Кері пропорционалдық, оның қасиеттері және графигі
s – жаяу адам жүріп өтуі тиіс қашықтық, t – қозғалыс уақыты, ал v – оның жылдамдығы болсын делік. Сонда жылдамдықтың әрбір мәніне уақыттың бір ғана мәні сәйкес келкді. Олай болса, формуласы, кері пропорционалдық, яғни t дегеніміз v-ға кері пропорционал, деп аталатын функцияны анықтап береді.
Анықтама. Кері пропорционалдық деп формуласының, мұндағы x – тәуелсіз айнымалы, ал k0, kєR көмегімен берілетін функцияны айтады.
Бұл формула айнымалы y-тың айнымалы x-ке тәуелділігінің, яғни айнымалы y-тің айнымалы x-ке кері пропорционал екендігін анықтап береді, мұндағы k – пропорционалдық коэффициент.
Ал функциясының қасиеттері болады.
1. Оның анықталу облысы нақты сандардың R жиыны, бірақта k0 (y0).
2. Оның графигі екі бөліктен тұратын, гипербола деп аталатын қисық сызық. Сонымен бірге, егер k>0 болса, онда гипербола тармақтары I және III координаталық ширектерде орналасады, ал егер k<0 болса, онда II және IV координаталық ширектерде орналасады. График координаталар басына қарағанда симметриялы болады. Сондай-ақ гиперболаның координата остерімен ортақ нүктесі болмайды, өйткені k0, y0, бірақта оларға мейлінше жақындайды.
3. Егер k>0 болса, x>0 болғанда, онда y>0,
x<0 болғанда, онда y<0.
Егер k<0 болса, x>0 болғанда, онда y<0,
x<0 болғанда, онда y>0.
4. Егер k<0 болса, онда R R жиынында өседі, ал k>0 болса, онда кемиді.
5. Егер x және y айнымалылардың мәндері оң сандар болса, онда x айнымалы мәндері бірнеше есе артса y айнымалы мәндері де сонша есе кемиді, яғни болады.
Тест тапсырмасы
1. формуласымен берілген функцияға сәйкес графикті табыңыз?
2. Қай суретте функциясының графигі бейнеленген?
3. Функция формуласымен берілген. Қай суретте оның графигі бейнеленген?
0>0>0>0>0>
Достарыңызбен бөлісу: |