82
4-тарау
ОҢТҤСТІК АЗИЯ ЕЛДЕРІ
§ 11. Ҥндістан
Бірінші дҥниежҥзілік соғыстан кейінгі Ҥндістандағы
отарлыққа қарсы кҥрес.
Үндістанның үлкен бӛлігі британ ота-
ры болды, қалған бӛлігі-600-ге жуық князьдықтар-Англиямен
екіжақты келісім орнатып, олар да Британ империясының құра-
мына кірді. Соғыста Үндістан ағылшындар жағында болып,
Антантаның жеңуіне үлкен үлесін қосты. Жарты миллионға
жуық үнділіктер британ армиясының құрамында әскери қозға-
лысқа қатысып, үлкен шығынға да ұшырады. Үндістанда
13 млн. адам соғыс кезінде аштық пен аурудан қаза болды.
Англия Үндістаннан 150 млн. ф. ст. займ және 200 млн. ф. ст.
тауар түрінде алды. Ағылшын үкіметі ӛз отарының экономика-
лық күшін пайдалану мақсатында ол жерде ірі ӛнеркәсіптер мен
банктер ашты. Соның нәтижесінде соғыс жылдары Үндістанда
кәсіпкерлік дамыды, әсіресе металл ӛңдеу, гидроэлектростанция
жасау және банк жүйесі дамыды.
Алайда, мұнда денсаулық сақтау мен білім беру жүйесі
екінші кезекке қалып қойды және Атқарушы кеңес (үкімет),
провинциялардағы вице-король қызметі де нашар жүрді. Сол
үшін барлық басқаруды ӛз қолына алу мақсатында ағылшындар
1919 жылы парламент арқылы «Үндістанды басқару» заңын
қабылдады.
Достарыңызбен бөлісу: