1. Фармакогнозия негіздері туралы жалпы түсінік, фармакогнозия негіздерінің оқу пәні ретінде фармациядағы маңызы


ҚР МФ талаптарына сәйкес дәрілік өсімдік шикізатының ұсақтылықтылығын анықтау әдісі



бет7/8
Дата21.04.2023
өлшемі184,25 Kb.
#85280
1   2   3   4   5   6   7   8
Байланысты:
интродукция бари

14 ҚР МФ талаптарына сәйкес дәрілік өсімдік шикізатының ұсақтылықтылығын анықтау әдісі.
Дәрілік өсімдік шикізатының ұсақталуы ситовой анализ әдісімен анықталады.
Тұтас дәрілік өсімдік шикізаты үшін, әдетте, електен анықталған кіші бөлшектердің нормаланған мәні келтіріледі. Елек саңылауларының мөлшері және аз мөлшердегі бөлшектер құрамының рұқсат етілген нормасы фармакопеялық бапта ненормативтік құжаттамада көрсетілген.
Тұтас дәрілік өсімдік шикізатының морфологиялық ерекшеліктеріне, құрылымы мен мөлшеріне байланысты оны елеу үшін 3, 2, 1 және 0,5 мм тесіктері бар Елек қолданылады.
Ұсақталған дәрілік өсімдік шикізаты мен ұнтағы үшін фармакопеялық бапта немесе нормативтік құжаттамада 2 Електің көмегімен айқындалатын, саңылауларының мөлшері фармакопеялық бапта не ДӨШ-ның талданатын түріне арналған нормативтік құжаттамада көрсетілген үлкен және кіші мөлшердегі бөлшектер құрамының жол берілетін мәндері келтіріледі.
Ұсақталған шикізатты елеу үшін, әдетте, тесіктердің мөлшері 7, 5 немесе 3 мм болатын жоғарғы Елек және тесіктердің мөлшері 0,5 мм болатын төменгі Елек қолданылады. кейбір жағдайларда, кептірілген дәрілік өсімдік шикізаты сынғыш құрылымға ие болса, төменгі Електің тесіктерінің мөлшері 0,18 мм құрайды.
Ұнтақты елеу үшін, әдетте, тесіктері 2 мм болатын жоғарғы Елек және тесіктері 0,18 мм болатын төменгі Елек қолданылады.
Ұсақталуды айқындау кезінде Талдамалық сынаманы дәрілік шикізаттың осы түріне арналған тиісті НҚ-да көрсетілген елекке орналастырады және қосымша ұнтақтауға жол бермей, абайлап, бірқалыпты айналмалы қозғалыстармен елейді. Ұсақталған бөлшектерді електен өткізу, егер електен қосымша 1 мин ішінде өткен шикізаттың мөлшері електе қалған шикізаттың 1% - нан аз болса, аяқталған болып саналады.
Тұтас шикізат үшін електен өткен бөлшектер өлшенеді және олардың аналитикалық сынаманың массасына пайыздық құрамы есептеледі.
Кесілген, ұсақталған, ұнтақты шикізатты елеу үшін екі Елек алынады. Шикізат үлгісін үстіңгі елеуішке салып, електен өткізеді. Содан кейін жоғарғы електен қалған және төменгі електен өткен шикізатты бөлек өлшеп, жоғарғы електен өтпеген бөлшектердің пайыздық мөлшерін және төменгі електен өткен бөлшектердің мөлшерін аналитикалық үлгінің массасына есептеңіз. Өлшеу аналитикалық сынаманың массасы 100 г жоғары болғанда ± 0,1 г қателікпен және аналитикалық сынаманың массасы 100 г және одан аз болғанда ± 0,05 қателікпен жүргізіледі.


15. ҚР МФ талаптарына сәйкес дәрілік өсімдік шикізатының ылғалдылығын анықтау әдісі.
Ылғалдылық деп дәрілік өсімдік шикізатында тұрақты массаға дейін кептіру кезінде немесе фармакопеялық бапта немесе нормативтік құжаттамада сипатталған басқа әдіспен анықталатын гигроскопиялық ылғал мен ұшпа заттарды алып тастау есебінен кептіру кезіндегі салмақтағы жоғалтуды айтамыз.
Ылғалдылықты анықтауға арналған кептірілген дәрілік өсімдік шикізатының аналитикалық сынамасын дәрілік өсімдік шикізатының морфологиялық тобына байланысты бөлшектердің мөлшері 10 мм-ден аспайтын кез келген қолайлы тәсілмен алдын ала ұсақтайды.
Ұсақталған кептірілген дәрілік өсімдік шикізатының талдамалық сынамасын араластырамыз.
± 0,01 г қателікпен өлшенген 3-5 г екі аспа аламыз.
Кептірілген дәрілік өсімдік шикізатының әрбір аспасын алдын ала кептірілген және қақпағы бар өлшенген бюкске салып, 100 – 105 °с дейін қыздырылған кептіру шкафына қоямыз.
Дәрілік өсімдік шикізатын кептіруді қақпақтары алынған ашық бюкстерде жүргіземіз.
Өлшеу кезінде бюкстер жабық болуы тиіс.
Дәрілік өсімдік шикізатынан алынған жапырақтар, шөптер, гүлдер және ұнтақтармен эксикаторда салқындатылған талданатын үлгілерді алғашқы өлшеу 2 сағаттан кейін; дәрілік өсімдік шикізаты тамырлары, тамырлары, қабығы, жемістері, тұқымдары және басқа да морфологиялық топтары ұсынған талданатын үлгілерді – 3 сағаттан кейін жүргізіледі.
Жаңа дәрілік өсімдік шикізатындағы ылғалдылықты айқындау жоғарыдағыдай жүргізіледі, тек бір ерекшеліктері:
- кептірілген дәрілік өсімдік шикізатының әрбір аспасын алдын ала кептірілген және қақпағы бар өлшенген бюкске салып, 130 — 135 °с дейін қыздырылған кептіру шкафына қойылады.
- жапырақтары, шөптері, гүлдері мен жемістерінен тұратын жаңа дәрілік өсімдік материалдары үшін эксикаторда салқындатылған талданған үлгілерді алғашқы өлшеу 1 сағаттан кейін,
- морфологиялық құрылымы бойынша басқа тығыз шикізат түрлерімен ұсынылған талданған үлгілерді – 2 сағаттан кейін жүзеге асырылады.
Дәрілік өсімдік шикізатының ылғалдылығы (W) пайызбен мына формула бойынша есептеледі:

онда
m-кептіргенге дейінгі масса, г;
M1-кептіруден кейінгі масса, г.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет