41. Жүйекинетикалықмоментініңөзгеруітуралы теорема. Кинетикалықмоменттіңсақталуы заңы. Берілгенцентргеқатыстыжүйеніңқозғалысмөлшерлерінің бас моментінемесекинетикалықмоментідегеніміз - жүйеніңбарлықнүктелерініңқозғалысмөлшерлерініңсолцентргеқатыстымоменттерініңветорлыққосындысынатең шаманы атаймыз.
Жүйекинетикалықмоментініңөзгеруітуралытеоремасынемесемоменттертеоремасыбылайтұжырымдалады:жүйеніңкез-келгенқозғалмайтынцентргеқатыстыкинетикалықмоментіненуақытбойыншаалынғанбіріншітуындысыбарлықсыртқыкүштердіңсол центрге қатысты бас моментіне тең болып саналады.
Теорема дененіңайналмалықозғалысынжәнежүйеніңжалпыжағдайдағықозғалысынзерттеуүшінқолданылады, себебіжалпыжағдайдағықозғалысілгерілмеліжәнеайналмалықозғалыстардантұрады. Сонда, полюс ретіндемассаларцентріалынатынболса, ондақозғалыстыңілгерілмелібөлігінмассаларцентріқозғалысытуралытеоремасын, ал айналмалыбөлігінмоменттертеоремасынқолдануарқылызерттеугеболады.
Ал, қозғалмайтынцентргеқатыстымеханикалықжүйеніңкинетикалықмоментіуақытбойыншаөзгермейді, егерде осы центргеқатыстыжүйеніңнүктелерінетүсірілгенсыртқыкүштермоменттерініңқосындысынөлгетеңболатынболса.
Теореманыңсалдарыретіндежүйекинетикалықмоментініңсақталузаңыорыналады: ішкікүштеркинетикалықмоменттіөзгертпейді. Сонда жүйе - өзгермейтінжүйеболатынболса, олтұрақтыбұрыштықжылдамдықпенайналады, ал өзгеретінболса, ондаішкіжәне де сыртқыкүштерәсеріненжүйенүктелерініңөстенқашықтығыөзгеруімүмкін, ал оданжүйеніңбұрыштықжылдамдығыныңөзгерісіболады.
42. Жүйекинетикалықэнергиясы. Ілгерілмелі, айналужәнежазық-параллель қозғалыстардағыкинетикалықэнергияныесептеу. Жүйекинетикалықэнергиясыныңөзгеруітуралы теорема. Механикалықжүйеніңкинетикалықэнергиясыдепжүйеніңбарлықнүктелерініңкинетикалықэнергияларыныңалгебралыққосындысынайтамыз.
Кинетикалық энергия – оңтаңбалыскалярлықшама. СИ жүйесіндекинетикалықэнергияныңөлшембірлігі – бірДжоуль -бір ньютон мен метрдіңкөбейтіндісінетеңбірлікалынады. .
Кинетикалық энергия жүйеніңілгерілмелі, айналмалыжәнесоныменқатар жазық-параллель қозғалыстарын да сипаттайды. Қаттыденеқозғалысыілгерілемеліболғанжағдайда, оныңкинетикалықэнергиясы - оныңмассасы мен дененіңкезкелгеннүктесіндегіжылдамдығыквадратыныңкөбейтіндісініңжартысынатеңболады.
