5сынып адебиет


Асан қайғы 79. Асанқайғы Сәбитұлы (XIX ғ. Басы – XV ғ. соңы) –



Pdf көрінісі
бет8/679
Дата03.12.2023
өлшемі3,92 Mb.
#133408
түріПоэма
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   679
Байланысты:
5сынып адебиет

Асан қайғы
79. Асанқайғы Сәбитұлы (XIX ғ. Басы – XV ғ. соңы) –
ақын, жырау, би, философ, 
мемлекет қайраткері, жырау, ақылгөй, көреген, күйші.
80. Қызылорда облысы Шиелі ауданы «Жеті әулие» қорымындағы Асан ата кесенесі
 
«Асан ата мазары»
деп аталады.
81. Асанқайғының күйлері: 
«Желмаяның жүрісі», «Ел айырылған», «Зар».
82. 
Қазақ халқының қамын ойлаған 
«дала философы» 
ел қамын жеп, қай-
ғы-қасірет кешкендігіне байланысты Асан атына кейін 
«қайғы»
сөзі қосылып, 
аңызға айналып кеткен.
83. Асанқайғы елінің сулы-нулы, шөбі шүйгін, құтты қоныс тауып, «
адамы жүзге 
келмей өлмейтін, қойы екі төлдейтін»
мамыражай, еркін өмір сүруін аңсады. Бұл 
мұратын жырау 
«Жерұйық» 
деп атады.
84. Асан қайғының шығармаларын жинап, зерттеумен 
 Ш.Ш.Уәлиханов, Г.Н.Пота
-
нин, М.Ж.Көпеев, С.Сейфуллин, М.Әуезов 
т.б. ғалымдар айналысты.
85. Ш.Уәлиханов:
«Шежіре-аңыздардың айтуынша, Асанның әкесі Сәбит ұзақ
жасаған, он сегіз мың ғалам ның, құстың, жан- жануардың тілін білетін, өзі көріп-
кел, әулие, атақты саятшы болса керек. Ол баласы Асанды да ес білгеннен осын-
дай қасиеттерге баулып өсіреді.
86. Асанқайғы: 
«Әділдіктің белгісі – Біле тұра бұрмаса. Ақылдының белгісі – Өткен 
істі қумаса».
87. Маңғыстауға үш барып, үш қайтқан Асан: 
«Түбінде мал баққан шаруаға 
Маңғыстаудан жақсы жер болмас», – депті.
88. Жетісуды көргенде:
«Мынау Жетісудың ағашының әр бұтағы жеміс екен, шару-
аға жақсы қоныс», – депті.
89. Ә.Марғұлан: 
«Асаната – ХV ғасырда қазақ ұлысын біріктіру мәселесін қолына 
алған даланың ойшыл данасы».
90. Осы күнгі 
Мерке 
жеріндегі Аспараны көргенде: «Ей, Аспара, көршіңмен тату 
бол, шөбіңе суың жетер!» – деп жүріп кетіпті. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   679




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет