1. Әкімшілік процесс ұғымы және құрылымы


§2. Әкімшілік іс жүргізу нормаларының түрлері



бет9/59
Дата22.10.2023
өлшемі252,21 Kb.
#120527
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   59
Байланысты:
дәріс1

§2. Әкімшілік іс жүргізу нормаларының түрлері
Әкімшілік іс жүргізу құқығы бойынша оқу әдебиетінде әкімшілік іс жүргізу нормаларының жіктелуін келесі негіздер бойынша кездестіруге болады:
1. мазмұны;
2. реттеу көлемі бойынша;
3. заң күші бойынша;
4. норманың күші жүретін құқық субъектілері тобы бойынша;
5. әкімшілік іс жүргізудің түрлері бойынша;
6. диспозицияның сипаты бойынша;
7. іс-қимыл кеңістікте;
8. іс-қимыл-уақыт,
9. әкімшілік процестердің түрлері бойынша.
Әкімшілік-іс жүргізу нормалары материалдық нормаларды іске асыруды қамтамасыз ететіндіктен, жекелеген ұсынылған жіктелімдер іске асырылатын материалдық нормаларды жіктеу ерекшеліктерімен негізделген.
Осылайша, әкімшілік-іс жүргізу нормаларын мазмұны бойынша бөлу іске асырылуын қамтамасыз ететін материалдық нормалардың қолданылу аясын айқындайды:
а) экономикалық салада қалыптасқан әкімшілік-іс жүргізу қатынастарын реттейтін
нормалар;
б) әлеуметтік-мәдени салада;
в) әкімшілік-саяси салада;
г) салааралық салада.
Реттеу көлемі бойынша жіктеу критерийі әкімшілік және процедуралық нормаларды жіктеудің алдыңғы негізіне ерекше қосымша болып табылады, оған сәйкес олар жалпы және арнайы болып бөлінеді. Жалпыға әкімшілік және іс жүргізу нормалары кіреді, олардың күші Мемлекеттік басқарудың көптеген салаларында қолданылады. Арнайы ережелер негізінен бір салада туындайтын қатынастарды реттейтін әкімшілік және процедуралық нормаларды қамтиды.
Диспозиция сипаты бойынша:
а) міндетті нормалар, яғни процессуалдық міндеттерді бекіту. Олар белсенді түрде көрсетілген тиісті мінез-құлық өлшемін бекітеді. Бұл нормалар орындау арқылы жүзеге асырылады.;
б) реттеуші нормалар, яғни процессуалдық құқықтарды бекіту. Олар белгілі бір өндіріс субъектісінің ықтимал мінез-құлқының өлшемін белгілейді..
в) тыйым салатын нормалар, яғни тыйым салынған әрекеттерден бас тартуды көрсететін тиісті мінез-құлық шарасын қамтитын нормалар. Бұл нормалар сақтау арқылы жүзеге асырылады.
Әкімшілік өндіріс субъектілерінің шеңбері бойынша субъектілердің екі тобының Әкімшілік және процедуралық мәртебесін реттейтін нормаларды ажыратуға болады:
- өндірісті жүргізетін билеуші субъектілер;
- өндіріске қатысатын субъектілер.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   59




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет