АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2014
бҿліктері болып табылатын сҿйлеу қызметінің барлық түрлеріне тартылады.
Сонымен бірге болашақ кҽсіби қызмет сҿйлеу қызметінің барлық түрлерін,
ҽсіресе кҽсіби қызметтің коммуникативті түрлерін меңгеруді талап етеді.
Сҿйлеу қызметінің барлық түрлерінің ҽлеуетті мүмкіндіктерін қарастыра
отырып солардың кҿмегімен студенттердің ҿз мүмкіндіктерін, болашақ
кҽсіби қызметін табысты жүзеге асыру үшін ЖОО-да оқу жағдайларында тіл
мҽдениетін дамыту үдерісін қамтамасыз ету жолында күш салу қажет.
ҼДЕБИЕТТЕР
1 Ксенофонтова А.Н. Педагогические основы речевой деятельности
школьников: монография – СПб.: СПбГУ, 1999. – 166 с.
2 Васильева А.Н. Основы культуры речи. – М.: Рус.яз., 1990. – 247 с.
3 Ксенофонтова А.Н. Речевая культура – основа речевой деятельности
школьников. – Оренбург: ОГУ, 1999. – 48 с.
РЕЗЮМЕ
В этой статье рассмотрены условия формирования, усовершенствования речевой
культуры студентов вуза.
(Абиев Б. Речевая культура как одна из составляющих в системе вузовского обучения в
условиях внедрения стандартов нового поколения)
SUMMARY
The article deels with the conditions of formation and perfection of the university student‘s
speech culture.
(Abiyev B. Speech culture as one of components in the system of higher educational institution
teaching in the conditions of new generation’s standards implementation)
66
АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2014
UDC
398.2
Z.YILDIRIM
A.Yesevi UTKU Yüksek Lisans Öğrencisi
DEDE KORKUT KĠTABI’NDA ĠSLAMÎ UNSURLAR
Her millet geçmiş değerlerini yansıtan birçok eser ortaya koymuştur. Bu
eserlerin bir kısmı kaybolurken bazıları da günümüze kadar gelebilmiştir. Dede
Korkut Kitabı da; günümüze ulaşan ve Türk Milleti’nin inanış, örf- adet yaşam
şekli gibi folklorik unsurlarını yansıtan önemli kaynaklardan biridir.Şüphe yok ki
Dede Korkut Hikayeleri geçmişin en kadim tecrübeleri ile doludur. Bu makalede,
Dede Korkut Hikayeleri’nin ana hatları hakkında kısaca bilgi verilerek, bu kadim
eserde hikayelere damgasını vurmuş olan islami unsurlar ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Dede Korkut, İslami Unsurlar, Dede Korkut Kitabı
.
Dede Korkut hikayeleri iki nüshadan oluşmaktadır. Bunlardan biri, Dresten
Kral Kütüphanesi‘nde bulunan ―
Kitâb-ı Dedem Korkut Alâ Lisân-ı Tâife-i
Oğuzân
‖ isimli nüsha olup, içerisinde giriş veon iki hikaye bulunmaktadır. Diğer
nüsha, Vatikan Kütüphanesi‘nde bulunan ―
Hikâyet-i Oğuznâme-i Kazan Beg ve
Gayrı
‖ isimli nüsha olup, içerisinde giriş ve altı hikaye vardır.
Dede Korkut
Kitabı‘nın her iki nüshasında bulunan hikayeler, XV. asrın ikinci yarısında tespit
edilip, XVI. asırda yazıya geçirilmiştir. Fakat kimin tarafından yazıldığı hakkında
bir bilgi yoktur [1]. Korkut Ata, Dede Korkut ve Dedem Korkut şekilleriyle
Oğuzların menkıbevi bilici ozanı, Oğuzhanlarının vezir-müşâviri olup Oğuzların
destanî hikayelerini toplayan kitap bu şahsa atfedilerek, Dede Korkut Kitabı diye,
adlandırılmıştır [2].
Dede Korkut Kitabı‘nın girişinde, Korkut Ata yani, Dede Korkut olarak
bahsedilen bu zat Oğuz‘un bilicisi, gaybdan haber veren, kavmin müşkilini
halleden, her konuda kendisine danışılan ve sözü tutulan üstün bir şahsiyet olarak
tanıtılmaktadır.
Dede Korkut Kitabındaki hikayeler mahiyet itibariyle, Oğuzların inanç, ahlak
gibi manevi değerlerle, günlük yaşantılarındaki özellikleri açıkça gösteriyor. Dede
Korkut Kitabı‘nın en önemli özelliklerinden biri de alpler devri Anadolu‘sunun
bütün zevk ve ahlak hususiyetlerini en göze çarpar bir şekilde yansıtmasıdır [3].
Dede Korkut mirasının Balkanlardan Altaylara kadar uzanan Türk dünyasında
yayılmış olduğunu görüyoruz. 20. yüzyıl sözlü geleneğinde Dede Korkut
boylarının en canlı olarak yaşadığı yer
Türkmenistan‘dır. Yüzyılın ortalarında Ata
Rahmanov‘un derlediği metinler el yazmaları hâlinde
Türkmenistan‘ın Kol
Yazmaları Enstitüsü‘nde saklanmaktadır. Ayrıca Nurmırat Esenmıradov‘un
derlediği iki metin de vardır. Bu metinler 1980‘lerin sonundan itibaren
Türkmenistan‘dayayımlanmaya başlamıştır. Azerbaycan, Türkmenistan ve
Kazakistan‘da sözlü gelenekten derlenen bir rivayet isedoğrudan doğruya Dede
|
