86 Вестник Казахского государственного женского педагогического университета №1(43), 2013
Түстік модельдер типі.
Графикалық кестелердің кӛпшілігі түстік модельдердің кең
кӛлемімен операцияларды олардың бір бӛлігі арнайы мақсаттарға құрылған, ал келесі
бӛлігі-бояудың маңызды типтері үшін атап ӛтелік CMY, CMYK, RGB, HSB, HLS, Lab,
YIQ және YCC. Әрекеттер принциптері үшін аталған түстік модельдерді үш класқа бӛлуге
болады.
- аддитивті (RCB), түстерді қоюға негізделген;
- субтрактивті (СМУ, СМУК) есептеу операциясының негізін құрайды (субтрактивті
синтез)
- перцепционды (HSB, HLS, Lab, YCC) қабылдауға қор жинайды.
Нақты түстік модельге кӛшпестен бұрын түс
табиғатына тән физикалық
заңдылықтарға назар аударайық.
Аддитивті түстік моделдер.
Аддитивті түсті әртүрлі түстер жарық сәулелерін
біріктіру жолымен Грассман заңы негізінде алынады. Кӛптеген түстері үш негізгі түстік
код кӛрінетін спектрдің компоненттерін араластырылғанда алынады. Мұндай түстер
теорияда бастапқы түстер деп аталады, қызыл (Red), жасыл ( Green) және кӛк (Blue)
түстер. Бастапқы түстерді жұпты араластырғанда екінші түстер пайда болады: кӛгілдір
(Cyan), сары (Yellow) бастапқы және екінші түстер қорлық түстерге жатады. Кӛрінетін
түстердің барлық спектрын алуға болатын түстерді қорлық түстер деп атайды.
Аддитивті синтез кӛмегімен жаңа түстерді алу үшін әртүрлі комбинациялауға 2
негізгі түстерді қолдануға болады. Қызыл және жасыл түстерді қолданып екі бастапқы
қорда жаңа түстерді алу сұлбасы келтіріледі. Қызыл және жасыл әртүрлі
пайызды екі
бастапқы шешім базасында түстерді жаңа түстер аддитивті синтез. Аддитивті түстер
жарақаттану жүйелерінде видео жүйелерінде, фотоүлгілерінде, жазба құрылғыларында,
мониторда, сканерде, сандық камераларда, кең қолданыс тапты. RGP модельдерді тұрғызу
үшін қолданылатын бастапқы немесе Аддитивті түстердің тағы бір атауы. Кейде
интенсивті жарықты түске қосқан кезде түстер кӛбейеді мұндай модельдерді қосатын
немесе терминдер
деп аталады, олар RGВ –модельді сипаттау үшін қолданылады [7].
Субтрактивті түстік модельдер.
Монитор экранына қарағанда жарық
шағылысуына негізделген түстерді қайта ӛндіру, басылатын бет тек түсті ғана бейнелейді.
Сондықтан бұл жағдайда RGB модель қолайсыз. Оның орнына басылатын түстерді
сипаттау үшін субрактивті түстерге бағаланатын СМУ моделі қолданылады.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. М.Н.Петров, В.П.Молочков Компьютерная графика: Учебник для вузов. 2-е изд. –
СПб.: Питер, 2004.-811 с.: ил.
2. М.Н.Петров, В.П.Молчанов. Компьютерная графика. СПб.: Питер, 2002.
3. Д.Хирн, М.Беркер Микрокомпьютерная графика. - М.: Мир, 1987.
4. В.П.Иванов, А.С.Батраков Трехмерная компьютерная графика./ Под. ред.
К.М.Полищука. - М.: Радио и связь, 1995.
5. Д.Роджерс, Дж.Адамс Математические основы машинной графики. Пер. с англ.
М.:Машиностроение, 1980.
6. Э.Т.Романычева, Т.Ю.Соколова, Г.Ф. Шандурина Инженерная и компьютерная
графика. - М.: ДМК Пресс, 2001. - 592 с.
7. Т.Панкратова Photoshop 7: учебный курс.-СПб.: Питер, 2003. –528
РЕЗЮМЕ
В
статье рассматривается возможность применения RGB,
LAB и CMY
моделирования.
SUMMARY
The article deals with the possibility of applying RGB, LAB, and the CMY model.