28.Нүкте қозғалысы табиғи тәсілмен берілгендегі нүкте жылдамдығы мен үдеуі. Нүкте қозғалысының табиғи тәсілмен анықтау да нүкте қозғалыс теңдеуі мен траекториясы беріледі s=s(t), f(xyz)=0.
Нүкте жылдамдығы нүктенің белгілі бірлік уақытта орын ауыстыру тездігін анықтай алатын шама болады .Нүкте жылдамдығын анықтаудың үш белгілі тәсілі бар олар: векторлық әдіс,координаталық әдіс жанеде табиғи әдістер бар.
Табиғи тәсіл арқылы нүкте қозғалысының жылдамдығын анықтағанда жылдамдық векторы жане оның жанама проекциялары анықталады. Жылдамдық вектор формуласы мнадай V=ST ал жылдамдық проекциясы өрнегі мынадай Vt=S.
Нүкте үдеуінің нүкте жылдамдығының берілген бірлік уақытта сан мәні мен бағытының өзгеруін шамасын сипаттай алатын векторлық шама ретінде белгілі.
Үдеуді табиғи тәсілмен анықтау барысында берілген формула бойынша жұмыс жасай a=dv/dt=d/dt*(sT)=sT+s*dT/dt аламыз.
Жанамаға перпендикуляр болатын n бірлік векторын енгізе отырып жане оның қисықтың центрне бағытталғанын байқай отырып коруге болады.Бұдан шығатын өрнекті былай жазып корсетсек болады a вектор=sT+s^2\p*n a=ar+an
а вектор=(тубир асты)ar^2+an^2 ал мна теңдікпен біз үдеудің толыққанды үдеуді анықтай аламыз.
36. Күшжұмысы мен қуаты. Нүктеніңкинетикалықэнергиясы. Нүктекинетикалықэнергиясыныңөзгеруітуралы теорема. Еңбіріншіден, механикадакүшдегенұғымды - материялықденелердіңөзараәсерінөлшейтінвекторлықшамадепбілеміз.
Күштің элементар жұмысы дегеніміз - күшпен оның түсу нүктесінің орын ауыстыру векторына скаляр көбейтіндісін айтамыз. Ал күштің толық жұмысы деп - күштің шекті орын ауыстыруындағы элементар жұмыстардың қосындысының шегі ретінде анықталады. Күш жұмысы сонымен қатар нүктенің қозғалысы түріне байланысты болып келеді. Ендеше, егер де күш түскен нүктенің жылдамдығы нөлге тең болатын болса, онда оның жұмысы да нөлге тең болады. Жұмыс бірлігін өлшеу үшін Халықаралық СИ жүйесі бойынша бір Джоуль - бір ньютон мен метрдің көбейтіндісіне тең бірлік алынады.
Өзкезегінденүктегетүсірілгенкүшқуатыжұмысөзгерісінсипаттайды. Күшқуатыдепкүштіңнүктегетүсірілгенжылдамдыққакөбейтіндісінетең. Ол скаляр шама, солсебепті де күш пен жылдамдықвекторларыныңарасындағыбұрыштыңөзгеруінебайланыстыоңжәнетерістаңбалыболуымүмкін. ҚуатбірлігіретіндеХалықаралық СИ жүйесіндебірВатт ол - бір Джоуль бөлінгенсекундқа, яғнибірньютонның метр бөлінгенсекундқакөбейткенгетеңшамаалынады. Қозғалыскезіндекүшқуатыәртүрліуақыттасәйкесіншеәртүрліболуымүмкін.