№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
48 
общеобразовательным  предметам  в  школе  ведёт  к  повышению  качества 
образования. 
Практика показывает, что дети: 
-  с  большим  успехом  усваивают  учебный  материал,  если  в  урок  включаются 
ИКТ; 
-  более  значимой  становится  роль  ИКТ  в  плане  интеллектуального  и 
эстетического развития обучающихся; 
-  формируется  их  информационная  культура,  которая  так  необходима 
школьнику для его будущей социологизации; 
- расширяется духовный, социальный, культурный кругозор детей. 
В.Г.  Белинский  говорил:  «Без  стремления  к  новому  нет  жизни,  нет  развития, 
нет прогресса». Слова эти сказаны очень давно. Тогда о компьютерных технологиях 
никто и не помышлял. Но, нам кажется, эти слова о нём, о современном учителе, об 
учителе,  который  стремится  вперёд,  который  готов  осваивать  всё  новое, 
инновационное и с успехом применять в практике своей работы. 
Минимальная  оснащённость  кабинетов,  из  оборудования  на  уроке  –  тексты, 
учебник, тетрадь, в лучшем случае, разрезные карточки для индивидуальной работы, 
часто  старенькие  репродукции  или  иллюстрационный  материал  к  художественным 
произведениям. Как это знакомо? Теперь на уроках многих учителей это картина из 
прошлого. 
В  настоящее  время  на  помощь  учителю  пришли  ИКТ,  которые  дают 
возможность  оживить  урок,  вызвать  интерес  к  предмету,  лучше  усвоить 
материал. Чтобы  организовать  качественное  использование  ИКТ  на  уроке 
необходимо  учителю  иметь  достаточную  подготовку  в  области  использования 
средств  ИКТ,  а  также  должную  мотивацию  по  переводу  учебного  процесса  на 
современный уровень. 
Подготовка в этой области складывалась из нескольких этапов: 
1. Овладение компьютером на уровне пользователя (самообразование). 
2.  Прохождение  краткосрочной  курсовой  подготовки  в  областном  ресурсном 
центре по теме «Создание сетевого информационного пространства педагога». 
3. Участие в работе дистанционного областного семинара по данной теме. 
4. Обучение использованию сети Интернет в учебном процессе (теоретическая 
подготовка). Изучение специальной литературы. 
И ещё, учителями очень часто были наши ученики. Не секрет, что они сегодня 
компетентнее во многих вопросах, касающихся компьютерной техники. Мы учились 
вместе – учили друг друга! 
Целями при обучении русскому языку и литературе: 
1. Повышение мотивации обучения. 
2. Развитие познавательной активности учащихся. 
3. Стимулирование самостоятельности учащихся при подготовке у урокам. 
Задачи: 
- Воспитывать у учащихся познавательную активность через умение работать с 
дополнительной литературой, используя возможности компьютера и Интернета; 
-  Вырабатывать  умение  самостоятельной  анализировать,  отбирать  главное,  а 
затем использовать на уроке; 
- Повышать эффективность урока, развивая мотивацию, применяя ИКТ. 
Информационные  технологии  не  только  облегчают  доступ  к  информации, 
открывают возможности вариативной учебной деятельности, её индивидуализации и 
дифференциации,  но  и  позволяют  по-новому,  на  более  современном  уровне 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
49 
организовать  сам  процесс  обучения,  построить  его  так,  чтобы  ученик  был  бы 
активным и равноправным его членом. 
Использование  новых  информационных  технологий  в  обучении  позволяет 
рассматривать  школьника  как  центральную  фигуру  образовательного  процесса,  и 
ведет  к  изменению  стиля  взаимоотношений  между  его  субъектами.  При  этом 
учитель  перестает  быть  основным  источником  информации  и  занимает  позицию 
человека, организующего самостоятельную деятельность учащихся, и управляющего 
ею.  Его  основная  роль  состоит  теперь  в  постановке  целей  обучения,  организации 
условий,  необходимых  для  успешного  решения  образовательных  задач.  Таким 
образом,  ученик  учится,  а  учитель  создает  условия  для  учения;  авторитарная  по 
своей 
сути 
классическая 
образовательная 
технология 
принуждения 
трансформируется в личностно-ориентированную. 
Сегодня  внедрение  компьютерных  технологий  в  учебный  процесс  является 
неотъемлемой  частью  школьного  обучения.  Современный  школьник  уже  на 
начальной  ступени  образования  имеет  элементарные  навыки  пользователя 
персонального  компьютера,  поэтому  в  основном  звене  педагогу  нужно  активно 
использовать  современные  интерактивные  технологии,  развивая  в  ребёнке   умения 
работать с необходимыми в повседневной жизни информационными системами. 
Общепризнанно, что использование компьютерных технологий в образовании 
неизбежно, поскольку существенно повышается эффективность обучения и качество 
формирующихся  знаний  и  умений.  Применение  компьютерных  программных 
средств  на  уроках  русского  языка  и  литературы  позволяет  учителю  не  только 
разнообразить  традиционные  формы  обучения,  но  и  решать  самые  разные  задачи: 
повысить  наглядность  обучения,  обеспечить  его  дифференциацию,  облегчить 
контроль знаний, повысить интерес к предмету. 
В  процессе  использования  ИКТ  на  уроках  формируется  умение  школьников 
самостоятельно  обрабатывать  информацию,  что  в  свою  очередь  формирует  у 
учащихся  умение  принимать  оптимальное  решение  или  предлагать  варианты 
решения  в  сложной  ситуации,  развивает  умение  осуществлять  экспериментально-
исследовательскую деятельность. 
Использование  этой  технологии  открывает  для  учителя  новые  методические 
возможности  подготовки  и  проведения  уроков  русского  языка  и  литературы 
позволяет  формировать  культуру  умственного  труда,  развивает  внимание, 
творческую  активность,  дисциплинированность  школьников.  А  если  эта  работа 
сопровождается  ярким,  эмоционально  насыщенным  учебным  материалом,  то  она 
повышает  познавательную  мотивацию,  что  способствует  прочному  усвоению 
материала. 
Электронные  учебники,  виртуальные  экскурсии,  программы-репетиторы, 
справочники, энциклопедии, уроки в электронном виде и методические разработки к 
ним – сейчас существует довольно широкий интерактивный мир возможностей для 
успешного учебного процесса. 
ИКТ на уроке не самоцель, а ещё один способ постижения мира ребёнком. ИКТ 
позволяет  погрузиться  в  другой  мир,  увидеть  его  своими  глазами,  стать  как  бы 
участником того или иного праздника, традиции. 
Задачи,  стоящие  перед  учителем  –  словесником  при  применении 
информационных  технологий,  предполагают  работу  с  текстом,  с  художественным 
словом,  с  книгой.  Учителю   русского   языка  необходимо  сформировать  прочные 
орфографические  и  пунктуационные  умения  и  навыки,  обогатить  словарный  запас 
учащихся,  научить  их  владеть  нормами  литературного  языка,  дать  детям  знание 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
50 
лингвистических  и  литературоведческих  терминов.  Бесспорным  помощником  в 
решении этих задач являются ИКТ. 
Использование  информационно-коммуникационных  технологий  эффективно 
на  всех  уроках:  при  изучении  нового  материала,  на  повторительно-обобщающих 
уроках,  заключительных  лекциях  по  курсу  и  других  типах  уроков.  Использование 
электронной  техники  возможно  на  различных  этапах  урока:  на  этапах 
орфографической  разминки,  закрепления  новой  темы,  проведения  самостоятельной 
работы. 
Методы  обучения,  применяемые  на  уроках  с  использованием  ИКТ: 
объяснительно-иллюстративный, 
частично-поисковый, 
проблемный, 
исследовательский. Применяемые приемы: разъяснение с применением презентации, 
видеофрагментов,  поиск  решения  проблемы,  исследование  каких-либо  явлений, 
объектов, прогнозирование и т.д. 
Использование  компьютерных  технологий  в  преподавании  любого  предмета 
таит  в  себе  неограниченные  возможности.  С  помощью  технологий  можно  решать 
такие  педагогические  задачи,  как  обучение  в  сотрудничестве,  активизация 
познавательной 
деятельности, 
осуществление 
дифференцированного, 
индивидуализированного, 
личностно-ориентированного 
подхода, 
разрешать 
проблемы  разноуровневого  и  группового  обучения.  Оптимальное  сочетание 
индивидуальной  и  групповой  работы  способствует  повышению  эффективности 
образовательного процесса. 
Доминантой внедрения компьютера в образование является резкое расширение 
сектора  самостоятельной  учебной  работы,  и  относится  это,  разумеется,  ко  всем 
учебным  предметам.  Принципиальное  новшество,  вносимое  компьютером  в 
образовательный  процесс  –  интерактивность,  позволяющая  развивать  активно-
деятельностные формы обучения. 
Именно  это  новое  качество  позволяет  надеяться  на  реальную  возможность 
расширения  функционала  самостоятельной  учебной  работы  –  полезного  с  точки 
зрения  целей  образования  и  эффективного  с  точки  зрения  временных  затрат. 
Компьютерная  деятельность  на  уроке  русского  языка  ориентирована  на  поддержку 
традиционного курса обучения, и в этом случае она не только не отвлекает ученика 
от предмета, но и служит развитию у ребёнка повышенного интереса к нему. 
Построение  схем,  таблиц  в  презентации  позволяет  экономить  время,  более 
эстетично  оформить  материал.  Таким  образом,  обучение  русскому  языку  в  школе 
как раз та область, где компьютеризация может принципиально изменить и методы 
работы, и, что самое главное, ее результаты. 
Взять  одну  из  «болевых»  точек  изучения  русского  языка  в  школе  – 
орфографическую  грамотность  учащихся.  Здесь  необходимо  не  только  добиться 
знания  и  понимания  правил,  но  и  выработать  «автоматическую  грамотность», 
которая  должна  стать  подсознательным  навыком.  В  этой  работе  не  найти  лучшего 
помощника учителю, чем компьютер:  учебник, практикум, словари, интерактивные 
таблицы, создают для учащегося комфортную обучающую среду, в которой есть все, 
что нужно для самостоятельного освоения предмета. 
В современном обществе, когда информация становится высшей ценностью, а 
информационная 
культура 
человека 
– 
определяющим 
фактором 
их 
профессиональной  деятельности,  изменяются  и  требования  к  системе  образования, 
происходит  существенное  повышение  статуса  образования.  Каждому  человеку 
необходимо  постоянно  повышать  уровень  своего  образования  для  обеспечения 
успешности. 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
51 
Повышение  эффективности,  адаптивности  и  содержательности  учебного 
процесса достигается путем комплексного использования различных программных и 
технических  средств,  а  также  применения  приемов  и  методов  активного  обучения. 
Поэтому,  мы  считаем,  что  использование  информационных  и  коммуникационных 
технологий  в  учебном  процессе  является  актуальной  проблемой  современного 
школьного образования. 
Необходимо расширять кругозор учащихся, повышать уровень их культурного 
образования, развивать языковые и коммуникативные навыки и умения. 
 
Литература 
1  Селевко  Г.К.  Современные  образовательные  технологии.  –  М.:  Народное 
образование, 1998. 
2  Плигин  А.А.  Развитие  познавательных  процессов  в  различных 
образовательных технологиях. 
 
НАДИРОВА Асем Жакиповна, 
№93 жалпы орта мектебі «Математика» пәнінің мұғалімі, Ақсукент ауылы, 
Сайрам ауданы, Оңтүстік Қазақстан облысы, Қазақстан Республикасы 
 
ОҚУШЫЛАРДЫҢ МАТЕМАТИКАЛЫҚ САУАТТЫЛЫҒЫН АРТТЫРУДЫҢ 
ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ 
 
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңына сәйкес «Әр баланың жеке 
қабілетіне қарай интеллектуалдық дамуы, жеке адамның дарындылығын, талантын, 
қабілетін  дамыту»  сияқты  өзекті  мәселелер  енгізіліп  отырғаны  белгілі.  Өйткені 
ғылым  мен  техниканы,  өндірісті  әлемдік  деңгейде  дамыту  үшін  елімізге 
шығармашылықпен  жұмыс  жасайтын  білімді,  жоғарғы  дайындығы  бар  білікті 
мамандар қажет. 
Бүгінгі 
таңда 
балалардың 
қабілеттерін 
жоғарғы 
деңгейде 
қанағаттандыратындай  білім  беру  көптеген  өркениетті  елдерде  саралап  оқыту 
принципінің  негізінде  одан  әрі  дамытылуда.  Ол  Франция,  Америка,  Германия, 
Англия,  Жапония  т.б.  елдердің  білім  беру  жүйесінде  қазір  жоғарғы  деңгейде 
жүргізілуде. 
Қазіргі  оқыту  жүйесіндегі  жаңаша  мазмұн  –  жас  ұрпақтың  әлемдік  сапа 
деңгейіндегі  білім  мен  білік  негіздерін  меңгеруінің  басты  нысаны.  Тұлғаға 
бағытталған білім оның жан-жақты дамуына ықпал етеді. Психологияда дүние есігін 
ашқан  әрбір  сәби  қабілетті  болып  туылады,  оның  әрі  қарай  дамып,  жетілуі 
тәрбиешіге  байланысты  делінген.  Демек,  оқытушы  мен  оқушының  арасындағы 
ынтымақтастықтың  негізінде  біз  оң  нәтижеге  қол  жеткізе  аларымыз  сөзсіз.  Олай 
болса, оқытушы педагогикалық  ізденісі мен біліктілігін, әдіс-тәсілдерін аса жоғары 
талғаммен қолдана білуі тиіс. 
Елбасымыз Н.Ә. Назарбаевтың Жолдауында айтқандай: «Болашақта өркениетті 
дамыған елдердің қатарына ену үшін заман талабына сай білім қажет. Қазақстанды 
дамыған  30  елдің  қатарына  жеткізетін,  терезесін  тең  ететін  –  білім».  Сондықтан, 
қазіргі  даму  кезеңі  білім  беру  жүйесінің  алдында  оқыту  үрдісінің 
технологияландыру  мәселесін  қойып  отыр.  Оқытудың  әртүрлі  технологиялары 
сарапталып, жаңашыл педагогтардың іс-тәжірибесі зерттеліп, мектеп өміріне енуде. 
Қазіргі  білім  беру  жүйесінің  мақсаты  –  бәсекеге  қабілетті  маман  дайындау. 
Мектеп  –  үйрететін  орта,  оның  жүрегі  –  мұғалім.  Өзгермелі  қоғамдағы  жаңа 
формация  мұғалімі  –  педагогикалық  құралдардың  барлығын  меңгерген,  тұрақты 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
52 
өзін-өзі  жетілдіруге  талпынған,  рухани  дамыған,  толысқан  шығармашыл  тұлға 
құзыреті. Жаңа формация мұғалімі табысы, біліктері арқылы қалыптасады, дамиды. 
Нарық  жағдайындағы  мұғалімге  қойылатын  талаптар:  бәсекеге  қабілеттілігі,  білім 
беру сапасының жоғары болуы, кәсіби шеберлігі, әдістемелік жұмыстағы шеберлігі. 
Бүгінгі күнде қолданылып жүрген әдістерде бала бұрынғы өзі білетін нәрсенің 
ерекшеліктерін  саралап,  оның  жетістігі  мен  қажеттілігі  арқылы  жаңа  білімді  алуға 
ұмтылады. 
Мұғалім  сабақта  әдіс-тәсілдерді  пайдалана  отырып,  балалардың  ұсыныс-
пікірлерін еркін айтқызып, ойларын ұштауға және өздеріне деген сенімін арттыруға 
мүмкіндік  туғызып  отыру  қажет.  Әдіс-тәсілдер  арқылы  өткізген  әрбір  сабақ 
оқушылардың ойлануына және қиялына негізделіп келеді, баланың тереңде жатқан 
ойын дамытып, оларды сөйлетуге үйретеді. 
Шәкіртіміздің  сауаттылығын  шыңдау,  қабілетті,  дарынды  тұлға  дайындау  – 
біздің  алдағы  жауапкершілікті  міндетіміздің  бірі  болып  табылады.  «Әлеуметтік-
экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Елбасымыздың 
Қазақстан  халқына  Жолдауында  мектеп  оқушыларының  функционалдық 
сауаттылығын дамыту мақсатында бес жылдық ұлттық жоспарды қабылдау міндеті 
қойылды. 
Осы  міндетті  жүзеге  асыру  барысында  оқушыларының  функционалдық 
сауаттылығын  дамыту  жөніндегі  2012-2016  жылдарға  арналған  Ұлттық  жоспардың 
мақсат,  міндеті  нақтыланды.  Осыған  орай  математика  саласында  математикалық 
әдістер  мен  математикалық  ойлау  ғана  емес,  жалпы  ғылыми  дүниетанымы  да 
жаңаруда. 
Мектепте  математикалық  білім  беру  мазмұнын  жаңарту  мен  оны  оқыту 
әдістемесін жетілдіруден бұрын математикалық білім беру сапасын жолға қоюымыз 
қажет.  Қазіргі  кезде  білім  беру:  пәндік  –  мазмұндық,  мазмұндық  –  әрекеттік  және 
мазмұндық  –  тұлғалық  байланыста  болуы  керек.  Сонымен  қатар:  «Мәліметтерді 
талдаудың  математикалық  әдістерін  бәрі  де  –  инженерлер,  экономистер,  заңгерлер, 
құрылысшылар,  мемлекет  қайраткерлері  меңгеруге  тиіс»,  -  деген  Елбасымыз  Н.Ә. 
Назарбаевтың  сөзін  басшылыққа  ала  отырып,  адам  қазіргі  дамуында  табиғаты  мен 
ойының мөлшерсіз мүмкіндіктерін игеруге ұмтылуы қажет деп есептеймін. 
Бұл  –  Елбасының  білім  саласын  жаңарту  туралы  бастамаларын  іске  асыруда 
маңызды  механизмдердің  бірі.  Қазіргі  кездегі  шапшаң  жүріп  жатқан  жаһандану 
үрдісі  әлемдік  бәсекелестікті  күшейте  түсуде.  Адамның  жалпы  білімін  көтеру  кең 
ауқымды мәселе болып отыр. 
Жалпы  математикалық  білім  беру,  математикалық  сауаттылыққа  түгелдей 
тәуелді.  Ендеше  математикалық  білім  беру туралы  әңгімені  математикалық 
сауатылық мәселесінен бастауымыз керек. 
«Сауаттылық»  термині  –  білім,  білік,  дағды  мазмұнын  бағалауды  терең 
көрсетеді. Оқушы өз деңгейін табу үшін, қаншалықты білім мен білікті меңгергенін 
білу мақсатында құрылған бағалау жобасы үш бағытта жүргізіледі: 
- Оқытудағы сауаттылық; 
- Математикалық сауаттылық; 
- Жаратылыстану ғылымдары бойынша сауаттылық. 
Бүгінгі  күн  талабына  сай  жан-жақты  дамыған,  белсенді,  өмірге  талпынысы, 
қызығушылығы  бар  адамды  мектеп  табалдырығынан  дайындап  шығарудың  ең  бір 
тиімді тәсілі, ол – оқытудағы математикалық сауаттылық. 
Математикалық сауаттылық проблемалары осы күнге дейін аз айтылып жүрген 
жоқ. Әрбір мұғалім әр сабақта математикалық сауаттылықты қалыптастырып, үнемі 
көңіл бөліп отырса, білім сапасы әлдеқайда жақсаратыны белгілі ұғым. Бұл күрделі 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
53 
мәселе  қоғамымыздың,  жаңа  жалпы  білім  беру  жүйесін  қалыптастыру  міндетін 
жүктейді. Осы міндеттің жалпы бағдары қоршаған ортада толыққанды тіршілік ете 
алатындай қажетті әрі дамытуға бағытталуы тиіс. 
Математикалық  сауаттылық  сөйлеу  және  жазу  мәдениетіне  қоршаған  ортаны 
және  олардың  заңдылықтарын  баяндау,  оны  оқып  үйренудің  ғылыми  бейнесін 
меңгерудегі  басты  құралы  ретінде  ерекше  көңіл  бөлу  қажет.  Математикалық 
сауаттылық оқушылардың математикалық тексті оқуына, жазуына және қайта айтып 
беруіне,  жазылғандар  мен  айтылғандарды түсіне  білуіне  ең  төменгі  талап  ретінде 
қарау қажет. Сонымен математикалық біліктіліктердің негізгі құрамдас, толыққанды 
тіршілік  жасауға  қажеттілік  ретінде  оны  арнайы  бағдарлы  түрде дамытып, 
қалыптастыру керек. 
Бастауыш  сыныптарда  оқушылар  сандық  өрнектермен  арифметикалық 
амалдарды орындаумен шектелсе, алгебра, геометрия, тригонометрия әлеміне енген 
сайын басқа жаңа талаптар қойылады. 
Бастауыш сыныптарда 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 және  «+»,  «-»,  «*»,  «/»  секілді 
таңбалармен қатар І, V, X, M, L, C тәріздес Рим цифрларын білумен шектелеміз. 
Ал  енді  алгебрада  латын,  грек  әріптерін  үйренуге  тура  келеді.  Міне,  осы 
әріптерді  дұрыс  жаза  және  оқи  білу  математикалық  сауаттылықты  білдіреді. 
Мұғалім бұл әріптерді үйренген күнінен бастап теңдеуді шешу X, Y, Z әріптері көп 
кездеседі, оның оқылуын оқушы дұрыс түсіне білуі керек. 
Бастауыш  сыныптарда  жоғарлаған  сайын  талап  та  күшейе  түседі.  Оқушылар 
геометрия  ұғымдарымен  бірінші  сыныптан  таныс  болады,  кейін  жаңа  жазулар  мен 
сызулар  кездесуі  мүмкін  және  оқытуда  арнайы  заңдылықтар  сақтау  қажет.  Түзу 
сызық жоғарыдан төмен, солдан оңға қарай сызылады. 
Мұғалім  оқушыны  математика  пәнінің  қыр-сырына  үйрету  үшін  оған 
математикалық  сауаттылықты  сақтау  жөнінде  күнделікті  қатаң  талаптар  қойып, 
орындалуына мұқият зер салуы керек. Математикалық сауаттылық функциональдық 
сауаттылықтың  бір  тармағы  болып  табылады.  Сауаттылық  қызметі  –  алған  білім, 
білік,  дағдысын  күнделікті  іс-әрекетте  пайдалану  біліктілігі.  Оқушылардың 
танымдық  әрекет  амалдарын  меңгеруін  есепке  алып,  алгоритмдік  есептерден 
эвристикалық типтегі есептерге көшу кезінде оқу-зерттеулік есептер көбейе түсетін 
өзара байланыс түрі өте тиімді. 
Мен  өзім  сабақ  беретін  сыныбымды  рефлективтік  сұрақтар  қоя  білуге 
үйретемін.  Оқушы  жауап  беріп  қана  қоймай,  есептер,  сұрақтар  құрастыра  алуға 
үйренеді.  Ал  бұл  рефлексияны  дамытады.  Шығармашылық  белсенділігін,  бәсекеге 
қабілеттілігін  арттырады.  Математикалық  сауаттылықты  қалыптастырудың 
бастауыш  сынып  оқушылары  үшін  сыныптан  тыс  жұмыстар  арқылы  олардың 
қызығушылықтары  мен  сауаттылығын  дамыту.  Мысалы:  математикалық 
үйірмелерде  сабақтан  тыс  уақытта  тек  математикалық  сауатты  оқу  мен  жазуға, 
ұғымдары  дұрыс  қолданылып,  дұрыс  ажыратуға  көңіл  бөліп,  қосымша  жұмыстар 
жүргізу арқылы қалыптастыруға болады. 
Оқушының пәнге деген көзқарасы әр түрлі факторлармен: жеке басының және 
пәннің ерекшеліктерімен ескере отырып, пәнге деген ынтасын арттыру мақсатында 
математикадан  сыныптан  тыс  жұмыс  түрлерін  ұйымдастырып  жүргізудің  ерекше 
маңызы зор. 
Математика сабағындағы негізгі сауаттылыққа тоқталайық: 
1.  Математика  –  ғылым  болмысынан  балама  ұғымдар.  Сондықтан  да 
математика барлық  ғылымдардың  логикалық  негізі  –  күре  тамыры  ретінде 
қарастырылады; 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
54 
2.  Математика  ең  алдымен  оқушылардың  дұрыс  ойлау  мәдениетін 
қалыптастырады, дамытады және оны шыңдай түседі; 
3.  «Математикалық  сауаттылық»  ауызша  жазбаша  қабілеттерін  қалыптастыру 
арқылы  оқушының  «математикалық  сауаттылықты»  меңгере  білу  қабілетін 
шыңдайды; 
4.  Математика  әлемде  болып  жатқан  түрлі  құбылысты,  жаңалықты  дұрыс 
қабылдап, түсінуге көмектеседі; 
5.  Математика  болашақ  тұлғаны  моральдық,  эстетикалық  және  этикалық 
тұрғыдан қалыптастыруда да тәрбиелік мәні бар. 
Математикалық  сауаттылықтың  тағы  бір  ерекшелігі  –  пәнаралық  байланыста. 
Математика сабағының басқа пәндермен байланыс кезінде олардың математикалық 
сызбалары мен қосындыларын жинақтауда. 
Педогогика  тарихында  пәнаралық  байланыс  ертеден  зерттеліп  келе  жатқан 
негізгі  мәселелерінің  бірі  болып  саналады.  Педагогикалық  ой-пікірдің  дамуында 
және  мектеп  тәжірибесінде  пәнаралық  байланыс  мәселесі  көптеген  прогресшіл 
педагогтарды  толғандырған.  Яғни,  пәндердің  өзара  байланысы  туралы  пікір  он 
сегізінші ғасырда пайда болған. 
Өз 
тәжірибе 
жұмыстарымды 
қорытындылай 
келе, 
математикалық 
сауаттылықты  қалыптастыру  дағды  мен  іс-әрекет  негізінде  өздігінен  ізденетін, 
өздігінен  шешім  қабылдайтын,  нарық  заманында  өмір  сүріп,  адал  еңбектенетін, 
бәсекелестікке қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыруға септігін тигізеді деп сенемін. 
 

жүктеу/скачать 2,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: