С утегі атомының энергетикалық спектрі мына формуламен анықталады:
Мұндағы энергетикалық тұрақты;1,2,3,…. мәндерін қабылдайтын n саны бас кванттық сан деп аталады. Ол сутегі атомының энергия деңгейлерін қабылдайды. Энергияның теріс таңбалары болуы атомдағы электронның байланысқан күйде тұрғандығын көрсетеді.
23. Сутегі тәрізді иондардың (He+,Li++т.б.)спектрлік сериялары.
Ең қарапайым спектр сутегі атомының спектрі. Спектрдің көрінетін бөлігінде сутектің тек төрт сызығы бар,олар сызықтары.
Осы сызықтардың толқын ұзындықтарын бір формуламен өте дәл өрнектеуге болады. Оны ең алғаш Швейцариялық ғалым И.Бальмер тағайындаған:
(1)
Мұндағы В=364,6нм, ал бүтін мәндерін қабылдайды. Швед ғалымы И.Ридберг формуланы басқа түрде жазуды ұсынды:
(2) n=3,4,5…..
Мұндағы спектрлік сызықтың толқындық саны c , толқын ұзындығы, R-Ридберг тұрақтысы.
Бальмер формуласын қамтитын сутегі атомының спектрлік сызықтарының тобы Бальмер сериясы д.а.
(2) формуланы қамтитын сутегі атомының спектрлік сызықтар тобы Бальмер сериясы д.а. осы формулаға қарағанда n-нің мәні ұлғайған сайын көршілес сызықтардың толқын ұзындық айырмасы кеми береді,спектрлік сызықтар арасы жақындай тұседі.
Сутегі атомы спектрінде Бальмер сериясына жататын сызықтардан басқа сызықтар да бар. Олар бірнеше серия құрайды.Спектрдің ультракүлгін бөлігіндегі бір топ сызықтар Лайман сериясы д.а.:
n=2,3,4….
Сутегі спектрінің жақын инфрақызыл бөлігінде Пашен сериясы деп аталатын бір топ сызық бар:
n=4,5,6…..
Бұдан басқа спектрдің алыс инфрақызыл бөлігінде үш серия бар. Олар: Брэкет сериясы, Пфунд сериясы, Хэмфри сериясы. Сонымен сутегі атомының барлық спектрлік сызықтарын былай анықтаймыз:
Достарыңызбен бөлісу: |
