№22 (115) 26 қараша, 2015 жыл АҢдатпа 9 стр
жүктеу/скачать 10,27 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ануар АМАНГЕЛЬДИНОВ, студент 3 курса.
- Мадина БАРАТОВА, студентка 3 курса.
- Айгерим ЖАКИПБЕКОВА, студентка 3 курса.
- Амина ИДИГОВА, студентка 1 курса.
- Өтірік айтудың себептері
- Өтірік айтудың алдын алу
- ЕГЕР ОҒАН САЛҒЫРТ ҚАРАСАҢЫЗ: Бүгін сені бала болып алдап отырған адам, ертең сені азамат бо
- Солай болып та жатыр. Ұларбек НҰРҒАЛЫМҰЛЫ.
Лайля АХМЕТОВА. Воспитатель детского сада «Балдырған», с. Коктал. Панфиловского района. В данной статье рассмотрим выбор в пользу бюджетного автомобиля и узнаем - широк ли выбор среди имеющегося ассор- тимента машин в 2015 году. По понятным причинам, первым выбором любого совре- менного водителя является машина недо- рогая и практичная. Мы не будем говорить про покупку дешёвого автомобиля, а рас- смотрим бюджетные автомобили, которые можно купить в нынешнем году. Ну что ж, начнем!
Китайские машины всегда считались недорогим альтернативным вариантом многих иностранных и даже отечествен- ных автомобилей. Во время кризиса, когда цены на валюту подскочили многократно, стоимость китайских авто способна конку- рировать со многими новыми машинами, стоимость которых возросла многократно. Так, на роль бюджетного автомобиля сой- дет Lifan Solano, ценник на который начина- ется от 2.325.000 тенге и заканчивается на отметке 2.850.000. - это отличный вариант бюджетного автомобиля, ведь не зря во многих городах Китая данную машину ис- пользуют в качестве такси, что говорит о её надёжности и отличной цене. Также стоит упомянуть про китайский автомобиль Chery Very, начальная стоимость которого состав- ляет всего от 1.950.000 до максимальной - 2.150.000 тенге. Среди автомобилей европейских про- изводителей в бюджет сегменте осталось немного машин. А те, которые остались, по- дорожали очень существенно по сравнению с ценами прошлого года. Отличным вари- антом для бюджетного автомобиля оста- ётся обновлённый Рено Логан, стоимостью от 2.200.000 в минимальной комплектации. Хотя, если данную машину укомплектовать по полной, стоимость её составит внуши- тельные 3.150.000 тенге. То же самое мож- но сказать о бюджетном Volkswagen Polo, цена которого составляет от 2.600.000 до 4 млн тенге. Если говорить о таких грандах бюджетного рынка, как Kia Rio или Chevrolet Aveo, то стоимость их выросла ненамного, они подорожали буквально на 150 тысяч тенге. Это обусловлено тем, что данные ав- томобили собираются в Казахстане и име- ют высокий уровень локализации. С подорожанием цен в 2015 году многие европейские модели перешли из бюджет- ных автомобилей в средний класс. Если вы собираетесь покупать бюджетный, но обя- зательно новый автомобиль, то стоит пере- смотреть выбор в пользу китайских машин, либо накопить денег.
Ануар АМАНГЕЛЬДИНОВ, студент 3 курса. Наш Президент Нурсултан Абишевич На- зарбаев в своем Послании к народу Казах- стана неоднократно подчеркивал, что мы находимся на новом этапе формирования гражданского общества, когда повышается значение в общественной жизни различных неправительственных организаций – пар- тий, движений, объединений, союзов, кото- рые играют заметную роль в процессе де- мократизации страны. Особенно актуальны эти мысли главы го- сударства для нашего Казахстана, за годы независимости нашедшего единственно правильный путь не скатиться к мелким межнациональным амбициям, сохранить мир и согласие между всеми народами ре- спублики. Несомненно, что главенствующую роль в этом плане играет Ассамблея народа Казахстана. Постоянные члены Ассамблеи области – национально-культурные центры – проводят огромную и целенаправленную работу по обеспечению полноценного и равноправного развития своих культур, ко- торые и определяют все богатство и много- образие культуры нашего народа. Сегодня содружество народов нашей многонацио- нальной страны – объективная реальность, в создании которой участвовали многие по- коления и миллионы людей. Наше совре- менное общество успешно предпринимает целенаправленные меры для дальнейшего развития этого содружества, создавая раз- личные общественные организации, кото- рые способствуют формированию у всего нашего народа чувства веротерпимости, взаимопонимания и взаимопомощи. Новая модель нашего общества должна не только соответствовать внутренним особен- ностям нашего государства, но и отвечать задачам и требованиям современности. Мы не должны замыкаться только на развитии собственной культуры, так как мир стал до- ступным.
Мадина БАРАТОВА, студентка 3 курса. МИР И СОГЛАСИЕ - ГЛАВНАЯ ЦЕЛЬ НАШЕЙ СТРАНЫ Город Талдыкорган процветает, наряду с городом
подрастает молодое
поколение, за будущее которого мы сейчас в ответе. Построено множество школ, детских садов - все это очень важно для будущего наших определенного места жительства. Они же могут являться носителями множества ин- фекций.
Дорогие жители нашего любимого горо- да Талдыкорган! Мы не должны оставить без внимания уже сложившуюся ситуа- цию. Я думаю, каждый из вас сейчас за- думался и не остался равнодушным, ведь можно решить эту проблему общими уси- лиями. Будущее нашего города и будущее здо- ровое поколение в наших руках! Айгерим ЖАКИПБЕКОВА, студентка 3 курса. Квадрат
вреда детей. Но есть проблемы, которые могут влиять на здоровье детей. Одна из таких проблем нашего города - это нахождение наркодиспансера в жилом микрорайоне, там же находятся 3 детских сада, 2 шко- лы. Ведь многие не обращают внимания на такие проблемы, кажущиеся им совсем не важными. Ведь в наше время сама проблема алкоголизма и наркомании сре- ди нашего населения очень актуальна. Зависимые от этого люди должны быть изолированы от общества, особенно от детей, так как они легко могут быть зара- жены инфекционными болезнями. Люди, получающие медицинскую помощь в та- ких учреждениях, чаще всего люди без Польза физкультуры Мой первый день в университете, думаю, запомнится мне на всю жизнь. Во-первых, потому что он был наполнен исключитель- но положительными эмоциями. Во-вторых, в первый же день я познакомилась со своими однокурсниками, преподавателями и, конеч- но же, с самим университетом. Тогда, в первый день учебного года, мне, как первокурснице, было очень интересно знать обо всем, что касается университета. Я старалась добыть информацию о системе образования, об основных дисциплинах и, разумеется, о наших преподавателях. Стар- шекурсники, как опытные люди в этом деле, объясняли нам то, что нас интересовало и беспокоило, рассказывали о правилах и тра- дициях университета. А когда я спросила, какой предмет на первом курсе давался им сложнее всего, то услышала сразу несколь- ко ответов студентов о том, что самая труд- ная дисциплина – это физическая культура. Честно говоря, я была удивлена. Тут же я поймала себя на мысли, что это всего лишь шутка. Ведь как физическая культура может быть самой тяжелой дисциплиной? Насколь- ко я помню, в школе мы всегда с нетерпением ждали этот предмет, и всегда с радостью бе- жали попинать мяч, или попрыгать на скакал- ке. Как можно настолько серьезно относиться к физкультуре, да еще и считать эту дисци- плину самой сложной? Преподавателя по физкультуре я тогда еще не знала, но по разговорам поняла, что Танабаев Омирзак Мергенбаевич относится к своей работе очень трепетно и серьезно. На первом уроке физкультуры я, стоя в строю, внимательно слушала, о чем говорил Омир- зак Мергенбаевич. Он объяснял нам то, что должен знать каждый студент, посещающий физ-ру. О том, что он очень любит свою ра- боту, было заметно с первых же минут уро- ка. Его отношение к студентам и то, как он старался заинтересовать нас своей дисци- плиной говорило, насколько преподаватель серьезно относится к своему предмету. В та- кие моменты начинаешь понимать, что физ- культура – это движение, физкультура – это здоровье. К сожалению, в наше время мало кто печется о своем здоровье и поэтому не уделяет этому предмету должного внимания. Если наблюдать со стороны, то можно за- метить, как каждый находит тысячу причин, чтобы не бежать стометровку , или не делать упражнения. С малых лет человек должен физически развивать свой организм, и только тогда он будет сильным и здоровым. Все это я поняла, благодаря своему препо- давателю по физической культуре Омирзаку Мергенбаевичу, за что очень ему благодарна.
ЗАПЫРАН Жетісу
университеті бейсенбі, 26 қараша, 2015 жыл 4 БІЛІМ НҰРЫ МАМАН МІНБЕРІ Баланыњ µтірік айту себептері... Біз әдетте балалардың өтірік айта салуын көптеп кезіктіреміз. Тіпті оған қызықтап қарайтындарымыз да жоқ емес. Сонымен, баланың өтірік айтуының себептері не, түрлері қандай, зардаптары ше, қайткенде алдын алуға болады? Шамамызша талдау жасап көреміз. МузыканыЈ Єсері Психологтар бастауыш сынып оқушыларының өтірік айту әдеттерін СЕ- БЕПТЕН ҚҰТЫЛУ (амалсыздықтан) үшін өтірік айту, МАҚСАТТЫ ТҮРДЕ (әдейі) өтірік айту деп екі түрге бөледі. Себептен құтылу үшін өтірік айту әдеті көбінесе балабақша жасындағы балалар мен бастауыш сыныптың балаларында кездеседі. Отбасында әке-шешесінің ұрыс- кикілжіңі көп балалар кейде ата-анасын қуанту үшін, аңсары ауған нәрсесіне қол жеткізу үшін де өтірік айта салады. Бұл түрдегі өтірік айту мақсатты өтірік айтудан ауыр емес, бірақ ұлғая берсе зардабы бо- латыны анық.
Зерттеу нәтижелеріне қарағанда әдетте төрт жастан төменгі балалар ата-ана- сын көңілдендіре алу-алмауды өзінің іс- әрекетінің негізгі өлшемі қылады екен. Әке- шешесі көңілденсе болды жақсы іс, олай болмаса жаман іс деп қарайды. Бұл баста- уыш сыныптың 1-2 сынып оқушыларында көптеп кездеседі. Бұл жастағы балалардың мәселеге қарата түсінуі
кемшіл болғандықтан олар жақсы мен жаман, дұрыс пен қатені өзінің сынға ұшырауы мен мадақ есту арқылы біле алады екен. Сондықтан әке-шешесінің қабағына қарап, солардың ыңғайына қарай өтірік айтады. Кейбір ата-аналар қателік өткізген бала- ны ұру, ұрсу арқылы тәртіпке салады. Бұл әдіс көп қайталанса және мөлшерінен асып кетсе, баланың уайымшылдығын тудырып, тағы бір реткі қателікте өтірік айту арқылы жазадан құтылудың жолын іздейді. Тағы бір ата-аналар баласының сабақ үйренуіне, тағы да басқа жоспарлы істеріне кесірі тиеді деп ойын ойнаудан көп шектейді. Ал баланың табиғаты, өсуі, табиғи қажеттілік болғандықтан қалыпты ойын ойнау шектемеге ұшырағаннан кейін бала түрлі жолмен өтірік айтып өз қажетін қандырады. Ата-анасынан жасырынып құмардан шыққанша ойнайды. Баланың ысырапшылдығы, анау-мынау жемектіктерге әуес болмасын деп кей ата- аналар балаға ұсақ ақша да ұстатпайды. Өкінішке қарай, кейде ол кері нәтиже береді. Ол өзге балалардың жемектік алғанын көріп өзі де солай істегісі келеді. Сөйтіп, өтірік айтып өзгеден немесе ұрлап ақша тауып жемектік алады. Оған әуесі тіпті арта түседі. Болмаса мектеп ақша сұрап жатыр деген сылтау айтады. Кей ата-аналар өзі біліп, білмей баланың алдында өтірік айтады. Бұл балаға өз әсерін тигізбей қоймайды. Сыйлық алып беруге берілген уәденің уақытылы орын- далмауы, «мен қазір келем» деп алдап алысқа кету дегендей.
Біраз ата-аналар баланың өтірік айту- ын үлкен мәселе емес деп қараса, тағы бір ата-аналар оны өте жаман қасиет деп танып, қатаң шектеуге әрекет жасайды. Шындығында, ол аса қатты алаңдап неме- се елемей қоятын шаруа емес. Маңыздысы баланың өтірік айту себебін дұрыс түсініп, ата-ана мен мұғалім бірге отырып біртіндеп жою.
Ата-ана сөзсіз баланың өзінің сезінген, түйсінген нәрселерін мейлі жақсы, мейлі жа- ман нәрсе болсын өз сөзінде тұрып, ашық ортаға қоя алуына мүмкіндік беруі керек. Ата-ана баланың алдында өздері өтірік айтудан сақ болғаны жөн. Мысалы, «мына дәрі ащы емес», «мына әпке уколды ауырт- пай салады» деген секілді. Бұл дұрыс тәсіл емес. Мейлі, қандай істе болсын ата-ана балаға оның ақиқат мәнін анық, дұрысын айту қажет.
Кей ата-ана балаға сөйлеген кезде оның өтірік айтуына мүмкіндік бере сөйлейді. Мы- салы, бала таңертең ұйқысын аша алмай, ерініп жатқанда «не болды, ішің ауырып жатыр ма?», «басың ауырып тұр ма?» деп олардың ыңғайына келетін өтірікті аузына салып береді. «Иә» деп бастайды бала. Сосын оны әдетке айналдырады. Тағы бір мысал: біреумен төбелесіп жылап кел- ген баласына «алдымен өзі тиісті ме?, сен өзің тұрғанда ұрып кетті ме?» деген секілді сөздерді айтудан сақ болыңыз. Көптеген балалар қателік
өткізіп қойғаннан кейін жазадан құтылу үшін өтірік айтуға әдеттенеді. Ата-ана қателік немесе дұрыс ісіне жазалау мен сыйлауды үйлесімді орналастыру керек.
Сондықтан төменгі сыныптардан бастап- ақ, мұғалім мен оқушы арасындағы психологиялық және шығармашылық қатынас қалыптастыру мәселесі өте маңызды. Ұстаз өзінің шәкіртін шығарманы қалай жанын салып, шығармашылық тұрғыда жетелесе, оқушының таланты да неғұрлым жарқырап ашыла түседі. Балалар музыка мектебінің мұғалімі ең алдымен музыканы қажет етеді. Себебі, тек солай болғанда ғана ол оқушыны музыкаға тарта алады, оларға ұстаз ретінде үлгі көрсетіп, музыканың ғажайып әлеміне саяхатқа ерте алады. Ұстаз өзінің білімімен тәжірибесін, сезімталдығы мен байқампаздық қасиеттеріне сүйенгенде ғана, шәкіртін шығармашылықпен ойлап, музыканы талдай білуге үйрете алады. Қазіргі
кезеңдегі музыкалық педагогиканың ең маңызды бағыттарының бірі – жаңа технологиялық әдістерді пайда- лана отырып, оқушының шығармашылық қабілетін дамыту. Бұл проблеманы сәтті шешу үшін педагог әр оқушының мінез-құлқына, жүйкесінің жағдайына, темпераментінің белгілеріне қарай жеке қарым-қатынас орнатуы тиіс. Күнделікті сабақ барысында мұғалім жеке оқушыға тұлға ретінде қарап, жалпы дамуы мен дарындық ерекшеліктерін анықтап алғаны тиімді. Осындай педагогтық зерттеу әдісімен шығармаларды игеру мен орындаудағы кейбір кемшіліктердің себебін ашып, оларды дер кезінде түзеуге тиісті. Төменгі сынып оқушылары музыканы нақты және эмоционалды түрде қабылдайды. Олар жас ерекшеліктеріне байланысты толық мәтіннің жекелеген де- тальдарына нақты назар аудара алмауы мүмкін. Мұндай жағдайда мұғалім оның жаңалыққа деген құштарлығын оятып, қиялына қозғау салуы тиіс. 1-2 сыныптар- да ойын элементтерін жиі пайдалану жақсы нәтижелер береді. Мысалы, баланың назарын тиісті тақырыпқа аудару үшін іздеп тап, шешімін айт,түрлі ұйқастарды салыстыр деген секілді тәсілдер тиімді. Оқушының шығармаға көзқарасын, аспапты ұстауына тіпті бір пьесадан оқушының мұғалімінің қолтаңбасын анық көруге болады. Бұл деген әр ұстаздың өзіндік ерекшеліктерін көрсетіп қана қоймай, оқушының да ұстазына еліктеуін бейнелейді. Уақыт өте келе, 4-5 сыныптағы балаларда эмоционалдық және мазмұндық қабылдау басым бола түседі, яғни оқушы енді музыканы алған біліміне сәйкес терең, жан-жақты түсінуіне қол жеткізеді. Жас музыканттардың шығармашылық қабілетін дамытуда Нұрғиса Тілендиевтің музыкасының әсер ету құпиясы, ең ал- дымен, оның қазақ ұлттық өнеріміздің дәстүрлерінен бастау алуында жатыр. Өзінің аспаптық шығармаларында қазақтың атақты күйшілерінің өсиеттерін адал ұстап, дәстүрлі музыка саласын дамытуда да оның орны ерекше екені баршаға белгілі. Мұнымен қоса, біз білетіндей, Тілендиев музыкасы Бетховен, Моцарт, Россини, Чайковскийдің классикалық музыкасының ең таңдаулы үлгілерінен де сусындады. Композитор қазақ өнерінің барлық саладағы мұраларын теңдей бойына сіңірген. Оған шығыстың да батыстың да стильдері жақсы таныс. Мысалы: «Аққу» күйі шығыстың дәстүрлі мектебінің жемісі. Мұнда аққудың үні, оның ұшқан кездегі қанатының сусылы, суға шо- мылып тарануы, әдемі, сезімді бейнелен- ген. Н.Тілендиев халықтық әуендерге тән дыбысқа еліктеу элементтерін аса күшті ішкі экспрессиямен ұтымды үйлестіреді. Қазақ халқының кең тараған ақындық фолькло- рында да аққуды сұлу бойжеткенмен са- лыстыра суреттеу ежелден келе жатқан дәстүр. Бүл күйде әсемдік пен сұлулық жырланады. Ал табиғаттағы ең сұлу нәрсе аққу мен әдемі бойжеткен. Осыларды көріп, сезіну арқылы жоғары көркем музыкалық туынды дүниеге келген. Н. Тілендиев музыкасын оқып үйрену домбыра сыныбының барлық кезеңдерінде жүзеге асырылады. Оқушының деңгейіне қарай оның поэмалары, уветюралары, күйлері мен әндері оқытылады. Атақты композиторлардың шығармаларына қызығушылықты дамытып, оны түсінуге жетелеу үшін біз музыка, әдебиет сабақтарында, концерттерде оларды жиі тыңдатамыз. Оқушының қызығушылығын ояту - оның ерік жігерін жинап, музыкалық материалға көңіл аударуына қол жеткізудің ең жақсы әдісі. Сонымен қатар, оқушының музыканы жақсы көруі тек сабақтың сапасына ғана емес, әр оқушының қабілеті мен дайындық деңгейіне қарай репертуар таңдай білуге байланысты. Бір оқушыға романтикалық музыка,
қазіргі композиторлардың шығармалары ұнаса, енді бір оқушы класси- каны, дәстүрлі халық әуендерін жақсы көруі мүмкін. Міне, педагог осы жағдайды дұрыс, епті пайдалана алғаны абзал. Оның му- зыканы қабылдауына қарай орындауда да алға басып, табысқа жетуі сенімін молай- тып, қызығушылығын да арттыра түседі. Әр оқушыға жеке репертуар таңдап, оны қарапайымнан бірте-бірте күрделендіре түсу - музыканттың тұлға ретінде дамуына үлкен әсер етеді. Мысалы: Н.Тілендиевтің күрделі
шығармасы, «Махамбетті» оқытудан бұрын композитордың «Құстар әні», «Темірбектің төкпесі», «Ата толғауы», «Аңсау», «Көш керуен», «Әлқисса» т.б. шығармаларын игеру арқылы жақсы нәтижеге жетеді. Педагогикалық қызметте баланың жүйке қызметінің типтерін, олардың жас ерекшеліктерін де ескеріп отыру маңызды орын атқаратыны белгілі. Эмоционалды, көпшіл сангвиниктер үшін қатаң режім, талапшылдық қажет болса, жылдам мінезді холериктермен ерекше сабырлы қарым- қатынас орнату керек. Себебі, олар әрбір ескертуді жүрекке жақын қабылдайды. Ал, жайбасарлау келетін флегматиктерді асықтырмай, бірте – бірте, үлкен шыдамдылықпен жылдам ырғақты жұмыс істеуге баулуға тура келеді. Өзіне сенімсіздікпен қарайтын, тез шар- шап, жалығатын меланхоликтерді үнемі қолдап, мақтап, көтермелеп отырған дұрыс. Кішкене балалар концерттерге қатысып, өз өнерлерін көрсетуді ұнатады, олар қобалжымай, сенімді ойнайды. Ал, өтпелі кезеңдегі жасөспірімдерде қорқыныш сезімі, жүрексіну пайда болады. Сондықтан, педагог бұл сенімсіздіктің себебін анықтап, оларды жоюға әрекет жасауы қажет.
жүктеу/скачать 10,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|