Абдыхалыкова жазира есенкелдиевна
жүктеу/скачать 0,54 Mb.
|
| Қамқорлықтағы студент үшін артықшылығы:
жоғары білім беру жүйесіне өту, бейімделу іс- әрекетін жеңілдету; студенттермен байланыс жасауды жеңілдету; академиялық қауымның бір мүшесі сезімін қалыптастыру; достық қолдау және көтермелеу; оқу мәселелері бойынша кеңестер алу; өз-өзіне деген сенімділігін арттыру болса, Пэр-ментор (тәлімгер) міндетін атқарушы студент үшін артықшылығы: көшбасшылық, қолдау көрсету, басқару дағдыларын арттыру; кәсіби түйіндемесіне (резюме) жағымды әсер ету; жекетұлғалық қанағаттану; академиялық қауымдастықпен тығыз байланыс орнату; оқыту және оқу тәжірибесі; жекетұлғалық білімдері мен дағдыларымен бөлісі мүмкіндігі екенін анықтаймыз. Алайда, пэр-ментор бағдарламасының қатысушыларының арасында болатын қарама-қайшылық жағдайлары да кездеседі. Оларға, студенттердің менторлардың берген тапсырмаларын орындамауы, коммуникативті, жекетұлғалық, ұлтаралық барьерлер, дау-жанжалдар, студенттердің көмекті қажет етпеуі, ментор студенттердің ақпаратты жеткізуінің дұрыс ұйымдастырылмауы жатады [142]. Бұдан студент-студент қарым-қатынасындағы ментор бағдарламасының психологиялық, педагогикалық, адамгершілік тұрғысынан аса жауапкершілікпен, дайындықпен, ұйымдастырылу қажеттігін байқаймыз. Қорыта келе, АҚШ университеттеріндегі ментор бағдарламасына қатысты негізгі ой қорытындыларды келесі түрде нақтылауға болады: - білім алушыларды университеттік кезеңге бейімделуіне әсер етеді; - студенттің академиялық, әлеуметтік жетістігінің қозғаушы күші; - студенттер арасында, бір-біріне жәрдемдесуге негізделген адамгершілік, толеранттылық қарым-қатынасты қалыптастырады; - пэр-ментор бағдарламасының мақсаттары айқындалып, оның құрылымы кампус және студенттер үшін белгіленеді, жарнамаланады - пэр-ментор бағдарламасының нәтижелілігін бағалау жүйелі жүзеге асады. 3.2 АҚШ университеттерінің пэр - ментор бағдарламасының жүзеге асыру тәжірибесінен. Пэр–ментор бағдарламасының, АҚШ-тың беделді университеттерінде жүзеге асыру ерекшеліктерін сараптау, мәселенің мән-жайын толықтай түсінуге мүмкіндік береді. 2012 жылы зерттеу тақырыбы бойынша Кентукки университетіндегі (University of Kentucky) ғылыми тағылымдама барысында пэр-ментор бағдарламасы, барлық бірінші курс студенттерін үшін институционалды түрде ұйымдастырылғанын анықталды. Пэр-менторлардың іс-әрекеті, «Академиялық қолдау көрсету» орталығымен басқарылып, әрбір департамент (факультет) бұл мәселеге өз үлесін қосады. Кентукки университеттегі пэр-ментор бағдарламасының жүзеге асу құрылымын келесі суреттен көруге болады: Сурет 11 - Пэр - ментор бағдарламасының орталықтандырылған құрылымы Академиялық оқу жылында саны 350-400-ге жететін пэр-менторлар арнайы дайындықтан, семинар, тренингтерден өтіп, оқу-әдістемелік құралдармен қамтамасыз етіледі. Әрбір пэр-менторға, бірінші курстың 4-5 студенттімен жұмыс атқару жүктеледі. Жаңа тәлімгер міндетін атқарып жатқан студентке, тәжірибесі бар оқытушы немесе студент жетекшілік жүргізеді. Кентукки Университетінде пэр- ментор бағдарламасын жүзеге асыру жыл бойы бірнеше кезеңнен тұратын жоспарлы күнтізбе негізінде жүргізіледі (кесте 7). Кесте 7 -Пэр- ментор бағдарламасының ұйымдастырылу жоспары
7- кестенің жалғасы
Кестеден, пэр-менторлардың жұмысының «Студентікке көпір» (Summer Bridge) деп аталатын бірінші курс студенттеріне арналған бағыт -бағдар беру аптасында өткізілетін іс-шаралардың жоспарын жасаудан басталатынын аңғарамыз. «Студентікке көпір» аптасының мерзімі оқу басталмастан бұрын университет әкімшілігімен анықталып, әрбір факультеттің жаңа түскен студенттерінің бейімделуі бойынша интенсивті жұмыс жасауға бағытталған. Ондағы пэр-менторлардың басты міндеттеріне, қамқорлықтағы студенттерімен жеке-дара кездесулер ұйымдастыру, барлық студенттердің қатысуымен жүргізілетін әлеуметтік кештер, университет ресурстарымен, корпустарымен, таныстыру, семинарлар өткізу болып табылады. Сонымен қатар, өздеріне бекітілген студенттердің академиялық және әлеуметтік қажеттіліктерін анықтау, олармен бетпе - бет, электрондық пошта арқылы байланыстар орнату. Осындай іс - шаралар арқылы жаңа түскен студенттердің академиялық қауыммен байланыс жүйесі дамиды, студенттің шығармашылық белсенділігі, білім алуға деген ынтасы оянады, университет туралы ақпараттық құралдармен қаруланады, оқу үдерісіне дейін алдын - ала бейімделеді. Білім алушылар «Студенттікке көпір» аптасында университет,студенттің міндеті мен құқығы, оқу тәртібі, плагиат, жастар және оқу орнындағы спорттық, мәдени шаралар туралы ақпарат алады. 2011-2012 оқу жылында аталған оқу орнында «Академиялық қолдау көрсету» орталығымен жүргізілген сауалнаманың қорытындысында 75% студенттер пэр-менторлардың жұмысын «өте жақсы» деп бағаласа, 56% респонденттер олардың тұрмыстық, әлеуметтік, академиялық мәселелер бойынша маңызды ақпараттармен қамтамасыз етіп, шешім табуға жол көрсеткендерін мәлімдеген. Респонденттер менторлардың әдептілігі, энтузиазм, сенімділігі, тыңдау білу, қолдай білу, достық, қол жетімділік, тұлғаның жеке қасиеттерін сыйлай білу, білікті, тапқырлық, қиын жағдайлардан шыға білу, жетекшілік, болжамдық, қайраттылық (энергичный) қасиеттеріне де аса назар аударған. АҚШ тың жоғары білім беру жүйесінде пэр - ментор бағдарламасының тарихын, сұрыпталуын, дамуын, университеттердегі тәжирибесін жан - жақты талдау келесі қорытындыларды жасауға мүмкіндік берді: - жоғары білім беру контексінде пэр - ментор бағдарламасы, университеттің академиялық мүмкіндіктері мен ерекшеліктері туралы тәжірибесі бар студенттердің, жаңа келген білім алушыларға ЖОО-ның әртүрлі аспектілері бойынша ұсыныстар, кеңестер, тәжірибе алмасу іс – әрекеті; - студенттерге арналған пэр-ментор бағдарламасының университеттің, факультеттің шешімі бойынша әртүрлі моделдері қолданылады; - студенттердің университет қабырғасына дер кезінде бейімделуіне, академиялық жетістігі мен университеттерді бітірушілердің санын арттыруына жағымды әсер етеді. жүктеу/скачать 0,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|