Ферменттердің номенклатурасын түсіндіріңіз және негізгі класстарына сипаттама беріңіз

Әр класстың ферменттері субстраттардың құрылысын басшылыққа ала отырып, ішкі класстарға бөлінеді. Ішкі классқа ұқсас салынған субстраттарға әсер ететін ферменттер біріктіріледі. Кіші класстар субстраттарды бір-бірінен ерекшеленетін химиялық топтардың құрылымын нақтылайтын кіші кластарға бөлінеді. Ішкі класс ішінде жеке ферменттер тізіледі.

Жіктеменің барлық бөлімшелерінің өз нөмірлері бар. Осылайша, кез келген фермент оның алдында тұрған КФ әріптерімен өзінің бірегей кодтық нөмірін алады. Әр ферменттің шифры нүктелермен бөлінген төрт саннан тұрады. Бірінші Сан классты, екінші – кіші классты, үшінші – кіші классты, төртінші – кіші классты білдіреді.

1. 
   Оксиредуктаза - электрондардың тасымалын катализдейді, тотығу-тотықсыздану реакциялары. Мысалы, каталаза ферменті.
   
2. 
   Трансфераза - функционалды топтардың және молекулалық қалдықтардың бір қосылыстан екінші қосылысқа тасымалдайды. Мысалы, фосфотрансфераза, аминотрансфераза.
   
3. 
   Гидролаза - гидролитикалық ыдырау реакция жылдамдығын жылдамтады. Мысалы, пепсин, мальтаза т.б.
   
4. 
   Лиазалар – молекулалар арасындағы химиялық байланыстарды гидролиз реакциясыз катализдейді,бір өнімнің ішінде қос байланысты түзеді. Субстратты ыдыратады және жаңа өнімді синтездейді.
   
5. 
   Изомеразалар – бір субстрат молекуласының құрылымдық немесе кеңістіктік өзгерістерді катализдейді, изомерлі формалар түзіледі.
   
6. 
   Лигазалар – синтез раекцияларын жылдамдатады, энергияңа бай байланыстарды ыдыратады.Изомеразалар – бір субстрат молекуласының құрылымдық немесе кеңістіктік өзгерістерді катализдейді, изомерлі формалар түзіледі.
   

Катализдеу реакциясының түрі бойынша ферменттер 6 топқа жіктеледі : оксидоредуктаза, гидролаза, трансфераза, лиаза, изомераза, лигаза

1. 
   Оксидоредуктаза – ферменттер реакцияны катализдейді, онда субстрат атомдарды қабылдайды немесе береді, Н және Оатомдарын немесе электрондарды бір заттан екінші затқа тасымалдайды.(дегидрогеназа, оксидаза .)
   
2. 
   Гидролаза –Гидролиз реакцияларына қатысады ,реакция нәтижесінде бір субстраттан екі өнім пайда болады .Мысалы :липаза, пептидаза, амилаза.Гидролитикалық ферменттер суға қосады.
   
3. 
   Трансфераза – … топты алмастыратын фермент .белгілі бір атомның топтарын тасымалдайды: фосфат тобы, амин тобы,метил топтарын. Мысалы мына ферменттер : трансаминаза, киназа .
   
4. 
   Лиаза - субстраттан атом топтарын тартып алу немесе қосып алу. Мысалы: декарбоксилаза,фумараза,альдола
   
5. 
   Изомераза - Молекула ішінде өзгерістер жасайды.Олар :изомераза, мутаза.