№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
26 
 ng      ş   .  D h   son    R s  ’nın    k  ıd   d   b hs    ğ      g b   ç ş      s b p      
Os  n ı  İ p    o   ğ n   dün    s   s   nd      nı   k    sını  s ğ   ış ı .  1828-1829 
Os  n ı-R s  S v şı’nd   Ahısk   bö g s   Os  n ı  İ p    o   ğ ’n n   ön     nd n 
çık  sı    b    k   bö g n n Ahısk  ı Tü k     Os  n ı İ p    o   ğ ’n n sını    ı dışınd  
  ş   k  o  nd  k   ış   dı . F k   R s  ’nın boğ       h k   o    v  sıc k d n       
 n       cı      h n  h    s fh sınd   ş dd    n   k  d v        ş   .  Tü k      ç n  g   k  k n 
b ğı  g   ks   s     j k  ön     s h p  Ahısk   bö g s   1944   ı ınd   Sov        B    ğ ’n n 
Ahısk  ı Tü k      o   ,  ns n ık dışı  sü      , g   kç    b   s b b  d   ndı ı   d n O    
As  ’    (Tü k s  n)  sü gün      ş   .  Bö   c   sını      dışınd   k   n  bö g   Tü k üğü 
sü gün    b    k    K fk s    v   O     As    (Tü k s  n)       b ğ  n ı  k     ı  s ğ    n  Tü k 
h  kı  d   k     ış ı .  Bü ün  b     ş n n  o        gö   önün     ındığınd   Ahısk  ı  Tü k    
   cı ığı     Tü k          K fk s    v     O     As    (Tü k s  n);    nı  ş k  d   O     As  ’nın 
Tü k   ,  B  k n   d   v   b şk         d     ş   n  Tü k  h  k   ı     b ğ  n ısı    n   Tü k 
Dün  sı’nın  b  b           k     b ğ  n ısı  k s    ş   .  A nı      nd   bö g d   b   n n 
kaynaklar  d   b      ın  s d c   s     j k  d ğ     kono  k  ön     d   s h p  o d ğ n  
sö     b      .  1944   ı ın   k d    Ahısk   bö g s nd     ş   n  Ahısk  ı  Tü k    n  v  
Ahısk ’nın  Tü k  Dün  sı   ç n  n   k d    ön      o d ğ    n  şı   k  dı .  Ahısk   Tü k     
  s   s   Tü k   ’n n  v   Tü k  Dün  sı  D v       ’n n         po    k sı  v   so  n   o    k 
  gı  nıp çö ü   o    ı    s      sı    n d  günd    g         k s n    sı   g n o  b    . 
 
Kaynakça 
1 Y n s Z    k, Ahısk  Bö g s  v  Ahısk  Tü k    , Ank   , 2001. 
2  Prof.  Dr.  M.  Fahrettin  Kı  ıoğ  ,  Y k  ı-Kü   v   Ço  k  Bo    ı’nd   Kıpç k   , 
Tü k T   h k      B sı  v , Ank   , 1992. 
3  Y d.  Doç.  D .  Ah     End    Gökd    ,  C n b-   G  b   K fk s  Hükü    , 
Yüks köğ      K      B sı  v , Ank   , 1998. 
4 P of. D . Sv    n  O  shkov , Os  n ı I, R s-Os  n ı S v ş   ı:S b p    v  B  ı 
T   h  Son ç   , Ank   , S   h Ofs  , B  k n C    v , 1999. 
5  Y d.  Doç.  M h     A    Ç k  k,  Os  n ı  I,  VIII.  Yü  ı d   K fk s  ,  Ank   , 
Semih Ofset, Balkan Ciltevi, 1999. 
6  U   n  Hüs   n  Tos n,  Mön  ö  Boğ       Sö   ş  s   (Boğ       So  n nd   Son 
Aş   ), http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/45/810/10302.pdf (   ş       h : 11.10.2014). 
7  http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c01/c010569.pdf  cilt:  01;  sayfa:  527 
AHISKA - İd  s Bos  n, (   ş       h : 14.11.2015). 
8  M   h w  S   h  And  son,  Doğ   So  n   1774-1923  U  s      sı  İ  şk      Ü    n  
B   İnc     , Ç v   n İd   Es  , Y pı K  d  Y  ın   ı, İs  nb  , 2001. 
9 M s  f  KALKAN, Ahısk  Tü k    n n M nş   v  T   h  G   ş   S        , Ab   
Ün v  s   s ,  K   k  F  o oj   F kü   s ,  O     As    T   h   v   Tü k  D     Bö ü ü  Öğ      
Gö  v  s , b   g 7 gü  98. 
10 http://www.mustafacetin.org/tr/ayastefanos-antlasmasi (   ş       h : 25.12.2015). 
11 
http://www.hakkindabilgi2016.com/ayestefanos-antlasmasi-1878-onemi-
maddeleri-sonuclari-18036.Aspx (   ş       h : 06.01.2016) 
12  F       D v  sh v ,  Ahısk   Tü k      sö  ü  kü  ü   b ğ   ınd ,  (Yüks k  L s ns 
Tezi), Ankara, 2006. 
13 H b b İs    ov, 1954,    ı ı k  n k       sı dışınd   ö  n nn kü  ü  ü  ns n   ı 
    gö üş     pı    k Ahısk  ı Tü k   ’ n sü gün     h kkınd  b  g    ın ış ı . 
14 http://www.iie.kz/userfiles/ibraeva.doc  (   ş       h : 05.11.2015). 
 
 
 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
27 
Түйін 
 
АХЫСҚАНЫҢ ЖӘНЕ АХЫСҚАЛЫҚ ТҮРІКТЕРДІҢ ТАРИХТАҒЫ ОРНЫ 
МЕН МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ 
 
АЙДЕМИР Метин, 
Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті 
Гуманитарлық ғылымдар фақультеті «Тарих» қафедрасының 
2 курс магистранты, Түркістан қаласы, Оңтүстік Қазақстан облысы, 
Қазақстан Республикасы 
 
Ахысқа  аймағы  Түркияның  Солтүстік-шығысында,  Ардаһан  қаласымен 
шекаралас  Грузияның  Оңтүстік-батысында  орналасқан.  Бұл  аймақты  Түркияның 
Кавказдар және Орта Азиямен (Түркістан) шектесуі, Түрік  Дүниесімен байланысуы 
үшін  маңызды  көпір  іспеттес  деп  айтуға  болады.  1944  жылға  дейін  аймақ  бұл 
қызметін атқарып келгені анық. Ол сонымен қатар Ресейдің ыстық теңіздерге өтуіне 
көмектесетін  бір  жол  секілді  маңызды  рөл  атқарады.  Осындай  ерекшелігі 
болғандықтан Ресейдің тарихтан келе жатқан ыстық теңіздерге өту және бұғаздарды 
(Стамбұл,  Чанаккале)  иемдену  жолында  қажетті  стратегиялық  аймақ  деп  көруі 
табиғи жағдай еді. 
Бұл  мақалада  жалпы  Ахысқа  аймағының  және  Ахысқалық  Түріктердің 
тарихтағы орны және маңыздылығы түсіндіріледі. 
Кілт сөздер: Ахысқа аймағы, Ахысқалық Түріктер, Көшіру, Ресей, Стратегия, 
Түрік Дүниесі. 
 
Summary 
 
THE ROLE AND IMPORTANCE OF AHISKA AND THE AHISKA 
TURKS IN HISTORY 
 
A DE İR Metin, 
Khoja Ahmet Yassavi International Turk-Kazak University, Humanities Faculty, 
Department of History, Postgraduate, 2. Class 
 
Region  of  history  is  situated  in  the  northeast  of  Turkey,  at  the  border  of  Ardahan 
province in the southwestern Georgia. It can be said that the region serves as an important 
bridge  in  terms  of  connecting  Turkey  to  Caucasian  and  Central  Asia  (Turkistan)  and 
connecting Turkish world to each other. It is clear that the region served this role of bridge 
in an active manner even until 1944. It is also a route that will pave the way for the reach 
of  Russia  at  warm  seas.  Therefore  it  is  natural  that  Russia  has  seen  it  as  a  geopolitical 
region  to  be  seized  for  its  historical  aim  to  reach  warm  seas  and  have  a  control  over  the 
straits. 
In   h s      c     h    o     nd    po   nc   of  Ahısk     g on   nd   h   Ahısk   T  ks   n 
history will be dealt with in general. 
Key Words: Akhaltsikhe Region, Ahiska Turks, Exile, Russia, Strategy, The Turkish 
World. 
 
 
 
 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
28 
ОҚЫТУДЫҢ ТЕОРИЯСЫ МЕН ТӘЖІРИБЕСІ – 
ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА ОБУЧЕНИЯ 
 
ЖИКЕНОВА Нурзада Акановна, 
«М. Әуезов атындағы орта мектебі» КММ директоры, Зайсан қаласы, 
Зайсан ауданы, Шығыс Қазақстан облысы, Қазақстан Республикасы 
 
ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІН МЕКТЕПТІ БАСҚАРУДЫҢ ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕГІ 
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ 
 
Қазіргі таңда білім саласында жүргізіліп жатқан реформаның басты мақсаты – 
ой-өрісі  жаңашыл,  шығармашылық  деңгейде  қызмет  атқара  алатын,  дүниетанымы 
жоғары, жан-жақты қалыптасқан ұрпақ тәрбиелеу. Бұл мақсатқа жетудің жолдарын 
шешу – бүгінгі күннің ең басты талабы. 
Ел тағдыры, оның келешекте кемелді ел болуы – мектепке байланысты. Мектеп 
жұмысын  жақсарту  үшін  алдымен  әрбір  ұжым  мүшесінің  қолынан  келетін  істі 
ұйымдастыру  қажет.  Ол  –  мектепті  уақыт  талабына  сай  жаңашыл  үрдісте  басқару 
менеджменті.  Мектепте  ізденімпаздық,  шығармашылық  орта  жасай  отырып, 
педагогтардың  жұмысының  сапасын  арттыру,  олардың  кәсіби  шеберлігін  шыңдау 
мектеп басшыларына тығыз байланысты. 
Мен басшылық жасап отырған, Шығыс Қазақстан облысының Зайсан ауданы, 
Зайсан  қаласындағы,  ауданда  қара  шаңырақ  атанған  «М.  Әуезов  атындағы  орта 
мектебі»  КММ-де  мұғалімдердің  педагогтік  шеберліктерін  жетілдіруге,  оқу  үрдісін 
түрлендіріп  өткізуге  және  қамтамасыз  етуге  барлық  жағдайлар  жасалған,  педагог 
кадрларды  ынталандыру,  жоғары  білікті  кадрларға  қолдау  көрсету  жақсы  жүйеге 
қойылған. 
Мектебімнің  өзекті  тақырыбы:  «Білім  беру  жүйесінің  бәсекеге, 
қабілеттілікке бағытталып жаңғыруы жағдайында мамандардың кәсіби құзырлығын 
үздіксіз арттыра отырып, жеке тұлғаға бағыттап оқу-тәрбие сапасын арттыру». Осы 
мақсатта  оқушының  бойына  азаматтық  пен  қазақстандық  патриотизм  сезімін 
сіңіруде,  шектеу  емес,  көмектесуге,  тиым  салу  емес,  бағыт  беруге,  бұйрық  емес, 
жетекшілік  жасауға  қол  жеткізіп,  ұжым  арасында  іскерлік  ахуал,  қалыпты 
моральдық жағдай қалыптастыруда жас ұрпақтың бойына патриоттық сезім ұялатып, 
Отанын,  жерін  сүюге  шығармашылық  қабілетін  арттыруда  ұжымды  жұмылдыра 
жұмыс жүргізудемін. 
Мектеп директорының оқу ісі жөніндегі  орынбасары Сапаргалиева  Бакытгуль 
Кизатовна,  оқу-әдістемелік  ісі  жөніндегі  орынбасары  Ботабаева  Гульнара 
Муратовна, тәрбие ісі жөніндегі орынбасарлары Исекенова Айнагуль Кумаровна мен 
Уалиев  Куатбек  Самарбекұлы  өз  білімдері  мен  біліктерін  білім  беру  үрдісінің 
сапасын арттыруға, жұмыс жүйесін жетілдіруге бағыттаған. 
Мектеп қызметінің оқу-тәрбиелік үрдісінің негізгі мәселелері бойынша мектеп 
әкімшілігі  мен  педагогикалық  ұжым  өз  қызметтерін  нормативтік  құжаттардың 
талаптарына  сай  жүргізіп,  сонымен  қатар  мемлекеттік  білім  беру  стандарттарының 
орындалуын қамтамасыз етеді. 
Мектепте 78 мұғалім қызмет атқарады, 66 жоғары білімді, яғни, 93%, арнаулы 
орта  білімді.  19  (26,7%)  жоғары,  24  (33,8%)  бірінші  санатты  қызметкер,  бұл 
қызметкерлердің 60,5% құрайды. 
Деңгейлік курстан өткен мұғалімдердің басты мақсаты – бағдарламаның негізгі 
идеялары  мен  7  модульді  ықпалдастыра  отырып,  педагогикалық  тәжірибелеріне 
өзгеріс енгізу. 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
29 
Рахыметжанова  А.К.  –  ІІІ,  Сагдолдина  А.К.  –  ІІІ,  Акембаева  Г.К.  –  ІІІ, 
Даниярова  А.Н.  –  ІІІ,  Мукашева  Г.М.  –  ІІ,  Казиев  Р.Б.  –  ІІІ,  Кусаинова  Г.И.  –  ІІ, 
Коканова  Г.Т.  –  І,  Даулетбекова  С.Д.  –  ІІІ  деңгей,  Сарсембаева  Б.К.  –  І  деңгей 
курстарын аяқтады. 
«М. Әуезов атындағы орта мектебі» КММ «Қазақ тілі мен әдебиеті» пәндерінің 
мұғалімдері Сагдолдина А.К., Даулетбекова С.Д., Бакытбекова К.Б. 2015 жылдың 19 
мамырында «Формативтік бағалау арқылы кері байланыс жасаудың соңғы нәтижеге 
әсері»  атты  Шығыс  Қазақстан  облыстық  семинар-практикумда  шеберлік  сыныбын 
көрсетіп,  іс  тәжірибелерімен  бөлісті.  Шеберлік  сынып  өткізген  мұғалімдердің 
жұмысы  жоғары  бағаланып,  Шығыс  Қазақстан  облысының  басқа  аудандарына 
тарату жоспарлануда. 
Елімізде  болып  жатқан  саяси,  әлеуметтік,  экономикалық  және  басқа  да 
өзгерістер  білім  беру  жүйесіне  әсерін  тигізіп  жатыр.  Бұл  өзгерістер  еліміздің 
мектептерінде  тек  жаңа  пәнді  енгізіп  қана  қоймай,  сонымен  бірге  оқыту  әдісін 
өзгертуді де талап етіп отыр. Сабақ барысында оқушылардың белсенді болу, өзін-өзі, 
сыныптасын  бағалау,  өз  ойын  еркін,  дәлелді  айта  білу  т.с.с.  іс-әрекеттер  жасауына 
бағытталған  сабақ  үрдістері  республика  көлемінде  жүргізіліп  жатқан  білім 
саласындағы ауқымды іс. 
Оқытудың  тиімді  болуы  –  ұстаздың  шеберлігінде.  Терең  білім,  асқақ  шабыт 
пен тапқырлық, балаға деген жылы жүрек, озық әдіс-тәсіл, баланың өздігінен ізденісі 
мен  ойды  қабылдауы  болмаса,  үлгілі  сабақта  бола  алмайды.  Сабақтың  нәтижесі 
соңғы  ҰБТ-те  көрінеді,  ал  жылма-жыл  қатарынанан  78%,  78,9%  көрсеткішке 
жетуіміз – бастауыш сыныптан бастап 11 сыныпқа дейін тәлім берген әрбір ұстаздың 
еңбегі. 
Атап айтсақ, Омарова Г., Нукиева Б., Искаков Е., Рахыметжанова А., Касымова 
Г., Сарсембаева Б., Акембаева Г., Ботабаева Г., Исекенова А., Брагина Л., Шайкенова 
М.,  Габдуллина  Г.,  Мукашева  Г.,  Коканова  Г.,  Сагдолдина  А.,  Бактиярова  Г., 
Сейтенова Г., Кобланова Л., Аскарова А., Кегенова С., Молдаканова З., Икбаева Г., 
Купиева  Н.,  Изетова  А.,  Шакенова  Л.,  Жолжаксынова  Л.,  Халидуллина  С., 
Нурмуханбетова Б., Байкадамова А., Куликова А., Кадыкешова А. 
«Алтын Белгіге» 2004 жылдан бері – 45 оқушы, «Үздік аттестатқа» – 15 оқушы 
аяқтады. ҰБТ 100 % сапа көрсетіп, Зайсан ауданы әкімінің Сертификаты мен 50 мың 
теңге  сыйақысына  ие  болған  ұстаздар:  Икбаева  Г.,  Молдаканова  З.,  Омарова  Г., 
Нукиева Б., Кобланова Л., Ботабаева Г. 
Омарова  Г.К.  оқу  жылы  Зайсан  аудандық  «Алтын  белгіге»  үміткер 
оқушыларды ҰБТ-ға дайындады. Тақырыбы: «Вектор», «Концентрация». 
Шакенова  Л.Қ.  жетекшілігімен  Республикалық  «Зерек»  атты  оқушылардың 
ғылыми жұмыстар сайысынан 5  «А» сынып оқушысы Айдосқызы Нұрайым І орын 
иеленді. 
Дарынды 
оқушыларды 
аудандық, 
облыстық, 
республикалық 
түрлі 
олимпиадаларға  сайыстарға,  интеллектуалдық  конкурстарға,  ғылыми-практикалық 
конференцияларға  шыңдап,  дайындап,  үлкен  жетістіктерге  жетуге  өз  үлестерін 
қосып  жүрген  ұстаздардың,  оқушылардың  еңбектерін  атап  өткен  жөн.  Аубакирова 
Гулнардың  оқушылары  Шығыс  Қазақстан  облыстық  «Зерде»  ғылыми  жобалар 
конкурсының  Зайсан  аудандық  кезеңінде  4  «Б»  сынып  оқушылары  Болатбекова 
Алина  жүлделі  І  орын  иеленді,  Русланқызы  Ақерке  Шығыс  облыстық  ғылыми 
жобалар конкурсында ІІІ орын алды. 
Масалимова Гульжаздың 2 «А» сынып оқушысы Абзалбекова Жансая І орын, 
Шығыс  Қазақстан  облысы  бойынша  ІІ  орын  иеленді.  Халықаралық  EXPO-2017» 
көрмесі  аясында  өткен  «Инновациялық  технологиялар»  атты  Зайсан  аудандық 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
30 
«Интеллектуалды  жастар  шығармашылығы  –  2015»  көрмесінде  «Ұлттық  қолөнер» 
саласынан жүлделі ІІІ орынды 2 «А» сынып оқушысы Акимжанова Томирис иеленді, 
жетекшісі – Масалимова Гүлжаз. 
Халықаралық  «EXPO-2017»  көрмесі  аясында  өткен  «Инновациялық 
технологиялар» атты Зайсан аудандық «Интеллектуалды жастар шығармашылығы – 
2015» көрмесінде «Өлкетану» бөлімі бойынша жүлделі ІІ орынды жеңіп алған үшін 
4 «Г» сынып оқушысы Антидант Арсен, жетекшісі Куликова А.Г. 
«Зерде»  ғылыми  жобалар  конкурсының    Зайсан  аудандық  кезеңінде  3  «А» 
сынып  оқушысы  Болатбеков  Мирас  жүлделі  ІІ  орын  иеленді,  жетекшісі  Изетова 
А.М. 
Молдаканова  Зульфияның  оқушысы  Мухтарова  Еңлік  Шығыс  Қазақстан 
облыстық  ғылыми  жобалар  конкурсында  –  ІІ  орын,  Кегенова  Сайраның  оқушысы 
Икбаева Алина Шығыс Қазақстан облыстық ғылыми жобалар конкурсында – І орын 
иеленді. 
2015-2016  оқу  жылы  ғылыми  жобалар  конкурсының  Шығыс  Қазақстан 
облыстық  кезеңіне  мектептің  3  оқушысының  жұмысы  жіберілді.  8  «А»  сынып 
оқушылары Рахметолла Аяужан мен Сиырбаев Нұрымның физика бағыты бойынша 
дайындаған  жұмысы,  жетекшісі  Рахат  Гүлнұр,  Базарбекова  Жансаяның  тарих 
бағыты бойынша дайындаған ғылыми жұмысы, жетекшісі Калелов Д. 1-7 сыныптар 
арасындағы  аудандық  «Зерде»  ғылыми  жобасына  қатысып,  Шығыс  Қазақстан 
облыстық  сайысқа  жолдама  алаған  оқушылар  –  4  «А»  сынып  оқушысы 
Амангелдинов  Диас,  жетекшісі  Изетова  А.,  2  «А»  сынып  оқушысы  Қаманова 
Аяулым, жетекшісі Шакенова Л., Ақылбаева Акнұр, жетекшісі Кадырханова А. 
Зайсан аудандық ғылыми жобасына қатысқан 3 «Г» сынып оқушысы Яковенко 
Илья  Зайсан  аудандық  «Зерде»  конкурсында  –  І  орын,  Шығыс  Қазақстан  облысы 
бойынша кезеңде – ІІ орын иеленді. 
Зайсан  аудандық  олимпиададан  10  жыл  қатарынан  Бас  жүлде  иеленіп, 
ауданның кубогына ие болған мектептің жетістігін атамауға болмайды. 
Шығыс  Қазақстан  облыстық  олимпиадалардан  тек  биылғы  оқу  жылы  Гулназ 
Икбаеваның  11  «Г»  сынып  оқушысы  биологиядан  Турсынова  Шырын  ІІ  орын, 
Бақытгуль Сарсембаеваның 10 «А» сынып оқушысы Базарбекова Іңкәр орыс тілінен 
ІІ орын, Гулжанат Коканованың 10 «А» сынып оқушысы Құдайбергенов Айбар қазақ 
тілінен ІІІ орын иеленді. 
Биылғы  оқу  жылы  Бақытгуль  Сарсембаеваның  11  «А»  сынып  оқушысы 
Базарбекова  Іңкәр  орыс  тілінен  өткен  дарынды  балаларға  арналған  республикалық 
«Ой-сана» сайысына қатысып, ІІ орын иеленді. 
С.  Аманжолов  атындағы  Шығыс  Қазақстан  мемлекеттік  университетінің 
ұйымдастыруымен  өткен  тарих  пәні  бойынша  Қазақ  хандығының  550  жылдығына 
арналған  Шығыс  Қазақстан  облыстық  олимпиада  жүлдегерлері  Абжанова  Алтынай 
11  «Г»  сынып  оқушысы  жүлделі  ІІІ  орын,  С.  Аманжолов  атындағы  Шығыс 
Қазақстан мемлекеттік университетінің 50% грант иегері, мұғалімі Искаков Е.А. 
«Белсенді  талапкер»  номинациясын  11  «А»  сынып  оқушысы  Анжиков 
Арыстанбек иеленді, мұғалімі Нукиева Б.А. 
Шығыс  Қазақстан  «Дарын»  өңірлік  ғылыми-практикалық  орталығы 
ұйымдастырған олимпиада: 
-  Д.  Серікбаев  атындағы  Шығыс  Қазақстан  мемлекеттік  техникалық 
университетінің  олимпиада  жүлдегерлері,  физика  пәнінен  11  «Б»  сынып  оқушысы 
Мұратбеков Азамат ІІ дәрежелі диплом; 
-  11  «А»  сынып  оқушысы  Ыбырай  Асқар  ІІІ  дәрежелі  диплом,  мұғалімі 
Қасымова Г.С.; 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
31 
-  11  «Г»  сынып  оқушысы  Абжанова  Алтынай  география  пәнінен  ІІІ  дәрежелі 
диплом, мұғалімі Кегенова С.И. 
«Физика және ғарыш» атты оқушылар олимпиадасы: 
-  11  наурызда  С.  Аманжолов  атындағы  Шығыс  Қазақстан  мемлекеттік 
университетінің физика пәнінен олимпиада өткізді; 
-  11  «Б»  сынып  оқушысы  Мұратбеков  Азамат  жоғары  дәрежеде  білімін 
көрсетіп,  бас  жүлде  С.  Аманжолов  атындағы  Шығыс  Қазақстан  мемлекеттік 
университеті ректорының бір жылдық грантына ие болды; 
-  11  «А»  сыныбынан  Ыбырай  Асқар  ІІІ  орын  иеленіп,  дипломмен 
марапатталды; 
-  Анжиков  А.,  Түсбекова  Ж.,  Такенов  Е.  олимпиадаға  белсенді  қатысқандары 
үшін грамоталармен марапатталды; 
-  Физика  пәні  мұғалімі  Қасымова  Г.С.  С.  Аманжолов  атындағы  Шығыс 
Қазақстан  мемлекеттік  университеті  ректорының  атынан  арнайы  грамотамен 
марапатталды. 
Жыл  ішінде  оқушыларымыз  өздерінің  білімдерімен  қоса  оқу-тәрбие,  спорт, 
оқу-жаттығу  жиынында  жоғары  жетістіктерге  жетті.  Футболдан  Аманбекұлы 
Алтынбек  –  Шығыс  Қазақстан  облысы  бойынша  «Восток»  клубының  үздік 
ойыншысы. 
Жаһандық  ғаламданудың  кеңеюі,  ақпараттық  технологиялардың  өріс  алуы, 
білім беру нәтижесіне халықаралық талаптардың күшеюіне байланысты Елбасымыз 
Н.Ә.  Назарбаев:  «Ұлтымыздың  әлеуетін  оятуға  және  оны  жүзеге  асыруға  жағдай 
жасайтын  интеллектуалды  төңкеріс  қажет»,  -  деп  барлық  білім  беру  жүйесінің 
қарқынды дамуына, ертеңгі болашағына тұғыр боларлық міндет жүктеді. 
Білім  берудің  2011-2020  жылдарға  арналған  мемлекеттік  бағдарламасындағы 
сапалы  білімнің  қолжетімділігін  қамтамасыз  ету  арқылы  адами  капиталды  дамыту 
деп  қарастырылуының  өзі  –  балаға,  адамға  деген  көзқарастың  түбегейлі 
бетбұрғандығы. 
Қоғам  өміріндегі  қазіргі  өзгерістер  экономиканы,  саясатты  және  әлеуметтік-
мәдени  саланы  дамытудағы  стратегиялық  бағдарлар,  қоғамның  ашықтығы,  оның 
ақпараттануы  мен  қарқынды  дамуы  жағдайында  адамдардың  жаңа  әлеуметтік 
рөлдерге ие болуы білім беруге қойылатын талаптарды түбегейлі өзгертіп, білімнің 
қоғамды жаңартуға қосар үлесін арттырды. 
Еліміздің ертеңі болашақ ұрпағымызға сапалы білім берудің мақсаты – әр түрлі 
деңгейдегі жоспарланған жұмыстардың нәтижесіне жету. 
Жоғары деңгейде білім беру негізгі үш мақсатты көздейді: 
Әлеуметтік  мақсаты  –  бұл  білім  берудің  ішкі,  сондай-ақ  сыртқы  әлеуметтік 
және табиғи себептері мен психологиялық, психофизиологиялық қиыншылықтарды 
жеңуге көмек беру. 
Классикалық  мақсаты  –  мәдени  өсу  бағытында  рефлексия  қалыптастыру, 
өзіндік білім және жауапкершілікті жеке тұлғаны дамытуға жағдай жасау. 
Нақты мақсаты – бұл қызметтік мақсат. Ол кәсіби білім мен өмірдегі пайдалы 
дағдылар  мен  біліктілікті  қабылдау,  белгілі  кәсіптік  пен  әлеуметтік  мақсатқа  жету, 
өмірде өзінің лайықты орнын табуына және кез келген салада білікті  маман болып 
қалыптасуына жағдай жасау. 
Қазақстан  Республикасының  Президенті  Н.Ә.  Назарбаев:  «Жаңа  ғасырдағы 
экономикалық  және  әлеуметтік  ұмтылыстағы  негізгі  жетекші  күш  –  адамдар, 
олардың  еркі,  жігері,  табандылығы,  білімі»,  -  деп  атап  көрсеткеніндей,  адам 
бойындағы осындай қасиеттердің іргетасын қалайтын мектеп ұжымы, соның ішінде 
мектеп басшысының басқарудағы іскерлігінің маңызы зор. 

№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015       ISSN 2307-017X 
                         – M   n  čn h  ss  dov n j – World of scientific research 
___________________________________________________________________ 
 
 
32 

жүктеу/скачать 2,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: