Ішкі аудитті « орнында » жүргізу
Аудиттің «орнында» өткізілуі, аудиттің барысында ақпарат алмасу, ақпарат жинау және тексеру, аудиторлық қорытындыларды жасау, аудиттің қорытындылары бойынша қорытындылар дайындау және қорытынды кеңес өткізу.
Кіріспе жиналыс :
- Аудиторлық топты аудиттелетін ұйым өкілдерімен таныстыру.
- Аудит жоспарын келіседі (растайды).
- Аудит барысында ұйым қызметкерлерінен не талап етілетінін анықтау.
- Аудиторларды еріп жүретін тұлғаларға тағайындауды қамтамасыз ету.
-Тексерілетін компанияның сұрақтарына жауап беру.
Ішкі аудитті жүргізу келесі кезеңдерден тұрады:
- аудиттелетін бөлімнің немесе процестің жетекшісімен алдын-ала кездесу өткізу.
- «орын» бойынша аудит.
- соңғы кездесу өткізу.
Кіріспе жиналысты ішкі аудит қызметінің жетекшісі жүргізеді.
Кездесуде:
-Аудиттің орындаушылары аудиттегі әр орындаушының ролін көрсете отырып, ұсынуға.
- ауқымы мен аудит критерилерін баяндау.
- Тексерілетін субъектінің аудиттің қатысушыларын анықтау.
Ақпараттың көздерін таңдауды аудиттің ауқымы мен күрделілігіне байланысты аудитор жүзеге асырады. Тексеру кезінде аудитор үшін бастапқы ақпарат көздері:
- Өндіріс немесе процестердің қызметін реттейтін құжаттар (бөлім туралы ереже, лауазымдық нұсқаулықтар, рәсімдер, жұмыс нұсқаулары, әдістемелер, бұйрықтар, рұқсаттар және т.б.).
- Жоспарлар, актілер, журналдар (өлшеу журналдары), кездесулердің хаттамалары, оқу бағдарламалары мен журналдар, жұмыс құралдары, компьютерлік деректер қорлары, инфрақұрылымдық элементтері, өндірістік ортасы және т.б .
- Аудиттелген бөлімнен тыс алынған деректер, мысалы, сапалы қызмет көрсетуден, басқа бөлімшелерден және т.б.
Ақпаратты жинау әдісі - ақпарат жинаумен байланысты проблеманы шешу тәсілі. Аудиттің мақсатына, объектілеріне және критерийлеріне қатысты ақпарат аудитор арқылы түрлі жолдармен жиналады: мысалы, сауалнама және сауалнама жүргізу .
Инспекция - аудит барысында және аудитордың көрнекі қабылдауына негізделген сауалнама. Көрудің арқылы адам өзіне келетін ақпараттың 85% дейін қабылдайды. Тексеру барысында аудитор негізінен сәйкестіктің маңызды дәлелдерін іздейді. Бұл әсіресе өнеркәсіптік үй-жайларда, зертханаларда, қоймаларда және т.б. тестілеу кезінде маңызды. Аудитордың сараптама объектілері болуы мүмкін:
1. Құжаттау, рәсімдер және жазбалар (қолжетімділік, мәртебесі, болуы).
2. Жұмыс ортасы, жұмыс орны (технологиялардың сақталуы, қауіпсіздігі).
3. Инфрақұрылым: жабдық, құрал-жабдықтар, энергиямен жабдықтау, көлік, байланыс (қолжетімділік, жағдай, технологиялардың сәйкестігі).
4. Өлшеу, бақылау және сынау құралдары (технологияның болуы, жағдайы, сәйкестігі, метрологиялық ережелер мен нормалар).
5. персонал (болуы, біліктілігі, мінез-құлқы).
6. өнімдер (өңдеу тәртібі, технологияның сақталуы).
Сұрақтарға жауап нысанында аудит объектісі туралы алғашқы ақпарат алу - сұрастыру әдісі. Сауалнама түрінде (сауалнама арқылы) немесе тікелей сұхбаттасу (сұхбат) түрінде жүргізілуі мүмкін. Сауалнама жүргізу кезінде аудитор әңгімелесуді ұйымдастыру мен әдістемесіне қатысты келесі ұсыныстарды ұстануға тиіс:
1. Аудиторды таңдау аудиторлық қызметті тікелей жүзеге асыратын адамдардан жасалуы тиіс. Олар әртүрлі деңгейдегі қызметкерлер болғаны жөн. Аудитті жоспарлау кезінде процестің иегерімен (менеджерімен), қажет болған жағдайда, процестің жеткізушісі мен тұтынушысымен талқылау қажет.
2. Әр әңгіме бір қызметкермен ғана жүргізілуі керек: бірнеше қызметкермен әңгіме әдетте тиімсіз.
3. Сөйлесудің себептері мен тақырыптары қызметкер әңгіме бастамас алдында хабарлануы керек.
4. Әңгімелесу жағдайға және әңгімелесушінің тұлғасына сәйкес келетін әдіспен жүргізілуі керек. Әңгімелесу барысында аудитор мен сұхбаттасушы сыртқы бұзылулардан («біреуінде бір» әңгіме) мүмкіндігінше оқшауланған болу керек.
5. Әңгіме қызметкердің әдеттегі жұмыс орнында қалыпты жұмыс уақытында ғана жүргізілуі керек.
6. Әңгіме оның күнделікті жұмысын (оны жүзеге асыру тәртібі, ресурстарға қол, жұмыс сапасын бағалау үшін белгіленген талаптарға, өлшемдерге және әдістерін енгізу) сипаттау үшін басқа тұлғаны сұрау арқылы бастауға болады.
7. Егер әңгіме бір немесе бірнеше аудиторлармен жүргізілсе, онда, сұрақтар тек біреуіне қойылу керек, ал екіншісі – жазба жазады.
Ақпарат жинау нәтижесі аудиторлық дәлел болып табылады. Аудит сертификаты - аудиторлық критерийлермен байланысты фактілерді немесе басқа ақпаратты растауға және тексеруге болады . Аудиторлық дәлелдер сапалық немесе сандық болуы мүмкін. Жиналған аудиторлық дәлелдердің негізінде ақпараттың тексерілу әдістерінің көмегімен аудиторлық байқаулар жасалуы керек.
Аудиторлық бақылаулар - аудиторлық критерийлерге байланысты жиналған аудиторлық дәлелдерді бағалаудың нәтижелері .Аудиторлық байқаулар аудиторлық критерийлерді немесе жақсарту мүмкіндігін сақтау немесе сақтамауды көрсете алады. Бақылау, өз кезегінде, аудиттің нәтижелеріне негізделген қорытындының негізі болып табылады. Аудиторлық қорытынды - Аудит мақсаттары мен барлық аудиторлық байқауларды қарағаннан кейін аудиторлық топ ұсынатын аудиттің шығу деректері.
Ақпаратты тексеру әдістемесі және аудиторлық бақылауды қалыптастыруға жатады:
- Талдау;
- Дәлелдеу;
- Бағалау.
Достарыңызбен бөлісу: |