Бор теориясында сызықтық спектрдің эмперикалық заңдылықтары, Резерфордтың ядролық моделі және жарықтың шығарылуы және жұтылуының кванттық сипаты біртұтас біріктірілді
Бор теориясында сызықтық спектрдің эмперикалық заңдылықтары, Резерфордтың ядролық моделі және жарықтың шығарылуы және жұтылуының кванттық сипаты біртұтас біріктірілді. Сутегі атомының энергетикалық спектрі
сутегі атомынында электрон қозғалысын қарастырсақ Кулондық күш әсерінен шеңбер бойымен электрон қозғалады , -электрон массасы, –орбитадағы радиусы, -жылдамдығы (n=1, 2, 3,...)(*) бұл өрнек Бор ұсынған модельі орбиталар радиусын анықтайды n=1 ең жақын ядроға -Бор радиусы. Ол сутегі атомының ең кіші нм орбита мөлшерін анықтайды. rn=n2r1 , яғни стационарлық күйлер үшін орбиталар радиустары квантталған r1, 4r1, 9r1,...мәндерге тең. (*)ескерсек (n=1, 2, 3,...) тек дискретті мәндер қабылдайды.
22.Сутегі атомының энергия деңгейлерінің диаграммасы. Еn энергия деңгейлерінің орналасу заңдылығы сутегі атомында ең қарапайым.Сутегі атомының термі T(m)=R⁄m² жәнеT(n)=R⁄n² формуласымен өрнектеледі.Демек энергия мәндерінің дискретті жиыны (2) n=3,4,5….. Мұндағы спектрлік сызықтың толқындық саны c , толқын ұзындығы, R-Ридберг тұрақтысы. Бальмер формуласын қамтитын сутегі атомының спектрлік сызықтарының тобы Бальмер сериясы д.а. (2) формуланы қамтитын сутегі атомының спектрлік сызықтар тобы Бальмер сериясы д.а. осы формулаға қарағанда n-нің мәні ұлғайған сайын көршілес сызықтардың толқын ұзындық айырмасы кеми береді,спектрлік сызықтар арасы жақындай тұседі. Сутегі атомы спектрінде Бальмер сериясына жататын сызықтардан басқа сызықтар да бар. Олар бірнеше серия құрайды. Спектрдің ультракүлгін бөлігіндегі бір топ сызықтар Лайман сериясы д.а.: n=2,3,4…. Сутегі спектрінің жақын инфрақызыл бөлігінде Пашен сериясы деп аталатын бір топ сызық бар: n=4,5,6….. Бұдан басқа спектрдің алыс инфрақызыл бөлігінде үш серия бар. Олар: Брэкет сериясы, Пфунд сериясы, Хэмфри сериясы. Сонымен сутегі атомының барлық спектрлік сызықтарын былай анықтаймыз:
