С.Оның жүйке ұлпаларына токсикалық әсер ету механизмін түсіндіріңіз. Конъюгацияланбаған билирубин улы болып табылады. Гидрофобты, липофильді конъюгацияланбаған билирубин, жасуша мембраналарының липидтерінде оңай ериді және нәтижесінде митохондрияларға енеді, олардағы тыныс алу мен тотығу фосфорлануын ажыратады, ақуыз синтезін, калий иондарының жасуша мембранасы мен мүшелер арқылы өтуін бұзады. Бұл жүйке жүйесінің күйіне теріс әсер етеді, науқастарда бірқатар тән неврологиялық белгілерді тудырады. Плазмадағы концентрациясы жоғары аффинді альбумин учаскелерінің қанығу деңгейінен (20–25 мг/100 мл) асатын кезде ол гематоэнцефалдық бөгет арқылы өте алады. Бұл гипербилирубинемия токсикалық энцефалопатияға әкеледі (мидың базальды ядроларының жасушаларына әсері).
Қанда бос билирубиннің көбеюі балалар үшін қауіпті. Себебі, бос билирубин гематоэнцефаликалық баръерден оңай өтіп мидың сұр затына жиналып жүйке жүйесінің қайтымсыз бұзылыстарына әкеледі.
19-сұрақ. Майлар мен көмірсулар бар тағамнан кейін қан сарысуының пайда болуы өзгереді, ол мөлдір болады ("сүт сарысуы"), ал 2-3 сағаттан кейін ол қайтадан мөлдір болады. Осы өзгерістерді түсіндіріңіз. А.Майлы тамақты жегеннен кейін қанның жағдайы неге "алиментарлы гипергликемия"ретінде сипатталатынын түсіндіріңіз.
Жалпы сарысулық липидтердің көбеюі гиперлидемия деп аталады. Бұл тамақ ішкеннен кейін байқалады - бұл физиологиялық құбылыс (алиментарлы гиперлипидемия). Энтероциттерде түзілетін липопротеидтер жетілмеген хиломикрондар болып табылады. Жетілмеген хиломикрондар алдымен лимфаға, содан кейін қанға енеді. Қанда жетілмеген хиломикрондар бауырда түзілген жоғары тығыздықтағы липопротеидтерден алынады, апопротеидтер - C-II, E және жетілген хиломикрондарға айналады.Сіңу кезеңінде қанда хиломикрондардың пайда болуы қан сарысуын опалесцентті етеді. Қанда жетілген хиломикрондар липопротеин липазы ферментінің әсеріне ұшырайды. Липопротеинді липаза хломикрондардағы майларды глицерин мен бос май қышқылдарына дейін гидролиздейді. ХМ-ден ТАГ жойылғаннан кейін ApoC-II қайтадан жоғары тығыздықтағы липопротеидтерге ауыстырылады. Бауыр жасушаларындағы қалдықты хиломикрондар лизосомалық ферменттердің гидролитикалық әсеріне ұшырайды. 1-3 сағат ішінде циломикрондар қаннан жоғалып, сарысу мөлдір болады.
