Шығарманың құрылысы немесе композициясы.
Сюжеттік дамудың кезең кезеңдерін бір жүйеге келтіріп, реттеп, қиыстырып тұратын нәрсе: Композиция.
Көркем шығармадағы кіріспенің бір түрі: Пролог.
Көркем шығарманы қорытудың бір түрі: Эпилог.
Құрамдас бөліктері бірлікке ұштастырылған, бір-біріне және жалпы мүддеге бағындырылған мақсатты көркем құрылым: Композиция.
Белгілі бір тарихи оқиғаға байланысты туған шығарма: Тарихи роман.
Көркемдеп суреттеуде затты, құбылысты екінші бір затпен, құбылыспен салыстырып бейнелеу: Теңеу.
Теңеу зат есімге, есімше, етістікке қандай жұрнақтар жалғану арқылы жасалады:-дай,-дей,-тай,-тей,-ша,-ше,-дайын,-дейін.
«Ай мүйізді шоқпақтай, Шүйделері тоқпақтай» деген: Шопан ата.
«Көзі жарық жұлдыздай, Мойыны піл қозыдай, Құйрығы бар қамшыдай, Шудасы бар жамшыдай» деген: Ойсыл қара.
Лирикалық өлеңдердің үлгі өнеге, ақыл кеңес, өнеге насихат ретінде келіп, белгілі бір ырғақпен орындалатын түрі: Терме.
Жазушы өз шығармасында бір адамның ғана сипатын көрсетіп қоймай, сол адамның өмір сүрген ортасына, оны қоршаған адамдарға тән сипаттармен толықтырып, жинақтауы жалпы жинақталған адам образы: Типтік бейне.
Мұхтар Мағауиннің «Бір атаның балалары» деген шығармасындағы типтік образға жататын кейіпкер: Ахмет шал.
Соғыс кезінде жетім қалған балаларға қамқор болған адамдардың жиынтық бейнесі: Ахмет шал.
Тармақтың соңғы сөздеріндегі үндестік: Ұйқас.
Қазақ өлеңдеріндегі ұйқас түрлері: Қара өлең, ерікті, шұбыртпалы, кезектес, шалыс, аралас, егіз, осы күнгі ерікті ұйқас.
Бірінші, екінші, төртінші жолдары ұйқасып, үшінші жолы ылғи ұйқассыз, бос қалып отыратын ұйқас түрі: Қара өлең ұйқасы.
Бұрыннан келе жатқан ұйқастың бір түрі: Қара өлең ұйқасы.
«Оқыған білер әр сөзді,
Надандай болмас ақ көзді.
Надан жөндіге жөн келмес,
Білер қайдағы шәргезді». Үзінді авторы, ұйқас түрі:
Достарыңызбен бөлісу: |
