1.Қазіргі қоғамдағы тарихи жадының қажеттілігін дәлелдеңіз
Ұлттық элитаның қазақ қоғамының либералды еуропалық даму жобасын таңдағанын дәлелдеңіз
жүктеу/скачать 126,77 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 11.«Ақ» қозғалысының жағына шыққан «Алаш» партиясы неліктен Кеңес өкіметімен байланыс орнатқанын түсіндіріңіз
| 10.Ұлттық элитаның қазақ қоғамының либералды еуропалық даму жобасын таңдағанын дәлелдеңіз
1. Қазақстанда қалыптастырылған саяси жүйе- Еуропалық үлгідегі демократиялық жүйе. Тәуелсіздік алынған соң ҚРда еуропалық құқықтық үлгіде конституция қабылданып, демократиялық принциптерге сәйкес президент сайланды. Билік үш тармаққа, яғни заң шығарушы, атқарушы, сот болып бөлінді. Саяси партиялар саны өсіп либералды реформалар қабылданды. Бұндай саяси жүйенің барлық Еуропа елдерде жүргізіліп жатқанын көре аламыз. 2. Қазақстан қол қойған дүниежүзілік келісім шарттары. Жас мемлекетіміз дүниежүзілік қауымдастықпен жақын болу мақсатында көптеген ұйымдарға мүше болып, шарттарға қол қойды. Олардың көбі Еуроодақ арасында қойылды. Адам құқықтарын қорғау, нарықтық экономика дамуына бағытталған шартты келісім шарттар біздің елмен ратификацияланды. Өз кезегінде бұл жеке тұға мен жеке бастын еуропалық үлгдегі либералды тұрғыдағы бостандығының кепілі болды. 3. Әлемдік сағнадағы саяси экономика саласындағы серіктес елдер басым бөлігі – Еуропа елдері. Қазақстанның экспортның басым көп бөлігі Еуроодаққа бағытталған. Ол шикізат экспорты: мұнай-газ, уран,никель, вольфрам, т.б. Оған қоса елдегі импортының үлкен бір бөлігі Еуропадан келеді. Еуропа мен Қазақстан арасындағы бұндай экономикалық серіктестік батыс либералды құндылықтарының таралуына әкеп соғады. Ұлттық элита Еуропамен жақындасу процессіне үлкен назар салып, екі жақты қатынас дамыту үстінде. Қорытындылай келе, ұлттық элита 1991жылдан соң ел үшін жаңа бағдар іздеу үстінде либералды Еуропа бағытын таңдағаның көре аламыз. Қоғамдық саяси өмірдегі тұға бостанғы, нарықтағы жеке меншіктің бостандығы бұл Еуропа мен қазіргі Қазақстанды қосып тұрған факторлар. 11.«Ақ» қозғалысының жағына шыққан «Алаш» партиясы неліктен Кеңес өкіметімен байланыс орнатқанын түсіндіріңіз Алаш Орда көшбасшылары Кеңес өкіметімен байланысқа шықты, X. Және Ж.Досмұхамедов В. И. Ленинмен және И. в. Сталинмен кездесті, X. Ғаббасов ұлт істері жөніндегі халық комиссары ретінде и. в. Сталинмен келіссөздер жүргізді. Алаш Орда көшбасшылары Орынборда Кеңес өкіметі құлатылғаннан кейін атаман А.Дутовпен, Самарадағы Құрылтай жиналысының комитетімен, Омбыдағы Уақытша Сібір үкіметімен (Уфа директориясы) байланыс орнатты. Кеңес өкіметімен байланыс пен ымырадан алашордашылар Кеңес өкіметімен күресу мақсатында Омбымен одаққа өтті.Неліктен «Алаш» ұлт-азаттық қозғалыс секілді болып, ақтардың жағына шықты? - Керісінше, ол анти-большевиктік ұстанымға ие болды. Ал қазақ автономиясына келетін болсақ, «Алаш» қозғалысы оны 2-ші жалпы қазақ съезінде (1917 ж.5-13 желтоқсан) жариялауға немесе Түркістан автономиясымен бірігуге тарихи мүмкіндікті жіберіп алды. «1918 жылдың көктемінде жасалған болса да, қазақ автономиясының жариялануы ешқашан болған емес», - деп жазады тарих ғылымдарының докторы Салават Ысқақов « Ресей мұсылмандары және революциясы.Бірақ дербес Алаш-Орда ешкімге керек болған жоқ, 1918 жылғы 4 қарашадағы Жарлықпен Омбыда уақытша жұмыс істейтіндер Алашты өзіне бағындыру үшін оны таратуға тырысты, ал кейін өздері сайлаған Ресейдің Жоғарғы билеушісі адмирал А.Колчак та Алаш-Орданы мойындаудан бас тартты. 1919 жылы наурызда Колчак әскерлері Самара мен қазанға шешуші шабуыл жасады, сәуірде олар бүкіл оралды басып алып, Қызыл Армияны қатты қысып, Еділге жақындады. Осы сәтті пайдалана отырып, «Алаш-Орда» Торғай даласында Кеңеске қарсы бүлік шығарды. Мақан Жұмағұловтың «бүркіттер мұнарада өледі» кітабында сол кезде Міржақып Дулатов бастаған алашордашыларды тұтқындап, 18 мамырда Қызыл қолбасшы Амангелді Иманов атқан деп жазылған. Билікке келген «Алаш-Орда» большевиктері дереу таратылып, рақымшылыққа қарамастан оның барлық басшылары 30-шы жылдары атылды. Алаш Орда ақтарға да, қызылдарға да емес, ұлт мемлекетінің құрылуы үшін болды. Қазақтар жаппай қырып-жоятын азаматтық соғысқа іс жүзінде қатысқан жоқ. Жеңіске жеткен жағдайда автономия алу мақсатында ынтымақтастық туралы Алашорданың ұсынысына адмирал Колчактың жауабы мынадай болды: «сіз бізбен немесе бізге қарсы боласыз, сондай-ақ біздің қолымызда ақ-қызыл болып қаласыз». Олардың сіңірген еңбегі қазақ халқының ақ немесе қызылға әскери қарсылық көрсете алмайтынын түсіне отырып, олар халықты азаматтық соғысқа кіруден тоқтатты және ақыр соңында РФ құрамында автономия құрды, ал кейіннен егер олар болмаса, онда оны кім жасар еді, одақтық республика құрды. жүктеу/скачать 126,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|