73
Қазіргі заманғы тарихи әдебиеттерде «хроника»
атауы кең мағынада жиі
қолданылады ортағасырлық тарихи шығармаларға, Шығыс елдеріне қатысты.
Ежелгі Русь және басқа да бірқатар елдердің (Византия, Болгария, Сербия)
тарихи шығармалары хроникаға байланыстыжылнама
және хронограф деген
атқа ие болады.
Агиогра́фия
(грек – киелі;– жазамын) – діни тақырыпта жазылған шығармалар.
*
Дидактикалық әдебиет
– ғылыми, философиялық, моральдық, діни идеяларды
және уағыз, ғибрат ойларды білдіретін шығармалар. Онда көркем сурет пен
бейнелеуден гөрі байлам, пікір, тұжырым, өсиет, уағыз, насихат басым
болады.
*
Тарихи публицистика
– қоғамдық салада туындайтын тарихи деректің бір
түрі.Публицистика қандай да бір маңызды мәселе жайлы әлеуметтік қоғамға
пікірін білдіру жатады
.Сонымен публицистика термінін нақты өмір
құбылысына
қатысты қарастырғанда, шығыс славян, поляк, неміс тағы басқа
тілдерде кең мағынада түсінуге болады.
Қазақ публицистикасында
ғасырлар қойнауындағы ауызша , жазбаша
жәдігерлерді кездестіріледі. Олар Күлтегін, Тоныкөк, Орхон, Енисей
ескерткіштерін жатқызуға болады.
*Жеке тұлғалақ деректері
–
өткен заманның ерекше мәліметтер тобын
ұсынады. Жазбаша дерек көзі ретінде нақты шығу тегі бойынша адамға
байланысты ерекшелінеді. Деректанулық талдаудатарихи
ғылымда нақты
қаралады және басқа да ғылым салаларында соның ішінде гуманитарлық
пәндерде белсенді пайдаланылады. Тарихи, мәдени , әдеби, лингвистикалық
және т.б. зерттеулерде жеке тектік деректерге сүйенеді,
сол дәуірде болып
жатқан оқиға тұрғысында терең түсінуге мүмкіндік береді.
Жеке тектік деректердің жалпы түсінігі тарихи деректерде әдіснамалық
тәсілдерге байланысты белгіленген. Негізге ала отырып,
олардың дерек
көздерін анықтау, жеке тектік деректердің айналасында екі ұғым бар –
мемуарлық және тұлғалық-коммуникациялық жазбаша деректер.
Достарыңызбен бөлісу: