму процестеріменбайланысты. Сондықтаноқытужекеадамныңжан-жақтыдамуынакөмектесеотырып, білім беру, тәрбиежәне даму функцияларыныңбірліктеіскеасуынамүмкіндіктуғызады. Л.С.Выгодскийдіңайтуыбойыншаоқытудамудыңалдынашығыпотырса, ол бала дамуының «еңтаяу даму зонасын» жасайды, баланыізденугеталаптандырадыжәнедамудыңбірнешеішкіпроцестерінқозғалысқакелтіреді. «Еңтаяу даму зонасы» оданәрі «актуальды даму зонасына» көшуітиіс, яғнибұлзонадаоқушытиістітапсырмалардыөзбетіменорындайды. Оқытудыіскеасыруадамбаласынабелгілізаңдылықтарды, білімдімеңгерунегізіндеғанаигіәсеретеді. Егер бала оқудыөзімніңміндетімдепсанамаса, өзініңжауапкершілігінсезбесе, ондаоқытуды да жақсыұйымдастыруғаболмайды. Оқытупроцесіндебаланыңтанымбелсенділігікеңиді, тереңдейді, ақыл-ой қабілеті, білімдіөзбетіменмеңгерубелсенділігідамиды, заттыңмәнін, ғылымиұғымдардытереңтүсінеді, ізденунәтижесіндепайдаболғансұрақтардыңжауаптарынтабады. Оқытуіс-әрекетішешуші роль атқарады. Оқытуіс-әрекетініңбірнешетүрлері бар. Оларғаойын, оқу, еңбек, спорт, көркемдік, қоғамдықіс-әрекеттердіт.б. жатады. Осы іс-әрекеттерініңнәтижесіндебаланыңақыл-ой, дүниегекөзқарасыдамиды, эстетикалық қасиеттеріқалыптасады, еңбекетудежауапкершіліксезімартады. Әрбірсабаққадайындалуүшінеңалдыменоныңсақсатынанықтайды. Мақсатсызсабақжақсынәтижебермейді. Өйткеніоқытуәдістеріолардыңмақсаттарынабайланысты. Осығанорай, әрбірбаланыңжәнеұжымныңерекшеліктерінескеалып,тәрбиешіоқытужұмыстарыныңформаларын, мазмұнын, әріптерініріктепалады. Оқыту мен тәрбиежұмыстарыносындаймақсатпенұйымдастырутәрбиеші мен балалардыңіс-әрекеттерініңүнеміжоспарлытүрдеөтуінеигіәсеретеді. Оқытупроцесіндеоқу бағдарламалары мен тақырыптық жоспардакөрсетілгентақырыптарбойыншатеориялықжәнепрактикалықмәселелербірізділікпенбелгіленеді. Жүйелікжәнебірізділікпринципіоқытупроцесіндебалалардыүнеміөзбетіменжұмысістеуге, соныменбіргебалалардыңбілімінжүйелітүрдетексеріп, себіналыпотыруда, олардыкүнделіктісабақтарғадайындықпенкелуге де үйренеді. Саналық пен белсенділікпринципі. Саналық пен белсенділікдегенімізбілімдісаналықпенбелсенеқабылдап, оныңөміржәнепрактикамен байланысынтереңдету, оқылатынфактілер мен құбылыстардыңмәнінетүсінуболады. Сабақүстіндеберілгентапсырмалардыбалалардыңсаналықпенорындауы, олардыңбелсенділігінарттырады. Әрбіріс-әрекетінорындаудаоқушылароныңтеориялықжәнепрактикалықмәнінетереңтүсінуіқажет. Мысалы: 1. Тілсабақтарындагарамматикалықережелердісөзтаптарына, сөйлеммүшелерінеажыратабілубалалардыңіскерлік пен дағдынысаналықпенигеруінкөрсетеді. 2. Ауылшаруашылықдақылдарынөсірудіңтеориясын жете түсінуменбірге, олардықалайөсірудіңпракткалықтәсілдеріншәкірттержақсыбілуіқажет. Балалардыңдүниетанымынтереңдетуге, белсенділіксезіміноятуғағылыми-техникалық даму кезеңіндегіоқытудыңжаңаүдемеліәдістері мен формаларыықпалжасайды. Соныменбіргесаналылықжәнебелсенділікпринципініскеасырудатәрбиеші мен балалардыңбірлесіпістейтіншығармашылықжұмыстары да игіәсеретеді. Педагогикалықпроцестіңбағыттылықпринципі. Педагогикалықпроцестіңбағыттылықпринципіжекеадамныңәржақтыдамуына, оқыту мен тәрбиеүйлесімдігінеықпалжасайды. Кешендіықпалжасауидеясықоғамдыққұрылыстыңөзтабиғатынаншығады – оқыту мен тәрбиежұмысыжүйесініңтұтас, мызғымасбірлігі. Ақыл-ой, адамгершілікжәнееңбектәрбиесінтығызбірліктеқмтамасызетупедагогикалықпроцестіңбағыттылықпринципініңнегізінқұрайды. Адамныңбілімге, әртүрлііс-әрекетінесенімділігі, соныменбіргеақыл-ой тәрбиесіқоғамдықпайдалыжәнеөнімдіеңбекпроцесіндедамиды. «Еңбекбілімберуменқатаржүрмейінше, саясижәнеқоғамдықтәрбиеменбайланыстыдеді- С.Макаренко. жүктеу/скачать 281,06 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|