Ақтөбе мен Астанадағы жарылыстардың арнаулы қызмет ғимараттары – Ұлттық қауіпсіздік комитетінде болғандығы назар аудартады. Бірінші жағдайда жарылыс облыстық департамент ғимаратында, екіншісі – уақытша тергеу изоляторы кіре берісінің алдында болған. Бұндай әрекет, яғни құқық қорғау органдарына қарсы мақсатты түрде шабуыл жасау – террористік топтардың тактикаларының бірі.
Сарапшылардың пікірінше, мұндай іс-әрекеттер бірнеше мақсатқа қол жеткізуге мүмкіндік береді: 1) бұл қауіпсіздік қорғау ведомстволарының беделін түсіруге бағытталған, сөйтіп олар қоғамдық пікірде тіпті өздерінің объектілері мен қызметкерлерін қорғай алмайтындай болып қылып көрсету. 2) БАҚ-та жол, қаржы полициясы, кеден органдарының, прокуратура қызметкерлерінің біліксіздігі, жемқорлығының туралы көптеп жарияланып, айтылып жатады, бұл террористтердің қауіпсіздік қорғау ведомстволарын теракті жасайтын жерлер ретінде таңдап алуы қоғамның жаппай айыптауын емес, керісінше, аяушылық, құптауын тудыруы мүмкін.
Қазақстан жағдайында терроризм қауіп-қатерінің күшеюіне ықпал ететін үш негізгі факторды бөліп көрсетуге болады. Біріншіден, әлеуметтік күйзеліс факторы, әлеуметтік мобильділік каналдарының және лифтілерінің жоқ болуы. Қоғамның маргиналдануы, сонымен қатар байлар мен кедейлер арасындағы алшақтық шарықтау шегіне жеткенде әлеуметтік қарсылықтар туындайды, олардың бір түрі терактілер болуы мүмкін. Екіншіден, идеологиялық саладағы мемлекеттік саясат тиімділігінің төмендігі, соның ішінде діни және этносаралық салада, тіл және дін саясатын жүргізудегі формализм. Діни істер бойынша арнайы агенттіктің де құрылуы осы салада жүйелі іс-әрекеттердің қажеттілігін биліктің де мойындап отырғанын көрсетсе керек. Үшіншіден, терроризм жағдайына шекаралас мемлекеттердегі «шиеленістік ошақтарының» болуы үлкен ықпал етеді. Біздің жағдайда Орталық Азияда тұрақсыздықтың сақталуы аймақтық қауіпсіздіктің негізгі бір факторы. Мысалы, Қырғызстандағы саяси дағдарыстың ушығуы және Тәжікстанда орын алған қарулы қақтығыстар. Осыған байланысты Тәжікстанда, Қырғызстанда және Өзбекстанда түрлі сипаттағы экстремистік және террористік ұйымдардың жандануы.
Достарыңызбен бөлісу: |