Фильтрация, флотация, сепарирлеу, тұндыру, экстракция, центрифугалау, кристализация, ультрафильтация

1. Өнім қатты фаза түрінде болғанда қолданылатын əдістер: - Тұндыру (седиментация);

- Флотация;

- Фильтрлеу;

- Центрифугирлеу;

- Сепарация;

- Коагуляция:

2. Өнім еріген түрде болғанда:

- Экстракция;

- Адсорбция;

- Кристализация;

- Диализ (кері осмос);

- Буландыру.

Көбінесе өнімді бір əдістің көмегімен бөліп алу мүмкін емес. Сондықтан бірнеше əдістердің комбинациясы қолданылады жəне бөліп алу процесінде өнімді еріген түрден ерімейтін түрге өткізеді (немесе керісінше), кейде бірнеше рет қайталайды. Сұйық пен биомассаны бөлу. Қажетті өнім көп жағдайда биомассаны өзінде немесе сұйықта болады. Екі жағдайда да алдымен осы екі фазаны айыру керек.

Клеткалардың дизинтеграциясы. Бұл клетка қабықшасының бұзылу процесі физикалық (мұздатып ығыстыру, ультрадыбыс əсері, қысымды күрт түсіру) немесе химиялық тəсілдері арқылы жүреді.

Ферментолиз – жоғарғы температурада ферметтердің əсерінен клетка қабықшасының бұзылуы.

Экстракция – көзделген өнімнің су фазасынан сумен араласпайтын органикалық сұйыққа ауысуы. Тұндыру – еріген өніммен əрекеттесіп оны қатты фазаға айналдыратын реагентті сұйыққа қосу арқылы қажет затты бөліп алу.

Адсорбция – сорбция арқылы сұйықта еріген өнімнің қатты күйге айналуы.

Ультрафильтрлеу, центрифугирлеу, ультрацентрифугирлеу – белоктарды, полипептидтерді, полинуклеотид, вирус, клеткалы органеллдерді бөліп алуға пайдаланылады.

Келесі мəселе – концентрацияны жоғарылату. Биотехнологиялық стадиядан шығар кезде суспензияда көзделген заттың 0,1-1% болады да тазартудан кейін 50-80% концентрациялаудан кейін 90-100% болады. Концентрациялау кезінде буландыру, кептіру, тұндыру, фильтрлеу арқылы кристаллизациялау, ультрафильтрлеу, нанофильтрлеу сияқты процесстер қолданады.