11. Элемент қасиеттерінің периодтылығы Атом радиусы


Комплекс қосылыстардың негізгі кластары



бет31/32
Дата25.05.2023
өлшемі101,78 Kb.
#97313
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   32
70.
Комплекс қосылыстардың негізгі кластары.
Комплексті қосылыстардың негізгі кластары

Комплекстің (комплексті ионның) заряды бойынша бұл қосылыстарбөлінеді:катионды, мысалы:


• Комплекстің (комплексті ионның) заряды бойынша бұл қосылыстарбөлінеді:катионды, мысалы:
• катиондар-[Zn(H2O)4]Cl2,
• аниондар-K3 [Co (CN)6],
• Қос (катион анионы)-[Ni (NH3) 6] 2 [Fe (CN)6]
• бейтарап - [Pt (NH3)2Cl4]
Лигандтардың түріне сәйкес күрделі қосылыстар келесідей бөлінеді:
• 1) АкваКомплекс, лигандтар су молекулалары, мысалы[Cr(H2O)6]Cl3;
• 2) амминокомплексті, лигандтар NH3 молекулалары, мысалы[Cd(NH3)6](NO3)2;
• 3) гидроксокомплексті, лигандтар-- мысалы, иондарNa3[Al(OH)6];
• 4) ацидокомплексті, лигандтар-қышқыл қалдықтары, мысалыK4[FeCl6];
• 5) аралас, лигандтар әртүрлі бөлшектер, мысалы[Pt(NH3)2(H2O)2Br2]SO4
Қосылыстардың белгілі бір класына жатуы бойынша (құрамы бойыншасыртқы сфераның:
• Күрделі қышқылдар-H2 [SiF6], H [AuCl4];
• Кешенді негіздер - [Ag(NH3)2]OH;
• Күрделі тұздар-K2 [HgI4], [Cr(H2O)6] Cl3.
• Күрделі оксидтер жоқ.
Электролиттік диссоциация бойынша:
• Электролиттер-иондарға ыдырайды;
• Электролиттер емес-иондарға ыдырамайды
Сыртқы сфераның құрамына байланысты жіктеу:
• ҚышқылдарH2[PtCl6]
• Негіздер[Ag(NH3)2]OH
• ТұздарNa3[AlF6]
• Бейэлектролиттер[Pt(NH3)2Cl2]
71.
Гидраттар (аквакомплекстер).
Гидраттар - сусыз минералдардың өз құрамына су қосып алып (гидраттану арқылы) минералдарға айналуы. Құрамында судың жеке молекулалары бар химиялық қосылыстарға, мысалы, ғаныш CaSO4 * 2H2O жатады.
Гидраттар — тұрақсыз қосылыстар; температура жоғарылағанда және су буының қысымы төмендегенде олар қүрамындағы химиялық байланысқан судан айырылады (дегидраттану).
Гидраттар тек ішкі жіне сыртқы сферасында судың молекулалық қосылыстарды айтады. Су молекуласы лиганд болса аква кешенді қосылыс дейді. K3[FeCL6] H2O [Fe(H2O)6]CL3.
Кешенді қосылыста судың молекуласы ішкі немесе сыртқы сферада орналасқанын ренгеноструктуралық зерттеу арқылы анықтауға болады. Мысалы,
CuSO4 5H2O қосылысына [Cu (H2O)4]SO4
Аквакомплекс гидроксокомплекске айналуға мүмкін. Бұл кешен құрғышпен тікелей байланысқан су молекуласының гидраттануымен байланысты:
[Al(H2O)6]3+ [Al(H2O)5OH]2+ +H+
Сілтілік ортада бұл тепе-теңдік оңға қарай ығысқан, себебі ОН - + Н+ Н2О түзіледі.
Гидратты кешенді қосылыстың түзілуі кешен құрғыштың химиялық қасиетіне байланысты. Металл иондарының гидрит түзу қабілеттілігі олардың зарядтары үлкейген және радиусы ішірейген сайын артады. Сілтілік металдарға қарағанда қосымша топшада орналасқан металдардың гидрат түзу қабілеті жоғары.
72.
Гидраттық және координациялық изомерия. Цис және транс изомерия.
Бейорганикалық қосылыстардың ішіндегі күрделі қосылыс болуына байланысты органикалық қосылыстардағы сияқты да әр түрлі изомерлер береді.
1.​Кеңістік изомерия
2.​Сольваттық (гидраттық) изомерия
3.​Иондық изомерия
4.​Координациялық изомерия
5.​Оптикалық изомерия
Сольваттық (гидраттық) изомерия кезінде су молекуласының ішкі және сыртқы сфераға таралып орналасуына байланысты.
[Cr(H2O)6]Cl3[Cr(H2O)5Cl]Cl2• H2O [Cr(H2O)4Cl2]Cl• 2H2O
күлгін түсті ашық жасыл түсті жасыл түсті
Координациялық изомерия бикешенді қосылыстарда байқалады:
[Co(NH3)6][Cr(CN)6], [Cr(NH3)2][Co(CN)6]
Егер диастереомердегі орынбасарлар қос байланыстың бір жағында орналасса, мұндай изомер cis деп белгіленеді - егер олар қос байланыс жазықтығының қарама-қарсы жағында орналасса, онда бұл транс изомері. Мысал ретінде шағын көмірсутек 2-бутенді келтіруге болады .
Алициклді қосылыстар сонымен қатар цис-транс изомериясын көрсетеді , онда орынбасарлар сақина жазықтығының бір немесе қарама-қарсы жағында орналасуы мүмкін.
Цис - транс изомериясы бейорганикалық қосылыстарда, ең алдымен диазендерде және комплексті қосылыстарда кездеседі .
Цис изомері жағдайында екі полярлық C-Cl байланысының әсері қосылып, күшті молекулалық диполь түзеді , нәтижесінде күштідисперсиялық күштерге қосылатын және қайнау температурасының жоғарылауына әкелетін молекулааралық әрекеттесулер (Кисом күштері). Транс изомерінде , керісінше, бұл болмайды, өйткені C–Cl байланыстарының екі моменті бір-біріне қарама-қарсы орналасқан және қосымша дипольдік момент жасамай бір-бірін жояды (бірақ олардың төртполюсті моменті нөлге тең емес)




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   32




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет