Адам эмбриологиясының дамуының периодизациясы. Прогенез. Жыныс жасушаларының морфофункционалдық сипаттамасы
жүктеу/скачать 0,64 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Шемiршек тiндерiнiң жасушалары
| Хондрогистогенез
Шемiршек тiндерiнiң даму көзi мезенхима болып табылады. Ұрықтың шемiршек түзiлетiн жерiнде мезенхима тығыздалады, жасушалар өздерiнiң өсiндiлерiн жоғалтып, тез көбейедi де, бiр-бiрiне тығыз жанасып – хондрогенді аралшалар түзедi. Олардың құрамындағы бағаналы жасушалар хондробластарға түрленеді. Бұл жасушалар шеміршек тінінің негізгі материалы болып табылады. Олардың цитоплазмасында алдымен бос рибосомалардың мөлшері артады, кейіннен түйіршікті эндоплазмалық тордың аймақтары пайда болады. Келесi стадияда скелетогендi тiнiнiң ортасында орналасқан жасушалардың көлемi ұлғайып, олар жас хондроциттерге ауысады. Шемiршектi тiнде қан тамырлары болмайды. Олар шемiршек қабығы арқылы қоректенедi. Шемiршек қабығы дегенiмiз - шемiршектi қаптап жатқан дәнекер тiн қабаты. Ол iшкi - дәнекерлi және сыртқы хондрогендi қабаттардан тұрады. Хондрогендi аймақта жасушалар жылдам бөлiнiп, бар шемiршектiң шетiнде қабаттаса бередi. Мұны аппозициялық көбею деймiз. Жас шемiршектiң құрамындағы шемiршектi тiндер митоздық және амитоздық жолдармен көбейедi. Жасушалардың санының өсуiне байланысты, шемiршектiң iш жағынан салмағы артады. Мұны интерстициалды көбею деп атайды. Шемiршек тiндерiнiң жасушалары Шемiршек тiнiнiң дамуы барысында дифферон түзiледi: бағаналы жасушалар, жартылай бағаналы, хондробластар, хондроциттер. Хондроциттер (грек. Chondros – дән, шеміршек, cytos - жасуша). Олар шемiршек тiнiндегi ерекше дамыған жасушалар. Дифференциялану дәрежесіне байланысты олардың пішіндері сопақша, домалақ немесе полигоналды болады. Олар жасушааралық затттарда ерекше қуыстарда жеке немесе топтасып орналасады. Қуыста орналасқан жасушалар тобын изогендi топ (грек. Isos – бірдей, genesis – дамуы) деп атайды. Хондроциттер шемiршектiң интерстициалды өсуін қамтамасыз етедi. Хондробластар (грек. Chondros - шеміршек, blastos - ұрық) - жас, жалпақ жасушалар. Олар пролиферацияға және шемiршектiң жасушааралық заттарын синтездеуге қабілетті. Хондробластар цитоплазмасында жақсы дамыған эндоплазмалық тор және Гольджи аппараты бар. Бояған кезде құрамында РНҚ көп болуына байланысты хондробласт цитоплазмасы базофильді болады. Хондробластардың қатысуымен тiннiң аппозициялық өсуi, яғни шеміршектің жаңа қабаттарының жүреді. Бұл жасушалар шеміршектің даму процесінде хондроциттерге айналады. жүктеу/скачать 0,64 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|