1.Қазіргі заман тарихы курсының пәні, мақсаты мен міндеттері, дереккөздері, тарихнамасы және кезеңдері. «Қазақстанның қазіргі заман тарихы»


№10 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс



Pdf көрінісі
бет21/55
Дата14.10.2023
өлшемі1,32 Mb.
#114132
түріСабақ
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   55
№10 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс
• Басты себеп - 1916 жылғы 25 маусым күнгі ІІ Николайпатшаның «Бұратана 
халықтардан» соғысаудандарында қорғаныс құрылыстарын жүргізу ментыл 


жұмыстары үшін 19 бен 43 жастың аралығындағыеректерді мобилизациялау 
туралы» жарлығы болды. 
• Қазақстан мен Орта Азиядан 400 мың адам алукөзделді; 
• Алайда бұған өлкедегі саяси ахуалда шоғырланғанмәселелер алғышарт 
болды 
Көтерілістің Басшылары: 
• Амангелді Иманов; 
• Кейкі Көкембайұлы 
• Әбдіғапар Жамбосынов 
• Тоқаш Бокин 
• Әліби Жангелдин 
• Тайшым Орысұлы 
Көтеріліске екі жақты көзқарастар болды: 
•Радикалдызиялылар 
Т.Рысқұлов,С.Сейфуллин,С.Меңдешев,Ә.Жангелдин көтерілісшілер жағына 
шығып, қарулы қарсылықты жақтады 
• Қазақ зиялылары қазақ халқының қарулы көтерілісіне қарсы шықты. 
Олар: 
• қарулы көтерілістің еш нәтиже бермейтінін,күштің тең еместігін, босқа қан 
төгілетінін және ең алдымен, қарапайым халық зардап шегетінін дәлелдеуге 
тырысты. 
• Қазақ жастарын жарлыққа көніп, тыл жұмыстарына баруға шақырды. 
• Егер соғыс жеңіспен аяқталса ұлттық автономия құруға үміттенді. 
• Кейін қазақ жігіттері майданға алынғанда Ә.Бөкейханов, М.Дулатов 
бастаған зиялы азаматтар Минск, Киев аймағында тыл жұмысында жүрген 
жігіттердің ортасына барып, олардың әскери тәртіпке бейімделіп кетуіне 
көмек көрсетті. 
1916 жылғы көтерілістің жеңілуінің себептері: 
1.Көтеріліс бытыраңқы болып,көтерілісшілер тарапынан ынтымақтың 
болмауы. 
2.Көтерілістің ұйымдастырылуы мен басқарылуы дұрыс жүргізілмеді. 


3.Әскери қарудың жеткіліксіздігі. 
4.Патша үкіметі жергілікті жердегі руаралық, ұлтаралық діни тартыстармен 
қайшылықтарды шебер пайдаланды. 
5.Алдын - ала белгіленген жоспар болмады. 
6.Ұлттық зиялылар арасында бірлік болмады. 
7.Байлар, феодалдар көтерілісшілер мүддесін сатып кетіп отырды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   55




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет