А. Д. Тойнбидің тарих философиясы
жүктеу/скачать 50,77 Kb.
|
Дәулетбек Султан. А.Тойнби
| төмендету стимулын атайды. «Аналогичным образом социальная группа, слой, класс, в чем-либо ущемленные собственными действиями, действиями ли других людей либо волею случая утратив нечто жизненно важное, направляют свою энергию на выработку свойства, возмещающего потерю, в чем, как правило, достигают немалых успехов. Так лоза, подрезанная ножом садовника, отвечает бурным ростом новых побегов».( А.Тойнби, «Постижение истории», 111бет). Яғни таптық, діндік, ұлттық төмендету сол тапталған өркениет не қоғамның үнсіздікпен күш жинап, дамуға бет бұратындығын айтуға болады. Бұған еврей ұлтын, Африкалық қара нәсілділерді, құлиеленушілік, Үндістандағы касталық жік, эллиндік дінді: «Перекликается с этим сравнением пример из эллинистической истории. Правящее меньшинство эллинистического мира всячески третировало молодую религию внутреннего пролетариата»( А.Тойнби, «Постижение истории», 111бет), «Сирийские рабы-иммигранты, принесшие христианство на Апеннины, совершили чудо создания новой живой религии, вытеснив ею мертвую.»( А.Тойнби, «Постижение истории», 113бет) секілді мысалдарды алға тартуға болады.
Осылай сыртқы әсердің қолайсыз түрде болатын, алайда даму мен қалыптасу алып келетін 5 түрін атап көрсетті: күшті мемлекет, жаңа жер, қысым, төмендету, соққы стимулдары. Бірақ бұл принцип жалғаса бере ме? Күшті, қатал стимул күшті жауап тудырып осылай өркениеттерді қалыптастыра береді ме немесе бұл күшті стимулдың жауап бере алмай, өркениет құлайтындай шегі болады ма. Болса ол қандай шек, қай уақытта, қандай жағдайда болады? Мысалы, эллиндіктердің сүшті соққысы кельттердің әлсіреуін туғызғанымен, кейін олардың ұрпақтары тевтондықтар эллиндіктерге қарсы соққы бере алғандығын айтуға болады. Немесе, «Викинги-эмигранты из Норвегии блестяще ответили на суровый вызов Исландии, но потерпели крах перед более суровым вызовом Гренландии.»( А .Тойнби, «Исследование истории», 166бет). Яғни, күшті стимул даму туғызғанымен, ары қарай тағы да күштірек кездесуі керісінше кері әсер беруі де мүмкін. Осы тұстан біз жүктеу/скачать 50,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|