1. Саяси ғылымның пайда болуы және қалыптасуы. Ең алғаш саясат



бет20/68
Дата15.04.2023
өлшемі128 Kb.
#83180
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   68
Мемлекеттік билік ол саяси биліктің ұйғарған уәкілділігін іске асыратын жүйе. Сайлаушылар, саяси партиялар президент сайлайды, парламент қалыптастырады, яғни мемлекеттік биліктің құрамын құрастырады. Осы мемлекеттік билікке қоғамның барлық мүшелері тегіс бағынады. Ал саяси билікте ондай өкілеттік болмайды. Мысалы, саяси партия саяси биліктің құрамында болғанымен саяси партиядан қоғам мүшелері тәуелсіз, партияға бағынатындар әрбір партияның өз мүшелері ғана.
Саяси билік пен мемлекеттік биліктің айырмашылығы
Бұл саяси және мемлекеттік билік арасындағы байланыс мәселесіндегі екінші көзқарас (бұл ұғымдар әртүрлі) және көптеген саясаттанушылар ұстанады. Осы екі анықтаманың арасындағы айырмашылықтар келесі факторлардан тұрады:
1 - Кез-келген мемлекеттік билікті саяси деп санау керек, бірақ кез-келген саяси билік мемлекеттік бола алмайды.
Дүниежүзілік тарих кез-келген елде биліктің бифуркациясы болған кезде көптеген мысалдарды біледі, мысалы, біз биліктің бір бөлігін әскери топ басып алған кезде революциялық жағдайды елестетеміз, бірақ кейбір билік әлі де ресми Үкіметте қалады. Бұл жағдайда екі тараптың да саяси күші болады, бірақ мемлекеттік билік тек заңды үкіметтің қолында болады.
2- Жоғарыда айтылғандай, Саяси билік әртүрлі әлеуметтік топтарға, ұйымдарға, саяси партияларға, қақтығыстар туындауы мүмкін және мүдделері бір-біріне сәйкес келуі мүмкін түрлі бірлестіктерге тиесілі болуы мүмкін.
3 - Сондай-ақ, мемлекеттік және саяси билік тікелей басқару тәсілдерімен ерекшеленеді. Саяси биліктің өз арсеналында тек саяси ықпал ету әдістері болса да, мемлекеттік билікке әртүрлі мемлекеттік құрылымдар мен олардың ресурстарын тарту түрінде басқарудың және мәжбүрлеудің заңды әдістері бекітілген.
Қызықты факт: саяси билікке ие топтар, әдетте, мемлекеттік билікке қол жеткізуге тырысады, осылайша мемлекеттік аппараттың ресурстарына ие бола отырып, өз мүдделерін қолдауға мүмкіндік береді.
Саяси және мемлекеттік билік арасындағы байланыс
Бүгінгі таңда ғылыми қоғамдастықта саяси және мемлекеттік билік ұғымдарының өзара байланысы туралы екі көзқарас қалыптасқан:
1 - бірінші пікір: Саяси билік пен мемлекеттік билік — бір мәні бар тең анықтамалар. Дегенмен, кез-келген мемлекеттік билікті бір уақытта саяси билік деп санауға болмайды.
2-тағы бір көзқарас бізге саяси билік пен мемлекеттік билік әртүрлі, мүлдем тең емес құбылыстар екенін айтады. Бірақ сонымен бірге кез-келген мемлекеттік билікті саяси деп санау керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   68




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет